Sjtaatskoel Emma

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Breuker. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

De Emma woeër de op ei nao groeëtste koel va de Nederlandse Sjtaatsmiene. De Emma sjtóng vanaaf 1911 tösje Gebrook en Treëbik, meh op gróndgebeed va de gemeinte Heële.

De sjtaatskoel Emma bereikte de hoeëgste nettoproductie van alle koele i Nederland: mieë es 109 miljoeën tón sjteikaol. De koel woeër daoneëve biejzónger umdat 't vanaaf 1939 'n skipinstallatie had, 'ne sjach mit 'ne groeëte laadbak (d'r skip) die in sjtaat woeër 25 tón sjteikaol in inne kieër nao d'r losvloer te vervoere. Skipvervoer va sjteikaol is hendiger es vervoer mit behölp va koelwages i de lifkauw van 'ne gewoeëne sjach. Me kin evvel gei luuj vervoere in 'ne skip.

Dees koel woeër óngergrónds verbónge mit de sjtaatskoel Maurits i Geleën en de Hendrik i Broensem. Vanaaf 1963 woeëre de Emma en de Hendrik samegevoeëg.

Väöl luuj oet Gebrook en umgeëving wirkte i dees koel (óngeveër 10.000 luuj waova óngeveër 6000 óngergrónds) tot 't i 1973 gesjlaote waor. Nao de sjleting va de koele woeër i de sjtreëk groeët wirkloesheid.

Op 28 oktober 1982 waor d'r sjachtoeëre va sjach 3 va de Emma, mit 63 meëter huuëgde 'ne groeëte blikvanger va de sjtreëk, gesjloop. Durch 'n technies fout viel de sjach verkieërd en en waore väöl hoezer besjadig.

Op 't groeët terrei va dees vuërmaolig koel (huuj gemeinte Broensem) ligke huuj 'n woeënwiek, e park en e industrieterrei. Óch ligk d'r 'ne weëg (d'r Emmaweg) die Broensem mit Gebrook verbindt. De plek va d'r sjach va de koel, "de betonne völoeëpening", is nog zichtbaar aa de vuërziej va verzorgingstehoes EmmaStaete.