Christendemocratie: Versjèl tösje versies

'''Christendemocratie''' is 'n [[polletiek]]e [[ideologie]] die is oontstande in 't [[19e iew]]s [[Europa]] in combinatie vaan modern [[democratie|democratisch]] ideale, de [[sociaole lier vaan de Roems-Kathelieke kèrk]] en 't [[neocalvinisme]]. D'n term is get awwer en woort al door [[Antoine-Adrien Lamourette]] bedach in de laat-[[18e iew]]se [[Franse Rivvelutie]] door [[Antoine-Adrien Lamourette]]. Aofhaankelek vaan 't land kènkint 'n christendemocratische [[polletieke partij|partij]] 'n aander positie op 't polletiek spectrum aonspreke. 't Geit euver 't algemein vaan centrum-links bis rechs. Christendemocratische partije neige op [[ikkenemie|ikkenomisch]] niveaugebeed nao [[links]], door hun veurstendersjapveurstäöndersjap veur de [[Verzörgingsstaotverzörgingsstaot]] ofen kritische hawwing tegeneuver Welvaartstaotmerretwèrking. Heimèt sjeit de christendemocratie ziech vaan 't [[liberalisme]] en 't klassiek rechs-[[conservatisme]]. Tegeliekertied neig zie op sociaol niveaugebeed nao [[rechs]],-conservatisme dooren häördat historischkump twiefelechtegedoor häör hawwing nao beveurbeeld [[abortus]] en [[homohouwelek]]. Hei-in sjeit ziechzie ziech vaan 't liberalisme en de [[sociaoldemocratie]], meh daobij moot de kantteikening weure geplaats tot 't op ethisch gebeed groete versjèlle gief tösse christendemocratische partije.

Historisch zien christendemocratische partije benkelek groet in 't [[democratie|democratisch]] gedeilte vaan [[Europa]]. [[Fraankriek]] is dao-in altied de oetzundering gewees: 't land is zoedaoneg vervloge mèt 't [[secularisme]] tot [[relizjie]]-geïnspireerde polletieke beweginge dao nog ummertouw taboe zien.

Allewijl gief 't in Europa 'n algemein oontwikkeling tot christendemocratischegroete gevestegde partije, boe-oonder de partije mèt 'n christeleke signatuur, aon 't krumpe zien. Ouch verleze ze ummertouw mie hunne [[christendom|christelek]]en aard en kriege ze stumme vaan neet-christene, wijl väöl christene op neet-christeleke partije stumme. Dit weurt euver 't algemein gezien es deil vaan de [[oontkeerstening]] vaan [[Wes-Europa]] en in [[Nederland]] bringk me dees oontwikkeling ouch in verband mèt de oontzuiling.

Zoe goof 't bis [[2002]] 'n [[parti social chrétien]] in [[Wallonië]]. Mer die heet ziech in dat jaor herneump tot [[Centre démocrate humaniste]] (cdH). Toch huurt dees partij bij de christendemocratische [[Europese polletieke partij]]: de [[Europese Volkspartij]] (EVP). Aander partije bij de EVP hure zien de [[Vlaondere|Vlaomse]] [[CD&V]], de [[Ostkantons|Ooskantonse]] [[CSP]], de [[Nederland]]se [[CDA]], [[SGP]] en [[ChristenUnie]] en de [[Duitsland|Duitse]] [[CDU]] en [[CSU]].