Europese Gemeinsjap veur Kole en Staol: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 2:
[[Plaetje:Flag_of_the_European_Coal_and_Steel_Community_12_Star_Version.svg|250px|thumb|Veendel vaan de EGKS]]
[[Plaetje:ECSC52.png|300px|thumb|De zès oersprónkeleke lidstaote vaan de EGKS]]
De '''Europese Gemeinsjap veur Kole en Staol''' of de '''EGKS''' ([[Frans]]: ''Communauté européenne du charbon et de l'acier'', [[Duuts]]: ''Europäische Gemeinschaft für Kohle und Stahl'', [[Italiaons]]: ''Comunità europea del carbone e dell'acciaio'', [[Neerlands]]: ''Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal'') is ein vaan de twie veurgengers vaan de [[Europese Unie]]. De aander instèlling die 'ne veurlaoper waor vaan de allewijl Unie is de [[Europese Economische Gemeinsjap]]. Vaan oerspronk goof 't, bij de opriechting op [[18 april]] [[1951]], zès lidstaote: [[Belsj]], [[Nederland]], [[Wes-Duutsland]], [[Fraankriek]], [[Luxembörg]] en [[Italië]]. Me zaw dus kinne zègke tot [[Limbörg]] vaanaof 't begin deil oetmaakde vaan de [[Europese integratie]]. Versjèllende bekènde kopstökker achter 't [[Europees integratieperses]], wie [[Jean MonetMonnet]] en [[Robert Schuman]], höbbe väöl diplomatiek invlood oetgeoefend um de Gemeinsjap te realisere.
 
Allewel op papier Frans, Duuts, Neerlands en Italiaans de officieel taole waore vaan de EGKS, en dit aontal taole zelfs zaw greuie gedäörende de oetbreiing nao nui staote, waore 't in praktiek op 't ind allein [[Ingels]], Duuts en Frans. In 't begin waor dat zelfs allein mer Frans, umtot 't [[Vereineg Keuninkriek]] nog gein deil oetmaakde vaan de Gemeinsjap (en Ingels zoewiezoe in deen tied minder aonzien had es allewijl) en de oets belaangrieken Duutsen taol in populariteit waor gedaold nao 't verluus vaan de [[Twiede Wereldoorlog]]. Allewel de iedergenömde EEG zaw greuie in lidstaote, zaw de EGKS dat noets doen. Dit veural umtot mèt de opriechting vaan de EEG, en gans en al mèt de opriechting vaan de EU, de EGKS ummertouw minder belaangriek woort veur [[Europa]]. Alleriers umtot de EGKS ziech mer op twie dinger riechte, specifiek [[mijnwèrkers|kool- en staolmijne]], dewijl de EEG ziech op väöl mie [[economie|ikkenomische oonderwerpe]] riechde. De EU zaw ziech zelfs mèt [[cultuur]] en [[politiek]] gaon bemeuije. 'n Aander reije is tot kole en staol in deen tied hendeg belaangriek waore veur de [[Europa|Europees]] ikkenomie, mer al vaanaof de [[1970|zevetiger jaore]] in belang zaw daole. Me mót evels begriepe tot 't in deen tied oonmeugelek waor 'n [[oorlog]] te beginne zoonder kool en staol. 't Waor mèt dit projek, veural vaanoet 't opziech vaan 't iewegliekend vijandsjap vaan Duutsland en Fraankriek, daan ouch oonmeugelek um tenminste tösse de zès EGKS-staote 'n oorlog te beginne. Mèt 't [[Verdraag vaan Paries]] oonderteikende de veurzitter vaan de EGKS same mèt de regieringsleijers vaan de 6 naties 't verdraag, dat viefteg jaor zaw mótte gelle. Nao dee viefteg jaor woort de meugelekheid opegelaote um 't verdraag te verlenge. Wie 't verdraag in [[2001]] waor vervalle, goof 't daan ouch, door de ierdergenömde gedaolde weerde vaan kool en staol en de opriechting vaan de EU, gein gooi reije um door te gaon. De EGKS woort nao 'nen halven iew vaan succes opgedook in [[2002]].
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Europese_Gemeinsjap_veur_Kole_en_Staol"