Doedelzak: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nuuj pazjena: {{dialek|Mestreechs}} Plaetje:Great Highlands Bagpipe 001.jpg|thumb|'n Great Highland Bagpipe. Blaospiep en drie bourdons bove, späölpiep oonder. De stof vaan de zak vertuint e... |
KGeen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
[[Plaetje:Great Highlands Bagpipe 001.jpg|thumb|'n Great Highland Bagpipe. Blaospiep en drie bourdons bove, späölpiep oonder. De stof vaan de zak vertuint e typisch Sjots [[tartan]]-petroen.]]
D'n '''doedelzak''', ouch wel '''zakpiep''', is e [[blaosinstrumint]] mèt rete boe de speuler de rete neet direk aonbleus, meh boe de loch via 'ne zak door de rete geit. De speuler bleus door de blaospiep, en de loch geit door diverse aander piepe. Zoe kinne miejer toene tegeliek klinke, wat bij direk aongebloze instruminte neet zoe is. 'nen Doedelzak heet eine späölpiep, boe de speuler mèt zien vingere 'n [[melodie]] op späölt, en ein of mie [[bourdon]]piepe, die ummer dezelfden toen geve. De rete in de späöl- en bourdonpiepe kinne zoewel inkelreet (wie bij 'n [[klarinèt]])
D'n doedelzak waor in d'n einen of aander vörm al bij de Romeine bekind. In de middeliewe verspreiden 'r ziech ouch nao 't noorde. Nao iewe vaan populariteit, veural oonder de volksklasse, kraog 'r 't vaanaof d'n achtienden iew ummer meujeleker. Zjus wie de [[drejlier]] waor de doedelzak, es bourdoninstrumint, neet gesjik veur hermenieë en akkoorde op te speule. Op sommege plaotse bleef 't instrumint evels langer bestoon. Zoe is 't pas begin twintegsten iew oet 't [[Belsj]] verdwene. Hei en dao kint me d'n doedelzak noe nog. Veural [[Sjotland]] steit drum bekind, meh ouch [[Ierland]], deile vaan [[Fraankriek]] diverse plaotse in Oos-Europa höbbe 'n oonverbroke doedelzaktraditie. Op väöl aander plaotse, zeker oouch in 't Belsj, is 't instrumint mer eve weggewees en gief 't 'n oetgebreide revivalbeweging. Wijer kump 't instrumint väöl veur in neo-folk en minggenres wie [[folkpunk]] en [[folkmetal]].
| |||