Oas-Europa: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 2:
[[File:Grossgliederung_Europas-en.svg|thumb|''Ständiger Ausschuss für geographische Namen''. Geel ies Oas-Europa.]]
[[File:Europe_subregion_map_UN_geoscheme.svg|thumb|De VN-diffenitie: duusterblauw ies Noord-Europa, liechblauw ies Wes-Europa, greun ies Zuud-Europa en road is Oas-Europa. De griesgetinte kleure besjlaon de leng en gebeeje die meh deils onger de traditioneel diffenitie van Europa valle.]]
[[File:Europe-blocs-49-89x4.svg|thumb|De Sovjet-Unie, 't Oasblok, Joegoslavië en Albanië, 't zoagenumde Oaste, en de res, wat dan diksdieks 't Weste woort geneump.]]
[[Oas-Europa]] ies 't meis oastelekgelaege deil van 't [[Europa|Europees kontinint]]. Woa 't oaste van Europa exak sjtart en woa 't indeg ies ivvels subjek veur discussie. Allewel Oas-Europa diksdieks es [[geografie|geografisch]] term weurt gebroek, weur 't nog miè es [[cultuur|cultureel]] of [[polletiek]] term gebruuk. Aafhenkelek van de diffenitie die me gebroek veur 't '''Oaste''' weurt dus 'n bepaalde grens bepaald mer zelfs in 'n dudelek diffenitie is de grens neet ummer klaor. Bie 't definiëre van Oas-Europa is 't ouch belangriek te definiëre wat [[Middel-Europa]] ies en of 't überhaup besjteit. Middel-Europa maak namelek diksdieks deil oet van Wes- en Oas-Europa en dan kump de grens van 't Oaste väöl westeleker te ligke.
 
== Religieus definitie ==
Van ouds weurt de term Oas-Europa gebruuk um Europa op te sjplitse in 't veurmaleg Wes-[[Romeins Riek]] en 't Oas-Romeins Riek (De litse beter bekind es 't [[Byzantinisch Riek]]). De sjplietsing tusje daes tsjwiè aw Rieke haw 'n groate cultureel en polletiek impek op Europa. Neet allein laevde de Rieke rillatief vrie geïsoleerd van mekaar, 't waor ouch e paar ièwe later van groat belang umdat 't Weste [[katholiek]] bleef (geriech op [[Roame]]) en 't Oaste [[Oasters-Orthedoxe Kirk|Oasters-Orthedox]] woort (geriech op [[Constantinopel]], 't later [[Istanbul]]). Dit haw wietgaonde gevolge gehad veur neet allein de relizjieus cultuur mer de cultuuroetwisseling en daomit alledaags leve in 't Weste en Oaste in 't algemein. In dat geval weure leng en sjtreke die diksdieks es Oastelek gezeen weure noe es Centraal of Westelek gezeen; veurbeelde daovan zint [[Pole]] en [[Kroatië]].
 
== Taalkundeg definitie ==
Tekslien 19:
 
=== Verangering van definitie: Van Kaw Oorlog nao Europese Unie ===
Allewiel ies de litse diffenitie erg populair umdat 't in de polletiek toevalleg good gebruuk kin weure: alle oastelekgelaege leng die in de [[Europese Unie]] (EU) liegke valle in dat geval neet in 't Oaste mer in 't Midde. Daodoor kin nog altied e good versjil gemaak weure tösje de Westerse en Oasterse Waereld. De ièsjte diffenitie, van de VN, waor daoveur populair - ouch veural vanwege polletieke reijes: de [[Kawwen Oorlog]]. In dat geval woort 't gans [[Oasblok]], de leng die onger de [[Sovjet-Unie]] vele of onger häör invloojssjfeer laevde, onger Oas-Europa geraekend. Toch moos dan 't ein en anger weure aangepas. Veural de Baltische Sjtate woorte bienao noats in daen tied es Noordelek besjtempeld mer es Oastelek, 't waor jummersj deil van de Sovjet-Unie. Allewel [[Albanië]] en [[Joegoslavië]] neet onger de Sovjet invloojssjfeer vele, en dus neet in 't Oasblok loge, wore die leng waal daobie gerekend door de emiste in 't Weste es deil van Oas-Europa of Oasblok, umdat 't [[communisme]] dao heersjte. Dit Oas-Europa woort evels diksdieks gebruuk in anger conteks es Zuud- en Noord-Europa. In de tegesjtilling Oas en Wes, wat van groat polletiek belang waor in de Kawoorlogse sjpanning tösje 't Westers [[kapitalisme]] en 't Oasters communisme, woort 't kapitalistisch Zuud- en Noord-Europa meistes mitgerekend bie Wes-Europa. Dao veel dan ummer [[Turkije]] ouch onger. Allewel traditioneel [[Duutsjland]] en [[Pruusje]] neet es Oas-Europees gezeen woorte, woort [[Oas-Duutsjland]] in de Kawoorlogse conteks dus ouch es Oas-Europees land gezeen.
 
==== Oas-Europa of gaaroet gein Europa? ====
Allewiel ies de term Oas-Europa opnuuj problematisch gewore umdat "Europa" ummer dikserdiekser opnuuj es polletiek term weurt gebroek. In dat geval sjteit Europa geliek aan de EU en de leng die polletiek en ikkenomisch deep zint geworteld in de EU (veural [[Noorwaeg]], [[Zjweitserland]] en [[Iesland]]). Al 't angere, en veural dat wat ten oaste liegk van de EU, weurt in dat geval überhaup neet mie gerekend es "Europees". 't Bliek ouch in 't woordgebruuk in de [[media]] allewiel dat Europese én Russische journaliste [[Rusland]] tegeneuver "Europa" zitte. In dat geval weurt Oas-Europa 't deil van de EU dat grens aan de ièrder geneumde "Rus Leng". Ouch bie de recente [[Oekraïnse Rivvelutie]] repe de pro-EU Oekraïners oet dat ze "Europees" wouwe weure, wijl de tegesjtenders Russisch wilde weure. In die discourse bliek dus geine plek te zin veur luuj die Europees én Russisch wille zin. Oas-Europa weurt in die conteks dan ouch diksdieks de term veur de "nuuj" leng van de Unie, wat wil zigke, de leng die in [[2004]] ([[Cyprus]], [[Tsjechië]], [[Esland]], [[Hongarieë]], [[Letland]], [[Lithouwe]], [[Malta]], [[Pole]], [[Slovakieë]] en [[Slovenië]]), [[2007]] ([[Roamenië]] en [[Bulgarieë]]) en [[2013]] ([[Kroatië]]) woorte toegevoog aan de Unie. In dat rieke weure evels Cyprus en Malta zoa good es noats mitgerekend es Oas-Europees, mer es Zuud-Europees. Deils kump dit door hun zuujeleke liegkinge mer ouch door hun Westers-geallieerde kapitalistische historie in de [[20e ièw]]. De anger leng deile allemaol dat ze communistisch waore tot begin jaore 90 en daodoor geliektiejeg democratiseerde en kapitaliseerde en daomit dus 'n groat deil van hun allewiel onsjtaonshistorie deile. Hiedoor bliek dus meh dat de Kawwen Oorlog nog altied 'n dudeleke sjtempel haet achtergelaote op 't idee Oas-Europa. In dit geval weurt 't veurmaleg Oas-Duutsjland amper nog versjtoon es deil van 't Oaste aangezeen 't same mit 't veurmaleg Wes-Duutsjland noe deil oetmaak vaan 't allewiel Duutsjland.
 
[[Categorie:Welt]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Oas-Europa"