Oasters-Orthedoxe Kirk: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 3:
De '''Oasters-Orthedoxe Kirk''' ([[Grieks]]: Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ofwaal ''I Orthódoxi Ekklisía''), de '''Oasters-Orthedoxie''' en officieel de '''Orthedox-Kathelieke Kirk''', ies de op ein nao groatse [[christendom|christelikke]] [[religie]] op de waereld, nao de [[Roams-Kathelieke Kirk]]. 't Aantal geluigeve wat ies aangesjlote bie, wat dieks sömpelweeg de '''Orthedoxe Kirk''' weurt geneump, ies volges versjillende sjattinge zoa'n 200-300 mieljoon en meugelik zelfs miè es dat.
 
Dieks weurt dizze tak van 't [[christendom]] ouch in pluralisme besjreve, dus es de '''Oasters-Orhtedoxe kèrke'''. Dat kump umdat de Oasters-Orthedoxie, in tegendeil tot 't Roams-Kathelicisme, gevörmp weurt door de gemeinsjap van versjillende lokaal kirke die 'n groate vörm van autonomie genete, zoa-wie de [[Grieks-Orthedoxie]] en de [[Russisch-Orthedoxie]]. Toch besjouwe ze ziech allemaol deil van 'n christelikke gemeinsjap mit ein gezamelikke lièr en [[theologie]]. Hun [[liturgie]] kump oet 't [[Byzantiens Riek]] (wat later 't [[Osmaans Riek]] zou weure). De Orthedoxe Kirk besjouwt ziechzelf es de einsegsteeinsigste echte heilegeheilige, Kathelieke en apostolisch Kirk die ies opgeriech door [[Jezus Christus]] zelf en woa Christus ouch nog altied 't houf van ies.
 
Allewaal de versjillende kirke dus autonoom van mekaar wirke höbbe ze toch 'n euverkopelende autoriteit die allewiel veural nog symbolisch ies: 't [[Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel]] dae zetelt in [[Istanboel]]. Op dit momint is de patraich [[Bartholomeus I]]. Puur theologisch gezeen haet dae patriarch 'ne vergeliekbare sjtatus es de [[Paus]] haet veur Roams-Kathelieke. In de [[polletiek]]e praktiek ies dat ivvels neet zoa. Ein van de wienegeweinige direkte invloojeinvloje die de Patriarch kin oetoefene ies 't erkinne van nuuj kirke binne de gemeinsjap of 't [[excommunicatie|excommunicere]] van kirke.
 
In 't jaor [[1054]], mit 't [[Groat Sjisma]], sjplietsde de Christelikke kirk in [[Europa]] ziech in 'n oastelikke en 'n westelikke kèrk. De westelikke kèrk woort de allewiele [[Roams-Kathelieke kirk]] van noe, wiel de oasterse kirk bekind ging sjtoon es de Orthedox-Kathelieke kèrk.
 
== Naam ==
't Woord Orthedox beteikent in dizze zin van 't woord zoaväöl es "van origine". De Oasters-Orthedoxe Kirk zuut ziechzelf es de rechmategerechmatige aofsjtemmer van de originele vereinegdevereinigde Christelikke Kirk wie die woort opgeriech in de [[1e ièw]]. 't [[Groat Sjisma]] van [[1054]] weurt in dae zin dus gezeen es 'n momint woa-in de Roams-Kathelieke ziech aafsjplitse um 'n nuuj kirk in [[Roame]] op te boewe, wiel de Oasters-Orthedoxe de aw [[theologie]] van [[Constantinopel]] behawwe.
 
't Woord "Orthedox" zörg ivvels veur verwarring in 't modern taalgebruuk. Dieks weurt 't woord verward mit "sjtreng-geluiveggeluivig". Dit zuut me truuk in anger religieuze classificaties: Orthedox [[Judedom]] zin beveurbeeld Jude die de [[Torah]] väöl letterlikker numme es de meiste anger Jude. Vergeliekbare bezejje besjtoon veur Orthedoxe [[Islam|Moslims]] en Orthedoxe [[Protestantisme|Prottestante]]. De Oasters-Orthedoxe Kirk ies ivvels neet noadzakelik 'ne "sjtrengere lièr" es beveurbeeld 't [[Kathelicisme]] en [[Prottestantisme]]. Zjuus wie in al die anger Christelikke groeperinge, geuf 't sjtrenger en minder sjtrenger geluivegegeluivige in de Oasters-Orthedoxe Kirk.
 
== Meugelek nuuj sjisma (2018-huuj) ==
Op [[15 oktober]] [[2018]] besjloot de Russisch-Orthodoxe Kirk de beng de verbraeke mit patriarch [[Bartholomeus I]] naodat de patriarch haw besjlote um de [[Oekraïens-Orthedoxe Kirk]] te erkinne. [[Moskou]] blief volhawwe dat de Oekraïense Orthedoxe subjek zin van de Russische Kirk. Hiedoor ies 't ondudelek gewore of me de Russisch-Orthedoxe nog altied es Oasters-Orthedox kin besjtempele. In de praktiek gebeurt dat nog ummer en identificere zoawaal Istanbul es Moskou de Russisch-Orthedoxe es deil van de groatere Oasterse gemeinsjap. Ouch goof 't gein reie veur de Russisch-Orthedoxe Kirk um aaf te wieke van de [[Byzantiense lithurgie]], die aan de basis liegk van de Oasters-Orthedoxe geluifsgemeinsjap. Mer 't feit dat Moskou neet miè de patriarch in Istanbul erkind maak 't theologisch verdedegbaarverdedigbaar um de Russisch-Orthedoxe Kirk es onaafhenkelikke kirk te besjouwe. De sjpanninge rondum dit ongerwerp blieve actueel anno [[2021]].
 
Zuuch ouch:
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Oasters-Orthedoxe_Kirk"