Soemerisch: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
KGeen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 10:
* Klassiek Soemerisch: 2600 - 2300 v.Chr. In dees drei iewe bleujt de Soemerische besjaving en vörmp ziech 'nen dujeleken taolnorm.
* Nui-Soemerisch: 2300 - 2000 v.Chr. In dezen tied kump Soemerië oonder Akkadisch bewind. Volgens sommege oonderzeukers begint de taol daan al te verdwijne; op sjrif koume ze evels nevenein veur.
* Laat-Soermisch: 2000 - 1700 v. Chr. In dezen tied geit de taol ummer mie nao 't Akkadisch stoon. Neet allein neump ze väöl Akkadische wäörd op, ouch de klaanklier weurt ummer mie Akkadisch vaan aard. Dit kin beteikene tot de taol toen neet mie leefde es spreektaol.
* Pos-Soemerisch: 1700 - 100 v.Chr. In dezen tied is 't Soemerisch zeker verdwene es spreektaol. 't Weurt evels nog iewe gebruuk veur officieel inscripties en relizjieus tekste.
 
==Genealogische en morfologische classificatie==
Euver 't algemein nump me aon tot 't Soemerisch e [[taolisolaat]] is: 'n taol woevaan gein verwante taole bekind zien. De taol weurt umringk door 'n aantal [[Semitische taole]]: 't [[Akkadisch]], 't [[Aramees]] en 't [[Hebreeuws]], en ouch 't [[Elamitisch]], wat zjus wie 't Soemerisch 'n isolaot is, 't [[Hittitisch]], e zösterke vaan de [[Indo-Europese taole]], en 't [[Perzisch]], 'n Indo-Europese taol. Sinds de oontciefering vaan 't Soemerisch höbbe taolkundege geperbeerd 't Soemerisch mèt al dees taole te verbinde. Ouch heet me, gemeinelek op groond vaan de [[morfologie]], verbindinge veurgestèld mèt de [[Altaïsche taole]], de [[Dravidische taole]], de [[Tibeto-Burmaanse taole]], de [[Oeralische taole]] en 't [[Baskisch]] (en zelfs mèt 't in Zuid-Amerika gesproke [[Aymara]]), meh de wetensjappeleke gemeinsjap accepteert zoe'n verbindinge gemeinlik neet. Soemerisch is ouch betrokke in de [[superfamilie]] vaan de [[Nostratische taole]] (die eve weinegwieneg geaccepteerd weurt).
 
De Soemerische taol is sterk [[agglutinerende taole|agglutinerend]] vaan karakter: wiedoet de mieste betrèkkinge weure aongegeve mèt korte [[affix]]e, woedoor wäörd dèks laank en gecompliceerd zien. 't Soemerisch is ouch [[ergatief taole|ergatief]]: 'n handeling weurt vaanoet e passief aspek bekeke.
 
==Klaanklier==
De klaanke vaan 't Soemerisch mote weure gereconstrueerd vaanoet 't Akkadisch. Es gevolg daovaan is 't klassiek belöl vaan de Soemerische klaanke veural gebaseerd op 't Laat-Soemerisch (dus nao 2000 v.Chr.). Ouch de gebrukeleke transcriptie is dao-op gebaseerd. In de bleujtied vaan de taol waor de klaanklier evels wezelek aanders, wie kinne opmake oet vreug lienwäörd in 't Akkadisch.
 
De klaanklier vaan 't Klassiek Soemerisch zaog naoventrint zoe oet.
 
{| class=wikitable
|-
! !! bilabiaol !! dentaol/<br />alveolair !! lateraol !! palataol !! velair !! glottaol/<br />laryngaol
|-
| '''plosieve''' || p ⟨b⟩ · pʰ ⟨p⟩ || t ⟨d⟩ · tʰ ⟨t⟩ || || || k ⟨g⟩ · kʰ ⟨k⟩ || ʔ ⟨∅⟩
|-
| '''affricaote''' || || t͡s ⟨z⟩ · t͡sʰ ⟨d, r, ∅⟩ || || || ||
|-
| '''fricatieve''' || || s || || ʃ ⟨š⟩ || x ⟨h⟩ || h ⟨∅⟩
|-
| '''approximante''' || || r || l || j ⟨∅⟩ || ||
|-
| '''nasaole''' || m || n || || || ŋ ⟨ŋ⟩ ||
|}
 
==Grammair en structuur==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Soemerisch"