Venetië: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Prottestantisme is mèt döbbel-t op 't Mestreechs: https://www.mestreechtertaol.nl/dictionair/nld/protestant |
|||
Tekslien 9:
In de twelfde iew won Venetië ouch de mach euver ummer groeter gebejer: iers euver de köste vaan [[Dalmatië]], um de [[pirate]] dao weg te kinne hawwe, en euver [[Zuid-Tirol]], boemèt 'n handelsroute nao [[Duitsland]] geëupend woort. Venetië góng ziech ummer mier op d'n [[Oriënt]] riechte: 't vereuverde stökker vaan [[Griekeland]] (boe-oonder [[Korfoe]] en [[Kreta]]), en opende handelsroutes mèt islamitische rieke. In [[1204]] speulde de doge 't veerdeg veur de [[Veerde Kruustoch]] nao [[Constantinopel]] um te bouge en die stad in te numme. Dao vestegde 't 't [[Latiens Keizerriek]], wat inkel tientalle jaore standhoolt. Intösse waor [[Genua]] veur de [[Tyrrheense Zie]] gewore wat Venies veur de Adriatische Zie waor en begós 'n niks-oontzeende concurrentiestried tösse bei stadsstaote, die dèks es [[oorlog bij volmach|oorloge op vreemde groond]] woorte oetgevochte.
In de [[Vreugmodernen Tied]] verveel de polletieke mach vaan Venetië, mer bleef 't cultureel oonverminderde importantie. Zoe sjreef [[Antonio Vivaldi]] hei zien meisterwèrke en woorte oonneumelek väöl ''palazzi'' gebouwd. Ouch waor 't 'n vrijhave veur aandersdinkende oet gaans Italië, veural veur [[Prottestantisme|protestante]], wat de staot op diplomatieke conflikte mèt de [[paus]] kaom te stoon. Op [[4 miert]] [[1678]] woort Vivaldi hei gebore.
In [[1797]] kaom aon mie es doezend jaor zelfstendegheid 'n eind, wie [[Napoleon]] de stad vereuverde. 't [[Congres vaan Wene]] herstèlde de souvereiniteit ouch neet: Venetië woort bij 't [[Keuninkriek Lombardije]] geveug. Daodoor kaom ze in [[1866]] bij [[Italië]]. In d'n [[twintegsten iew]] kraoge de eilendsjes ummer mie las vaan verzakking en euvertoerisme; tege 't ierste heet me e verbod op 't oppoompe vaan water oet de bojem vaan Venetië zelf, en, sinds [[2003]], mèt de bouw vaan 'n [[störmvloodkering]].
| |||