Ursula von der Leyen: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 10:
 
== Polletiek carrière ==
[[File:Ursula_von_der_leyen.jpg|thumb|left|Von der Leyen in [[2006]] bij e bezeuk aon [[Frankfurt am Main]]]]
Sinds [[1990]] is Von der Leyen lid vaan de [[CDU]]. Vaan [[1996]] tot [[1997]] waor zie lid vaan 't rezjionaal comité sociaol beleid vaan de deilstaot [[Nedersakse]]. Vaan [[2001]] tot [[2004]] behuurde Von der Leyen tot de gemeinteraod vaan de Nedersaksische gemeinte [[Sehnde]], boe zie ouch de CDU-fractieveurzitter waor. Daobij waor zie ouch nog veurzitter vaan 't comité Gezoondheid en Hospitaole.
 
Regel 19 ⟶ 20:
 
In [[2010]] goof 't versjèllende geruchte tot Von der Leyen de President vaan [[Duitsland]] kos weure, nao 't aoftreie vaan [[Horst Köhler]]. 't Presidentssjap góng evels oetindelek nao [[Christian Wulff]]. Wie Wulff aoftrooj goof 't obbenuits dezelfde geruchte in de media, mer ouch toen woort Von der Leyen 't neet.
[[File:Ursula von der Leyen spricht mit Bundeswehrsoldaten (Sommerreise) (14697129583).jpg|thumb|right|Von der Leyen sprik mèt Bundeswehrsoldaote in [[Sommerreise]]]]
 
Nao de verkiezinge vaan [[2013]] en de rizzelterende oonderhandelinge tösse de CDU/CSU en SPD, woort Von der Leyen d'n ierste vrouweleke minister vaan Defensie in 't daarde kabinèt vaan Merkel. Op [[14 miert]] [[2018]] kraog ze obbenuits die positie in Merkels veerde kabinèt.
 
Regel 25 ⟶ 26:
 
== President vaan de Europees Kemissie, 2019-allewijl ==
[[File:Parliament elects Ursula von der Leyen as first female Commission President (48300922507).jpg|thumb|right|'t [[Europees Parlemint]] heet Von der Leyen zjus verkoze tot d'n ierste vrouweleke [[President vaan de Europees Kemissie]]]]
Von der Leyen leet ziech in 2019 zien es 'ne groete veurstander vaan 't verdraag tösse de EU en [[Mersocur]], wat nog altied mot weure oonderteikend. 't Handelsverdraag woort fel bekritiseerd door sommege in de media en de polletiek (ouch 't [[Europees Parlemint]]) umtot 't angs gief tot 't verdraag zal zörge veur mie oontbossing vaan de [[Amazone]] aongezien 't veur Europeane mie touwgaank geef in de merret vaan [[Brazilië|Braziliaons]] rindsvleis.
=== Verkezinge nao 't Presidentssjap touw ===
In de [[Europees Parleminitsverkezinge 2019|2019 verkezinge]] vaan 't [[Europees Parlemint]], die plaots voonde vaan [[23 mei|23]] bis [[26 mei]] ([[2019]]), kromp de [[christendemocratie|christendemocratische]] [[Europese Volkspartij]] (EVP), boe Von der Leyen deil vaan oetmaak, aonzienlek. Toch wiste ze de groetste partij te blieve. De groete concurrerende [[sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] [[S&D]] (die twiedes kaom) mooste zelfs mie zetels inlevere. De [[ecologie|ecologische]] [[Greune (Europese Unie)|Greune]] en de [[liberalisme|liberaole]] [[Renew Europe]] (veurheer [[ALDE]]) greuide evels gans sterk mer te wieneg um hun toch al besjeie positie binne 't Parlemint kortbij die vaan de EVP te bringe. 't Zoog d'r dus al nao oet tot allein de EVP kans maakde um 'ne President nao veure te sjuive.
 
=== Nominatie door de Raod ===
In de [[Europees Parleminitsverkezinge 2014|2014 verkezinge]] had nog de [[Spitzenkandidat]] (de [[liestrèkker]] of presidentskandidaot) vaan de EVP, naomelek [[Jean-Claude Juncker]], 't Presidentssjap gekrege. Deze kier waor de EVP-Spitzenkandidat [[Manfred Weber]]. Dee kraog oetindelek de positie neet, umtot d'n [[Europese Raod]] ('t liechaom vaan nationaol leiers vaan de EU-lidstaote), en neet allein 't Europees Parlemint, 't d'r euver eins motte weure wee de Kemissie-president weurt. In de Raod goof 't evels te väöl protes contra Weber. Veural [[Emmanuel Macron]]s [[Fraankriek]] sjijnt wieneg hoop te höbbe gehad in Weber.
 
Oetindelek kaom, oet 't niks, Ursula von der Leyen nao veure. Opvallend waor tot häör thoesland, [[Duitsland]], en häör aw collega [[Angela Merkel]] 't neet eins waore mèt dit besleet. Von der Leyen woort oetindelek toch genomineerd door d'n Europese Raod es hunne gepriffereerde kandidaot. Zie sjijnt veural väöl steun te höbbe gekrege door de [[Visegrád]]-len ([[Hongarije]], [[Pole]], [[Slowakije]] en [[Tsjechië]]).
 
=== Stömming binne 't Europees Parlemeint ===
't Goof väöl kritiek binne 't [[Europees Parlemint]] euver de geng vaan affaires roontelum de nominatie vaan Von der Leyen. Zoe woort gestèld tot Von der Leyen gaaroet gein legitimiteit had um president te weure umtot zie neet had mètgedaon aon de verkezinge.
 
Toch stömde oetindelek 383 [[Europarlemintariër]]s véúr tijes de stömming op [[16 juli]] [[2019]]. 'n Mierderheid vaan 374 vaan de 747 Europarlemintariërs waor nudeg, dus de mierderheid waor filterdun. 327 stömde tege, 22 waore aofwezeg en 1 stöm woort oongèldeg verklaord.
 
=== Coalitievörming ===
De coalitie vaan Von der Leyens [[Europees Kemissie]] woort gevörmp op basis vaan dees stömming. Von der Leyens "regiering" besteit heidoor oet drei volweerdege Europese polletieke gróppe, naomelek: de [[Europese Volkspartij]] ([[christendemocratie]]), de [[S&D]] ([[sociaaldemocratie]]) en [[Renew Europe]] ([[liberalisme]]). Daoneve goof 't steun vaan welgetèld ein nationaol partije die, integendeil tot häöre Europese gróp, wel veur Von der Leyen koos. Dit waor de Poolse regieringspartij [[PiS]] (integendeil tot de res vaan de [[ECR]]). Ten slotte kraog 't ouch steun vaan de oonaofhaankeleke [[Italië|Italiaonse]] regieringspartij [[5-Starebeweging]]. In de oppositie ginge de volgende gróppe zitte: [[Identiteit & Democratie]] ([[extreemrechs]] [[nationalisme]]), de [[Greune]] ([[ecologisme]]), de [[ECR]] ([[conservatisme]] en mild-[[Euroscepticisme]]) min de Poolse regieringspartij [[PiS]], de [[GUE/NGL]] ([[extreemlinks]] en [[Marxisme]]) en de oonaofhaankeleke nationaol partije minus de [[Italië|Italiaonse]] regieringspartij [[5-starebeweging]].
 
== Von der Leyen-Kemissie ==
De [[Von der Leyen-Kemissie]] woort oetindelek goodgekäörd mer neet veurtot meh leefs drei [[Eurokemissaris]]-kandidaote weurte weggestömp door 't [[Europees Parlemint]] ([[Sylvie Goulard]] veur [[interne merret]]; [[László Trócsányi]] veur [[Oetbreiing vaan de Europese Unie|Oetbreiing]]; en [[Rovana Plumb]] veur [[transport]]).
 
Op [[10 september]] [[2019]] prizzenteerde Von der Leyen de nuie '''Von der Leyen-Kemissie''', die door häör 'n [[geopolletiek]]e kemmisie woort geneump. Versjèllende Eurocommissarisse (de "ministers") woorte nui naome gegeve um informeler en mie doel-geriech te klinke. Vaan die nui naome waor de meis controversiële de Commissaris veur 't "Besjerme vaan de Europese Meneer vaan Leve", dee verantwoordelek zaw weure veur zoewel migratiebeleid es oonderwies, beveiliging en wèrkgelegeheid. De positie kraog hiel väöl kritiek; sommege Europarlementariërs voonde de titel 'n xenofobische boodsjap höbbe door de "Europese Meneer vaan Leve" te linke mèt migratie. Wat ouch oonverwach waor, waor 't feit tot dees belaangrieke positie gegeve woort aon de Griekse christendemocraat (EVP) [[Valdis Dombrovskis]] en tot Dombrovskis ouch nog 's vice-president zaw weure same mèt twie väöl bekindere EU-figure: de [[Limbörg]]er [[Frans Timmermans]] en de [[Denemarke|Deense]] [[Margrethe Vestager]].
 
== Polletiek pesities ==
=== Femilie-standpönte ===
Von der Leyen stoond es d'n Duitse minister vaan [[Femilie]]-affaires ([[2005]]-[[2009]]) bekènd um häör rigoreuze financiële steun veur femilies in de midde- en liegerklasse. Es deil vaan de nao links neigende "sociaalchristeleke" vleugel vaan de [[CDU]], introduceerde Von der Leyen wètgeving wie de ''Kinderförderungsgesetz" - 'n pot vaan 4,3 mieljaar euro gemeind um [[crèche]]s in 't ganse land op te riechte - en de ''Elternzeit'' ([[pesitiekonzjee]])<ref>http://www.familien-wegweiser.de/BMFSFJ/Presse/pressemitteilungen,did=109896.html</ref>. Radikaol veur deen tied, en uniek in [[Europa]] boete [[Scandinavië]], waor tot Von der Leyen neet allein zörgde veur 'n beleid boebij neet allein [[bestèld]]e vrouwlui 'n lang periood vrij kriege mer ouch manslui veur twie maond op [[verlof]] mage (de ''Vätermonate'') in 't geval vaan 'n bestèlde partnerse.
 
Von der Leyen kraog hendeg väöl kritiek veur dees beslte, veural binne häör partij goof 't väöl politici die häör versjèllende beleidsplanne oonnudeg voonde. Mèt naome 't plan vaan de ''Vätermonate'' (''vajermaond'') oontving väöl kritiek. Wijers raakde Von der Leyen in opspraok veur 't gebruuke vaan 3 mieljoon euro aon pebliek geld um de maotsjappeleke meining roontelum häör femilie-standpönte te veraandere. Häör campagne woort evels es 'n groet succes gezien<ref>https://www.nytimes.com/2010/01/18/world/europe/18iht-womenside.html?scp=1&sq=von%20der%20leyen</ref>.
 
=== Blokkere vaan kinderpornografie ===
Von der Leyen poogde in [[2009]] 'n [[censuur]] op te lègke op [[kinderpornografie]] binne 't [[internèt]] wat via Duitsland woort bereik. Oetindelek is dit wel gelök, al waor 't mèt de nudege controversies en proteste. Von der Leyen woort ''Zensursela'' geneump door demonstrante en ze kaom in opsraok naotot ze, inkorrek, had gestèld tot kinderpornografie legaol is in [[India]]<ref>{{https://web.archive.org/web/20110725180854/http://www.sputnik.de/popkultur/zusammenleben/von-der-leyen-gesteht-fehler-ein</ref>.
 
=== Vrouwlui-quota ===
In [[2013]] perbeerde Von der Leyen d'r veur te zörge tot bedrieve genog vrouwlui aonnömme zoetot op z'n mins 20% vaan de wèrknömmers binne 't beleidsmakende team vrouwlui zien. Dit idee woort evels neet aongenomme<ref>http://www.ft.com/intl/cms/s/0/df39494a-a367-11e2-8f9c-00144feabdc0.html</ref>.
 
=== Boetelands beleid ===
Von der Leyen waor es Duitse minister vaan defensie 'ne groete veurstender veur mie Duitse assertiviteit - get wat in Duitsland geveuleg lègk<ref>https://www.nytimes.com/2014/02/02/world/europe/spurred-by-global-crises-germany-weighs-a-more-muscular-foreign-policy.html</ref>. Ze waor 't Duits regieringskopstök wat de felste hawwing aonnaom contra [[Rösland]], veur mie oetgaaf nao [[NAVO]] touw en veur wijere NAVO-verdeideginge in de [[Baltische Staote]] nao de [[Krim]]-annexatie vaan Rösland.
 
't Goof kritiek binneslands tege häör wie zie besloot wijere veleigheidssamewèrking oet te breie mèt [[Saoedi-Arabië]]. Duitse oppositiepartije weze häör d'r op tot dat land de [[minserech]]de geweld aondeit in eige land mer ouch in [[Jeme]]<ref>https://www.dw.com/en/german-bundeswehr-to-train-saudi-army-officers/a-36697368</ref><ref>https://www.dw.com/en/germany-to-train-saudi-soldiers-despite-yemen-war-concerns/a-48527576</ref>.
 
Von der Leyen kroog te make mèt fel kritiek oet [[Pole]], veural vaan de Poolse [[conservatisme|conservatieve]] media en de regieringspartij [[PiS]], naotot ze stèlde in [[2017]] tot d'r mie steun mot weure geuit veur 't "gezoond democratisch verzèt vaan de jongere ginneratie". Dit woort door 't Pools ministerie veur Boetelandse Affaires gezien es 'n Duitse inmenging in de Poolse polletiek en 'n "[[Pruusje]] toon vaan de ''[[Ode an die Freude]]''"<ref>http://www.pi-news.net/2017/11/polen-empoert-ueber-von-der-leyen-aeusserung/</ref>.
 
=== EU-hawwing ===
Von der Leyen zag al in [[2011]] in ''[[Der Spiegel]]'' tot ze 'ne groete veurstender is vaan 'n "[[Vereinegde Staote vaan Europa]]". Ouch sprook zie es minister vaan defentie häör steun oet veur 'n [[Europees leger]]. In miert [[2015]] organiseerde zie same mèt [[Fraankriek]] en [[Pole]] 'n meeting vaan de zoegenaomde [[Weimar-dreihook]]; 'n losse samewèrking vaan Duitsland, Fraankriek en Pole um tot sterkere militaire samewèrking te komme.
 
Es gevolg vaan 't [[Brexit]]-referendum in [[2016]], klaagde Von der Leyen pebliekelek dèks euver de historisch [[Euroscepticisme|Eurosceptische]] hawwing vaan 't [[Vereineg Keuninkriek]]. In 'n interview mèt ''[[The Guardian]]'' besjreef ze de Brexit es 'n "zwake bubbel mèt leeg beloftes".
 
Wie Von der Leyen [[Prizzedint vaan de Europees Kemissie]] woort in [[2019]] stèlde zie tot d'r gein ruimte zaw komme veur de Britte um 'n nuie deal te slete die neet waor gebaseerd op de ierdere deal die gemaak waor tösse de veurmaolege Britse [[premier]] [[Theresa May]] en de Brexit-onderhandeleer naomes de EU, [[Michel Barnier]].
 
Es Prizzedint vin Von der Leyen tot de EU häör boetelands beleid mot prioritisere en tot 't budget daoveur mèt 1/3e umhoeg zou motte gaon. Zie labelde häör [[Europees Kemissie]] de "[[geopolletiek]] kemissie".
 
=== Homohuwelek ===
Wie 't [[Fidderaol Hoeggerechtshof]] vaan Duitsland in [[2013]] concludeerde tot [[homoseksualiteit|homoseksuele]] koppels dezelfde [[belasting]]rechde motte genete es [[heteroseksualiteit|heteroseksuele]] koppels, sprook Von der Leyen oet tot homoseksuele ouch dezelfde rechde motte kriege wat betröf [[adoptie]]: "'t Gief gein inkel studie die iech kin die stèlt tot kinder die opgreuie binne homoseksueel partnersjappe aanders terech komme es kinder die opgreuie binne heteroseksueel [[huwelek]]e of partnersjappe".
 
In juni [[2017]] stömde Von der Leyen véúr 't [[homohuwelek]] in Duitsland. 't Goof 'n klein mierderheid in de [[Bundestag]] daoveur, boenao de wèt woort goodgekäörd. Evels zoot Von der Leyen, es veurstömmer, binne 'n partijsminderheid vaan de [[CDU]]. De meiste [[christendemocratie|christendemocrate]] hadde inderdaad tége 't homohuwelek gestömp.
 
[[Categorie:Duutsje politici]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Ursula_von_der_Leyen"