Verdraag vaan Mestreech: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Eurozone |
||
Tekslien 2:
't '''Verdraag vaan Mestreech''' (officieel '''Treaty on European Union''') woort geteikend op [[7 februari]] [[1992]] in [[Mestreech]] (en wel in [[Randwiek]]) tösse de lede vaan de [[Europese Gemeinsjap]] en trooj op [[1 november]] [[1993]] in wèrking. 't Leide tot de stiechting vaan de [[Europese Unie]] en waor 't resultaat vaan losse oonderhandelinge euver monetair en politieke einheid.
't Verdaag leide tot de inveuring vaan d'n [[euro]] (en daomèt ouch de [[Eurozone]]) en introduceerde 't [[dreipeilersysteem]] (de Gemeinsjapspeiler, de peiler veur Gezamelek Boetelands en Veilegheidsbeleid ([[CFSP]]), en de peiler veur [[Justitie en Intern Zake]]). De peiler veur CFSP woort opgeriech op de groondveste vaan de [[Europese Politieke Samewèrking]] (EPC), meh vóng dit in e verdraag en breide 't oet. De peiler veur JIZ luide samewèrking m.b.t. wètsbekrachteging, strafrech, börgerlek rech, en asiel- en immigratiebeleid in. Noedzakelekerwijze zörgde dit d'r ouch veur tot 't [[börgersjap vaan de Europese Unie]] 'nen officiële status kroog: eder dee 'ne [[börger]] vaan 'nen EU-[[lidstaot]] is, is sindsdeen ouch automatisch 'nen [[Europese börger]] - wat inhilt tot beveurbeeld 'ne Nederlandse börger in Belsj praktisch dezelfde rechte heet es Belzje börgers (mèt 'n paar oetzoonderinge, wie stömme tijdes de nationaol verkezinge).
Vaanajds heelt de [[Europese Gemeinsjap]] ziech veural mèt [[handel]] en [[ikkenomie]] bezeg. De [[Europese Commissie]] en d'n [[Europese Gerechshoof]], allebei oonaofhenkelek vaan de regeringe in de EG, hadde binne dat systeem väöl mach. 't [[Europees Parlemint]], dat direk door de börgers vaan de lidstaote gekoze woort, had ouch 'n zeker mach. De regeringe behierste de res vaan de mach, meh hadde sinds midde [[jaore tachteg]] ummer dèkser mèt mierderheidsstumminge beslissinge genome. Dit systeem woort Gemeinsjapsmethode of ''supranationalisme'' geneump, aongezeen internationaal institute die neet direk door de regeringe gecontroleerd woorte väöl mach hadde en lede beslissinge boe ze 't neet mèt ins waore veurgesjreve kóste kriege door mierderheidsstumminge.
| |||