Europese Unie: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 13:
De '''Europese Unie''' of '''EU''' is 'n oet 27 [[Europa|Europese len]] bestaond staoteverband. De EU vind häören oersprunk in de [[Europese Gemeinsjap veur Kole en Staol]] en de [[Europese Economische Gemeinsjap]], in [[1958]] gevörmp door zès len ([[Belsj]], [[Duutsland]], [[Fraankriek]], [[Italië]], [[Luxembörg]] en [[Nederland]]). In de jaore daonao greuide de EU in umvaank door de [[Oetbreiing vaan de Europese Unie]], in de vörm vaan nuie lidstaote en in mach door 't oetbreiie vaan häör krach. 't [[Verdraag vaan Mestreech]] vörmde in [[1993]] de allewijl EU. De lèste aonpassing aon de consitutionele basis waor in [[2009]] mèt 't in [[2007]] oonderteikende [[Verdraag vaan Lissabon]].
 
De EU opereert via e systeem vaan oonaofhenkelek [[supranationalisme|supranationaol]] institute en door de lidstaote [[intergouvernementalisme|intergouvernementeel]] gemaakde beslute. Belaankrieke institute vaan de EU zien oonder aandere de [[Europees KommissieKemissie]], de [[Raod vaan de Europese Unie]], d'n [[Europese Raod]], 't [[Europees Hof vaan Justitie]], (deil vaan 't [[Hof vaan Justitie vaan de Europese Unie]]) en de [[Europees Centraol Baank]]. 't [[Europees Parlemint]] weurt eeder vief jaor gekoze door de Europeane (de lui mèt [[Börgersjap vaan de Europese Unie]]).
 
De EU heet 'nen [[Europesen interne merret]] ('ne gemeinsjappeleke merret) oontwikkelt via e gestandaardiseerd rechsysteem dat in alle lidstaote geld. Via de [[Verdrage vaan Schengen]] (de len die hei bis behure zien deil vaan 't Schengengebeed, bestande oet EU- en neet-EU-staote) zien paspoortcontroles aofgesjaf. 't EU-beleid riech ziech op 't vrij laote bewege vaan arbeid, geujere, deenste en kapitaol, 't oetveerdege vaan wètgeving oppe gebeed vaan justitie en binnelandse zake en 't aonhawwe vaan e gemeinsjappelek beleid oppe gebeed vaan handel, landbouw, vès en regionaol oontwikkeling. 'n Monetair unie, de [[eurozone]], is gevesteg in [[1999]] en besteit sinds [[jannewarie]] [[2014]] oet achtien len. De EU heet permanente diplomatieke vestiginge euver de ganse wereld en weurt vertegewoordeg in de [[Vereinegde Naties]], de [[wereldhandelsorganisatie|WTO]], de [[Gróp vaan Ach|G8]] en de [[Gróp vaan 20|G20]]. In [[2012]] woort aon de EU de [[Nobelpries veur de Vrei]] touwgekind, dee woort oetgereik op [[10 december]] [[2012]] en naomes de [[EU]] in oontvangs genome door [[Herman van Rompuy]], [[Martin Schulz]] en [[José Manuel Barroso]].
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Europese_Unie"