Mofers: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Waordebook: die categorie is noe versjaove |
→Klanklieër: mouillering mót 'n apaart köpke kriege, dao is zat euver 't vertèlle; efkes kladblökske daovan gemaak, went anges gaon ich dinger euverslaon |
||
Tekslien 27:
=== Klanklieër ===
{{wio}}
Wie ieëre gezag zeen de óneigelike twieëklenk enne verspreijing vanne mouillering in 't Mofers de opvallendjste kinmèrke waat betröf de fonologie, mer 't Mofers haet nag e deil anger minder dök veurkómmendje kinmirke waat betruf de klanklieër.
Väöl van dees apaartheje, wovan de meiste ouch veurkómmen in anger dialekte, meh neet inne mieëderheid vanne dialekten inne ómgaeving, zeen volgendje de lèttergroepe, wovan e deil ónger drök steit:
* "ir" /ɪr/, wie in ''kirk'', waat ónger e deil vanne spraekers versjuuf nao "èr" /e̞r/ ''kèrk'';
* "aw" /au̯/, wie in ''blaw'', waat contrasteert mit "au"/"ou" /ɒu̯/, wie in ''auto'' en ''boum'' (ouch dit contras steit ónger drök), ieëre ouch inne wäörd ''naw'' en ''baw'' > ''nao'', ''bao''; dit steit weer in contras mit "ów" /ʊu̯/, wie in ''zów'';
* "aenge" /ɛ:ŋə/, wie in ''raenge'', wo 't Remunjs "aege" haet;
* [[r-sjoewheid]] inne kómbenaasje "(historisch) korte klinker + r + s", wie in *''keers'' > ''kees'' en *''dórs'' > ''dós'', mer ouch bie 't wäördje ''anges'' enne lèttergroep "-ieë", wie in ''ieëste'' en ''mieë'';
* 't alternere van "ei" mit "è", wie in ''meine'' - ''(hae) mèntj'' en ''stein'' - ''stènke'', en van "oo" mit "ó", wie in ''wone'' - ''(hae) wóntj'';
* "i-j" /ɪi̯/'', wie in ''bi-jje'', waat wiek veur "eej" /e:i̯/ ''beje'', en "uj" /øi̯/, wie in ''grujje'', waat wiek veur "euj" /ø:i̯/ ''greuje'';
* runjing van /ɪ/ bie e deil wäörd ónger invlood van [[bilabiaal]] mitklinkers, wie ''lup'', ''klumme'', ''zwumme'';
* 't veurkómme vanne lèttergroep "ew" /æu̯/ wie in ''pewke'' (versjuuf nao "ae(j)" en "ui").
<!-- (sleiptoean in ideaal positie, twieë "klemtoeantuup" ''keseflaaj'', sandhi bie modaal partikels "tonnanimmieë", hiaatdelging mit -r "mieë-r", -n, -t en -d, wegval van -w-j ''geboe(w)dj'', ''hae duutj'', ''fietsj'')-->
't Mofers kèntj wäörd die ènjigen op 'ne kórte klinker, mit naam inne [[interjectie]]s (''tössewirpsele''), wie ''jah'', ''jöh'' en ''neh''. Dees klinkers waere döks lichtelik geglottaliseerdj.
't Mofers haet, juus wie de anger Limbörgse dialekte, versjillendje vörm van [[umlaut]]. 'n Lies mit umlaute die veurkómmen in 't Mofers vindj m'n [[:wikt:umlaut#Grammaer|hie]].
==== Mouillering ====
<!--
=== Grammaticaal versjiensele ===
veurzitselverbuging en voogwaordverveuging, "wate veer doon"
conjunctief (hej, koom etc), contras umlaut 3sg/2pl (luip-löp vs lop, itj vs etj), perfectief sónger ge- (wore etc.), contras kinne/kónne, meh neet zitte/ligke in isg, gerundium op ge-, ''buge'' vs. ''buige'', pseudo-sterk ''vertal(j)'', ''kanj'', imperatief ("Noe die dinger trögkgegaeve"), "gehuuerd zègke/gewaes fietsje", kriege es verangering, emes gesjreve gadj höbbe, "Ich bön in staot en stampe dich ónger dien vot'', "wete/ich weit", greun volgorde (nejje lieëre, staon laote/// meh gehaoldj höbbe)
oetzunjeringe in bieveugelike naamwäörd (hoeag > hoger > hoogste), mer ouch 't Pools(e) leger, ewegvalle van -n bie ónziejig ("e klei kiendje"), -ere (houtere, glazere), "tegooj" vs "good"
aafwiekinge in mieëvaadsvörm "bou\m" > "bui\m", "sjao\p" > "sjäö\p"
"óm" is naevesjikkendj veugwaord, dinger wie "mie jóngste broor"
"dokter" > "dokterse", "roukes"
"waotj" vs. "woh"/"worre"
-->
==Sjrievers in 't Mofers==
| |||