ALS: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Is wel get euverdreve, este dinks aon de Gehrig nao wee Amerikane de krenkde nog ummer verneume.
Tekslien 4:
'''Amyotrofische lateraol scleroos''' (kort-eweg '''ALS''', ouch wel bekind es '''motorneuronkrenkde (MND)''', allewel tot dit ouch de soortnaom is veur ALS en 'n aontal verwante krenkdebeelder) is 'n [[progressief krenkde|progressief]] [[zenuwkrenkde]] boebij de [[neuron]]e die de wèllekäörege [[spiere]] aonsjikke weure aongetas. Heibij verluis de patiënt gestiedegaon de meugelekheid tot loupe, 't gebruke vaan de han, praote, slókke en tot slot aoseme. In oongeveer de hèlf vaan de gevalle is ouch 't dinkvermoge aongetas. ALS begint in 't gemein op middelbaar leeftied (soms evels väöl ieder) en is dèks binne de twie tot veer jaor doejelek. 't Gief evels gevalle vaan lijers die dao tientalle jaore mèt höbbe geleef. Modern hölpmiddele (sondeveujing, aosemhölp) kinne de levensdoor aonzienelek rèkke. Spraokcomputers, bedeend mèt de lèste spiere die nog wèrke, kinne daobij ouch e [[insletingssyndroom]] veurkoume: es de lijer neet mie kin praote, kin heer ziech zoe nog dujelek make. De oerzaak vaan ALS is oondujelek. Gene zien zeker betrokke, meh ouch umgevingsfactore speule 'n rol.
 
Allewel tot ALS neet väöl veurkump - wereldwied tröf 't zoeget 1,9 op de 100.000 lui per jaor - is 't toch de mies veurkoumende zenuwkrenkde nao de [[krenkde vaan Alzheimer]] en de [[krenkde vaan Parkinson]]. E paar bekinde lui mèt ALS (gans in 't bezunder natuurkundege [[Stephen Hawking]]) höbbe 't bezej vaan dees krenkde bij 't groet publiek hendeg vergroet. In 2014 waor de [[ALS-iesummeroetdaging]], 'n actie um geld bijein te bringe veur 't oonderzeuk nao de krenkde, 'n groete raasj.
 
==Bekinde lijers==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/ALS"