2016: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K 2016 waor natuurlek e sjrikkeljaor, dus dee link blijf nog eve roed.
Aongevöld aon de hand vaan en:, dus mèt allemaol internationaol nuits. Beter es niks. En: alles vaan dit rampjaor kump weer bove, maan....
Tekslien 2:
'''2016''' waor e [[sjrikkeljaor wat op vriedig begintj|sjrikkeljaor wat begós op 'ne vriedig]].
 
==AlgemeinGebeurtenisse==
:''Zuug ouch: [[Lies van terroristische aansjlaeg in 2016]]''
* [[8 jannewarie]] - De [[Mexico|Mexicaansen]] drugshandeleer [[Joaquín Guzmán]] weurt nao zien oontsnapping oet de gevaangenis weer opgepak.
* [[12 jannewarie]] - Bij 'ne bomaonslaag neve de [[Blauwe Moskee]] in [[Istanbul]] koume 10 lui um en rake 15 lui gewoond.
* [[16 jannewarie]] - 't [[IAEA]] melt tot [[Iran]] zien atoomwaopeprogram good heet oontmanteld en tot de internationaol sancties tegen 't land kinne weure opgeluf.
* 16 jannewarie - 'nen Aonslaag in [[Ouagadougou]], de hoofstad vaan [[Burkina Faso]], heet 30 deoej en 56 gewoonde tot gevolg.
* 16 jannewarie - Bij parlemintsverkezinge in [[Taiwan]] haolt de [[Democratische Progressief Partij]] 'n absolute mierderheid in de [[Wètgevende Yuan]]. 't Is veur 't iers tot dat 't aander partije es de [[Kwo Min Tang]] lök.
* [[28 jannewarie]] - De [[WHO]] melt 'nen oetbraok vaan 't [[zika]]virus in [[Zuid-Amerika]].
* [[7 fibberwarie]] - [[Noord-Korea]] lanceert de [[Kwangmyŏngsŏng-4]].
* [[14 miert]] - De [[ESA]] en [[Roskosmos]] lancere de [[ExoMars]] Gasspoere-orbiter. 't Tuig moot vaanoet 'ne baon um [[Mars (planeet)|Mars]] in de atmosfeer vaan de planeet goon zeuke nao meugeleke teikene vaan leve.
* [[21 miert]] - D'n [[Internationaole Straofhof]] verklaort [[Jean-Pierre Bemba]], vice-president vaan [[Congo-Kinshasa]], sjöldeg aon seksueel geweld.
* 21 miert - [[Barack Obama]] bezeuk [[Cuba]]. Heer is d'n iersten Amerikaanse president dee dat sinds 1928 deit.
* [[22 miert]] - Bij zelfmaordaonsleeg op 't vleegveld [[Zaventem]] en op de metrostatie Maalbeek koume 35 lui um; 300 lui rake gewoond.
* [[24 miert]] - De vreugere [[Bosnië en Herzegovina|Bosnisch-Servische]] leismaan [[Radovan Karadžić]] weurt tot 40 jaor cel veroerdeild.
* [[2 aprèl]] - Bij gevechte tösse 't [[Armenië|Armeens]] en 't [[Azerbeidzjan|Azerbeidzjaans]] leger in [[Hoeg-Karabach]] valle minstens 193 doeje. Dit is de ergste sjenning vaan 't bestand oet 1994.
* [[3 aprèl]] - 't [[Internationaol Consortium vaan Oonderzeuksjournaliste]] (ICIJ) en de ''[[Süddeutsche Zeitung]]'' publicere de [[Panama Papers]], 'n verzaomeling documinte die belastingoontduking via [[Panama|Panamese]] rekeninge door 214.000 bedrieve en talloes particuliere tuine.
* [[19 mei]] - Vlöch 804 vaan [[EgyptAir]] stort mèt 66 lui aon boord in de [[Middellandse Zie]].
* [[20 mei]] - [[Tsai Ing-wen]] weurt beëideg es 14e president vaan de [[Rippubliek China]].
* [[30 mei]] - E tribbenaol vaan de [[Afrikaanse Unie]] veroerdeilt [[Hissène Habré]], 't vreuger staotshoof vaan [[Tsjaad]], tot leveslang gevaangenisstraof um [[misdaode tege de minselekheid]].
* [[12 juni]] - 'ne Sjötter dee verklaort te zien verboonde mèt [[IS]] sjöt in 'n homoclub in [[Orlando]] ([[Florida]]) 49 lui doed en verwoond 'rs nog 53.
* [[23 juni]] - 't [[Vereineg Keuninkriek]] stump in e [[rifferendum]] veur 't [[Brexit|verlaote vaan de Europese Unie]].
* [[28 juni]] - Bij 'nen aonslaag op [[Atatürk Airport]] in [[Istanbul]] koume 45 lui um en rake 'rs zoeget 230 gewoond. D'n aonslaag liekent 't werk vaan IS.
* [[1 juli]] - [[Letland]] weurt es 35e land lid vaan de [[OESO]].
* [[2 juli]] - Parlemintsverkezinge in [[Australië]].
* [[5 juli]] - 't [[NASA]]-ruimtetuig ''[[Juno (ruimtesonde)|Juno]]'' kump in 'n baon roond [[Jupiter (planeet)|Jupiter]].
* [[6 juli]] - D'n [[app]] ''[[Pokémon Go]]'' weurt oetgebrach. Binne de kortste kiere brik 'n wereldwij raasj oet.
* [[14 juli]] - Bij veringe vaan de Franse [[nationaole fiesdaag]] in [[Nice]] veurt 'nen truck in op de minsemassa. 86 lui koume um.
* [[15 juli]] - 't [[Turkije|Turks]] leger organiseert 'ne mislökde [[coup]] tege president [[Recep Tayyip Erdoğan]]. In de maonde die volge weure oongewoen zwoer zuveringe in alle laoge vaan de maotsjappij doorgeveurd.
* [[22 juli]] - 't [[Japan]]s bedrief [[Funai]] maak d'n allerlèste [[VHS|videorecorder]].
* [[26 juli]] - De [[Zwitserland|Zwitserse]] ''[[Solar Impulse 2]]'' weurt 't ierste ruimtetuig op [[zonne-energie]] wat 'n baond um de Eerd besjrijf.
* [[31 augustus]] - De [[Brazilië|Braziliaanse]] [[Senaot (Brazilië)|Senaot]] stump veur aofzètting vaan president [[Dilma Rousseff]]. Vicepresident [[Michel Temer]] volg häör op.
* [[3 september]] - De [[Vereinegde Staote]] en [[China]], de twie groetste lochvervojlers op Eerd, slete ziech formeel aon bij 't [[Klimaotakkoord vaan Paries]].
* [[8 september]] - De [[NASA]] lanceert [[OSIRIS-REx]]. 't Ruimtetuig geit de asteroïed [[Bennu]] bezeuke en moot e moonster mèt trök nao de Eerd numme.
* [[9 september]] - [[Noord-Korea]] veurt zien vijfde en nao me zeet groetste atoomproof oet.
* [[30 september]] - Twie sjèlderije vaan [[Vincent van Gogh]] duke op. Ze waore in 2002 gestole en sindsdeen neet mie gezeen.
* [[13 oktober]] - De [[Maledive]] beslete ziech trök te trèkke oet 't [[Brits Gemeinebès]].
* [[8 november]] - Zakemaan en tv-perseunelekheid [[Donald Trump]] wint naomes de [[Rippublikeinse Partij (Vereinegde Staote)|Rippublikeinse Partij]] de Amerikaanse presidentsverkezinge.
* [[24 november]] - De Regering vaan [[Colombia]] en de rebellebeweging [[FARC]] slete e vreidesakkoord en beïndege daomèt 'ne börgeroorlog vaan 50 jaor.
* [[28 november]] - Vlöch 2933 vaan [[LaMia]] stort te pletter tege 'ne berg in [[Brazilië]]. 71 lui koume um, oonder wee de speulers vaan voetbalclub [[Chapecoense]].
* [[12 december]] - [[Paolo Gentiloni]] volg [[Matteo Renzi]] op es premier, naotot lètsgeneumde aofgetroje is es gevolg vaan e verlore groonwètsreferendum
* [[31 december]] - De Vereinegde Staote trèkke de mieste vaan hun tróppe trök oet [[Afghanistan]]. 8400 maansjappe blieve achter.
 
==Cultuur=Sport===
* [[4 jannewarie|4]] - [[5 jannewarie]]: D'n Indiër [[Pranav Dhanawade]] haolt de hoegste [[cricketscore]] oets: 1.009 not out.
 
==Sport==
* [[18 jannewarie|18]] - [[31 jannewarie]]: De [[Australian Open (tennis)|Australian Open]] weurt gewonne door [[Novak Djokovic]] (maanslui) en [[Angelique Kerber]] (vrouwlui).
* [[6 mei|6]] - [[29 mei]]: De 99e [[Runde vaan Italië]] weurt gewonne door [[Vicenzo Nibali]].
Regel 19 ⟶ 56:
* [[20 augustus]] - [[11 september]]: [[Runde vaan Spaanje]]
* [[29 augustus]] - 11 september: [[US Open]]
 
===Nobelprieze===
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (geneeskunde)|Geneeskunde]]''': [[Yoshinori Ohsumi]] "óm zien óntdèkkinge van mechanismes veur [[otofagie]]"
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (natuurkunde)|Natuurkunde]]''': [[David J. Thouless]], [[F. Duncan M. Haldane]] en [[John M. Kosterlitz]] "óm hun theoretische óntdèkkinge van topologische fase-euvergeng en topologische sjtaote van [[materie]]"
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (sjemie)|Sjemie]]''': [[Ben Feringa]], [[Jean-Pierre Sauvage]] en [[Fraser Stoddart]] "óm 't óntwerp en de synthees van [[moleculair machien]]e"
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (literatuur)|Literatuur]]''': [[Bob Dylan]], "óm zien sjöpping van nuuj poëtische expressies binne de groete Amerikaanse leedtraditie"
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (vrei)|Vrei]]''': [[Juan Manuel Santos]], "óm zien doelmatige insjpanninge de mie as vieftig jaor doerende börgerkreeg in zie landj te beènjige, 'ne kreeg dae minstes 220.000 Colombiane 't laeve haet gekos en bekans 6 miljoen luuj haet verdraeve."
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (economie)|Economie]]''': [[Oliver Hart]] en [[[Bengt Holmström]] "óm hun biedrage aan [[contraktheorie]]"
 
==Gebaore==
Regel 24 ⟶ 69:
 
==Gesjtorve==
* [[1 jannewarie]]: [[Annie de Reuver]], Nederlandse[[Nederland]]se zengeres en producente (98)
* [[2 jannewarie]]: [[Nimr al-Nimr]], [[Saoedi-Arabië|Saoedische]] geistelike (56, geëxecuteerd)
* [[5 jannewarie]]: [[Pierre Boulez]], [[Frankriek|Franse]] componis en dirizjènt (90)
* [[10 jannewarie]]: [[Wim Bleijenberg]], Nederlandse voetballer (85)
* 10 jannewarie: [[David Bowie]], [[Vereineg Keuninkriek|Britse]] popmuzikant (69, [[kaanker]])
* [[14 jannewarie]]: [[Alan Rickman]], Britsen acteur (69)
* [[18 jannewarie]]: [[Glenn Frey]], [[Vereinegde Staote vaan Amerika|Amerikaanse]] popmuzikant (67, [[reuma]]toïde [[artritis]])
* [[24 jannewarie]]: [[Marvin Minsky]], Amerikaansen informaticus (88)
* [[6 fibberwarie]]: [[Eddy Wally]], [[Belsj|Belzje]] zenger (83)
* [[16 fibberwarie]]: [[Boetros Boetros-Ghali]], [[Egypte|Egyptischen]] diplomaat (93)
* [[19 fibberwarie]]: [[Umberto Eco]], [[Italië|Italiaanse]] sjriever (84)
* 19 fibberwarie: [[Harper Lee]], Amerikaanse sjriefster (89)
* [[6 miert]]: [[Nikolaus Harnoncourt]], Oosterieksen[[Oosteriek]]sen dirizjènt (86)
* 6 miert: [[Nancy Reagan]], Amerikaanse presidentsvrouw (94)
* [[8 miert]]: [[George Martin]], Britse producent (90)
Regel 42 ⟶ 87:
* [[13 miert]]: [[Cees Fasseur]], Nederlandsen historicus (77)
* [[14 miert]]: [[Peter Maxwell Davies]], Britse componis (81)
* [[22 miert]]: [[Ibrahim El Bakraoui]], [[Marokko|Marokkaans]]-Belzjen terroris (?)
* 22 miert: [[Khalid El Bakraoui]], Marokkaans-Belzjen terroris (?)
* 22 miert: [[Najim Laachraoui]], Marokkaans-Belzjen terroris (24)
* [[24 miert]]: [[Johan Cruijff]], Nederlandse voetballer en voetbaltrainer (68, longkaanker)
* [[27 miert]]: [[Antoine Demoité]], Belzje fietserenner (25, aonrijingaonvaring)
* [[31 miert]]: [[Imre Kertész]], [[Hongarije|Hongaarse]] sjriever (86)
* 31 miert: [[Zaha Hadid]], [[Irak|Iraaks]]-Britse arsjitekte (65, hartaonval[[attak]])
* [[4 aprèl]]: [[Wim Brandts]], Nederlandsen diechter (57, [[zelfmaord]])
* [[6 aprèl]]: [[Merle Haggard]], Amerikaanse countrymuzikant (79)
* [[21 aprèl]]: [[Prince|Prince Rogers Nelson]], Amerikaanse pop- en soulmuzikant (57, [[euverdosis]])
* [[21 mei]]: [[Gaston Berghmans]], Belzje kemik (90)
* [[2 juni]]: [[Corry Brokken]], Nederlandse zengeres (83)
* [[3 juni]]: [[Muhammad Ali]], Amerikaanse bokser (74, [[krenkde vaan Parkinson]])
* [[16 juni]]: [[Jo Cox]], Brits parlemintslid (41, [[maord|vermaord]])
* [[21 juni]]: [[Henk Hofland]], Nederlandse journalis (88)
* [[26 juni]]: [[Götz George]], [[Duitsland|Duitsen]] acteur (77)
* [[2 juli]]: [[Elie Wiesel]], Amerikaanse sjriever (87)
* 2 juli: [[Michel Rochard]], Franse politicus (85)
* [[27 juli]]: [[Piet de Jong]], Nederlandse politicus (101)
* 27 juli: [[Einojuhani Rautavaara]], [[Finland|Finse]] componis (87, complicaties nao 'n operatie)
* [[16 augustus]]: [[João Havelange]], [[Brazilië|Braziliaanse]] sportbestuurder (100)
* [[22 augustus]]: [[Toots Thielemans]], Belzje jazzmusicus (94)
* [[28 augustus]]: [[Gene Wilder]], Amerikaansen acteur (83, [[krenkde vaan Alzheimer]])
* [[29 augustus]]: [[Pieter Steinz]], Nederlandse sjriever (52, [[ALS]])
* [[2 september]] (of ieder): [[Islam Karimov]], [[Oezbekistan|Oezbeekse]] politicus (78)
* [[15 september]]: [[Domingos Montagner]], Braziliaansen acteur (54, [[verdrinking]])
* [[28 september]]: [[Shimon Peres]], Israëlische[[Israël]]ische staotsmaan (93, [[bereurte]])
* [[2 oktober]]: Sir [[Neville Marriner]], Britsen dirizjent (92)
* 2 oktober: [[Jeroen Oerlemans]], Nederlandse fotograaf (45, vermaord)
* 13 oktober: [[Bhumibol]], keuning vaan [[Thailand]] (88)
* [[13 oktober]]: [[Dario Fo]], Italiaanse sjriever, [[Nobelpries]] in de Literatuur 1997 (90)
* [[24 oktober]]: [[Eddy Christiani]], Nederlandse zenger (98)
* [[2 november]]: [[Oleg Popov]], [[Róslandj|Russische]] clojn (86)
* [[6 november]]: [[Marc Sleen]], Belzje stripteikeneer (93)
* [[7 november]]: [[Leonard Cohen]], [[Canada|Canadese]] zenger-sjriever (82)
* [[13 november]]: [[Leon Russell]], Amerikaanse countryzenger (74)
* [[18 november]]: [[Sharon Jones]], Amerikaanse soulzengeres (60, kaanker)
* [[23 november]]: [[Andrew Sachs]], Britsen acteur (86)
* [[24 november]]: [[Pauline Oliveros]], Amerikaanse componiste (84)
* [[25 november]]: [[Fidel Castro]], Cubaanse[[Cuba]]anse politicus (90)
* [[7 december]]: [[Greg Lake]], Britse popmuzikant (69, kaanker)
* [[8 december]]: [[Joop Braakhekke]], Nederlandse kok en tv-persoenelekheid (75, kaanker)
Regel 88 ⟶ 133:
* [[18 december]]: [[Zsa Zsa Gabor]], Amerikaanse actries en socialite (99)
* [[19 december]]: [[Andrej Karlov]], Russischen diplomaot (62, vermaord)
* [[25 december]]: [[George Michael]], [[Griekeland|Grieks]]-Amerikaanse popzenger (53, attak es gevolg vaan chronisch drugsgebruuk)
* [[27 december]]: [[Carrie Fisher]], Amerikaanse actries (60, attak)
* [[28 december]]: [[Debbie Reynolds]], Amerikaanse actries (84)
* [[29 december]]: [[Ferdinand Kübler]], [[Zwitserland|Zwitserse]] fietsrenner (97)
{{Sjtumpke}}
 
[[Categorie:2016|*]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/2016"