22 jannewarie: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Bijgewèrk mèt lokaol gegeves. |
Aongevöld mèt gegeves vaan en:. |
||
Tekslien 3:
== Gebäörtenisse ==
* [[613]] - D'n ach maond awwe [[Constantijn VI vaan 't Byzantijns Riek|Constantijn]] weurt door ziene pa [[Heraclius vaan 't Byzantijns Riek|Heraclius]] tot mèt-keizer beneump.
* [[871]] - De [[Dene]] versloon de [[Sakse]] oonder [[Æthelred I]] in de [[slaag bij Basing]].
* [[1506]] - De ierste 150 soldaote vaan de [[Zwitserse Garde]] koume aon in 't [[Vaticaon]].
* [[1555]] - 't [[Avariek]] in 't huieg [[Birma]] kump te val.
* [[1760]] - [[Sjlaag biej Vandavasi]] - De Britte brènge de Franse de neksjlaag toe in de sjtried óm [[India]].
* [[1798]] - Radicaol patriotte plege 'ne staotsgreep in de [[Bataafse Rippubliek]].
* [[1808]] - De [[Hoes Bragança|Portugese keuninkleke femilie]] kump aon in [[Brazilië]] nao veur de Franse legers oet [[Portugal]] te zien gevlöch.
* [[1824]] - [[Ashanti]]legers versloon de Britte in de [[Ghana|Goudkös]].
* [[1848]] - Veer Frieze sjaatse van [[Huins]] nao Huins en [[Èlfsteidetoch|doon óngerwaeg alle èlf Friese sjtaej aan]].
* [[1849]] - De Britte pakke [[Multan]] vaan de [[Sikhs]] nao e laank belègk.
* [[1863]] - Begin vaan de [[Jannewarieopstand]] in [[Congres-Pole]] en 't weste vaan 't [[Rusland|Russisch Riek]]. Doel is 't herstèl vaan 't aajd [[Pools-Litouws Gemeinebès]].
* [[1879]] - In de [[sjlaag biej Isandlwana]] wirt ein Brits leger door de [[Zoeloes]] vernetig.
* [[1901]] - [[Victoria vaan 't Vereineg Keuninkriek|Victoria]], keuningin vaan 't Vereineg Keuninkriek en de Britse dominions en keizerin vaan [[Brits-Indië|Indië]], störf nao 'n regering vaan 64 jaor. Häöre zoon volg häör op es [[Eduard VII vaan 't Vereineg Keuninkriek|Eduard VII]].
* [[1905]] - Mèt [[Bleujetege Zondag (1905)|Bleujetege Zondag]] begint in [[Sint-Petersbörg]] de Russische [[Revolutie vaan 1905]].
* [[1907]] - De gemeinte [[Baerge]] krijg e waope touwgekind.
* [[1915]] - In [[Guadalajara]] ([[Mexico]]) stort 'nen trein in 'ne kloof. 600 lui koume heibij um.
* [[1923]] - Oprichting in [[Utrech (stad)|Utrech]] van 't [[Verbóndj van Actualiste]], de eësjte [[fascisme|fascistische]] partiej in Nederlandj.
* [[1924]] - Eësjte [[Labour Party (
* [[1933]] - [[China]] protesteert taenge de in häör ouge te trukhawwede hawwing van de [[Volkerbóndj]] in 't Chinees-Japans conflik en eis ein expliciete neet-erkènning van de sjtaat [[Mantsjoerije]].
* [[1941]] - [[Twiede Wereldoorlog]]: Britse tróppe pakke de stad [[Tobroek]] in [[Libië|Cyrenaica]] in [[Operatie Kompas]].
* [[1942]] - [[Sietze de Groot]] oet [[Weidum]] wint d'n achsten [[Èlfsteidetoch]].
* [[1943]] - 1181 patiënte en 50 personeëlsleje van de Joodse psychiatrische inrichting 't [[Apeldoornsche Bosch]] waere vanoet [[Apeldoorn]] nao [[Auschwitz]] gedeporteerd.
*
* [[1944]] - Twiede Wereldoorlog: Begin vaan [[Operatie Shingle]], de Geallieerde invasie in [[Anzio]], [[Italië]].
* [[1946]] - [[Qazi Muhammad]] reup de oonaofhenkeleke [[Rippubliek Mahabad]] oet. De zelfoetgerope staot claimp e deil vaan 't groondgebeed vaan [[Iran|Perzië]].
* [[1963]] - [[Lies vaan staotshoofde vaan Fraankriek|President]] [[Charles De Gaulle]] en [[Lies van kanselere van Duutsjlandj|bóndjskanseleer]] [[Conrad Adenauer]] óngerteikene 't [[Frans-Duútsj vrundjsjapsverdraag]]. Ze zulle jeder hauf jaor biejein kómme veur euverlègk.
* [[1965]] - Óngerteikening van 't [[Verdraag van Sjtraatsburg]] wobiej mitwirking aan [[ziezender|radio-oetzenjinge vanoet internationaal watere]] verboaje wirt.
* [[1968]] - Première van de musical ''[[Jacques Brel is alive and well and living in Paris]]'' in New York.
* 1968 - D'n [[Apollo 5]] weurt gelanceerd.
* [[1970]] - De [[Boeing 747]], d'n ierste [[jumbojet]], maak zien ierste vlöch, vaan [[New York]] nao [[Londe]].
* [[1973]] - In de Vereinigde Sjtaote van Amerika erkènt 't [[Hoaggerechshof]] mèt 't arres in de zaak Roe taenge Wade 't rech op [[abortus]].
* [[1975]] - In [[Manilla]] kómme 51 luuj óm 't laeve biej eine brandj in ein prukefebriek.
* [[1980]] - De [[Sovjet-Unie|Sovjet-Russische]] [[dissident]] en [[kernfysicus]] [[Andrej Sacharov]] wirt gearresteerd en nao [[Nizjni Novgorod|Gorki]] verbanne; alle officieel óngersjeijinge en eërbetuginge die häöm eërder door de sjtaot ware toegekènd, waere häöm aafgenómme.
* [[1984]] - D'n [[Apple McIntosh]] weurt op de merret gebrach.
* [[2003]] - Bij verkezinge veur de [[Twiede Kamer]] in Nederland stort de [[LPF]], de groete winner vaan de verkezinge in 2002, compleet in. De [[PvdA]] herstèlt zjus vaan de zwoer verleze die ze 't veureg jaor opleep.
* [[2006]] - [[Evo Morales]] weurt beëideg es president vaan [[Bolivia]]. Heer is d'n iersten Indiaon dee dees functie bekleit.
Regel 26 ⟶ 43:
== Gebore ==
* [[826]] - [[Motaku]], [[Lies vaan Japanse keizers|Keizer]] vaan [[Japan]] (gestorve [[858]])
* [[1263]] - [[Ibn Taymiyyah]], [[Syrië|Syrische]] gelierde en theoloog (gestorve [[1328]])
* [[1440]] - [[Ivan III vaan Moskou]] (gestorve [[1505]])
* [[1552]] - [[Walter Raleigh]], [[Ingeland|Ingelsen]] diechter (gestorve [[1618]])
* [[1572]] - [[John Donne]], Ingelse geisteleke en diechter (gestorve [[1631]])
* [[1649]] - [[Pascal Colasse]], [[Frankriek|Franse]] compenis (gesjtórve [[1709]])
* [[1690]] - [[Nicolas Lancret]], Franse sjèlder (gestorve [[1743]])
* [[1729]] - [[Gotthold Ephraim Lessing]], [[Heileg Roems Riek|Duitse]] sjriever en filosoof (gestorve [[1781]])
* [[1775]] - [[André-Marie Ampère]], Franse natuurkundege (gesjtorve [[1836]])
* [[1788]] - [[George Gordon Byron|Lord Byron]], [[Vereineg Keuninkriek|Britsen]] diechter (gestorve [[1824]])
Regel 33 ⟶ 56:
* [[1849]] - [[August Strindberg]], [[Zwede|Zjweedse]] sjriever (gesjtorve in [[1912]])
* [[1853]] - [[Francis Hagerup]], [[Noorwege|Noors]] politicus (gesjtorve [[1921]])
* [[1858]] - [[Beatrice Webb]], Britse socioloog en econoom (gestorve [[1943]])
* [[1875]] - [[D.W. Griffith]], [[Vereinegde Staote vaan Amerika|Amerikaanse]] regisseur (gesjtorve in [[1948]])
* [[1877]] - [[Hjalmar Schacht]], [[Duitsland|Duutsje]] econoom en bankeer (gesjtórve [[1970]])
* [[1884]] - [[Jan Feitsma]], Nederlandse procureur-generaal in Amsterdam (gesjtórve [[1945]])
* [[1898]] - [[Sergei Eisenstein]], [[Sovjet-Unie|Sovjet-Russische filmmeker]] (gestorve [[1948]])
* [[1907]] - [[Mary Dresselhuys]], Nederlandse actrice (euverleje [[2004]])
* [[1908]] - [[Lev Landau]], Sovjet-natuurkundege, [[Nobelpries]] in de Natuurkunde 1962 (gestorve [[1968]])
* [[1909]] - [[U Thant]], [[Birma|Birmesen]] diplomaot (gestorve [[1974]])
* [[1913]] - [[Henry Bauchau]], [[Belsj|Belzje]] sjriever en psychoanalyticus (gestorve [[2012]])
* [[1916]] - [[Henri Dutilleux]], Franse componis (gestorve [[1913]])
* [[1919]] - [[Peter Bernstein]], Amerikaanse econoom, financieel historicus en belègkingsspecialis (gesjtorve [[2009]])
* [[1920]] - [[Sir Alf Ramsey]], Britse voetbalcoach (gesjtorve [[1999]])
* [[1931]] - [[Sam Cooke]], Amerikaanse popmuzikant (gestorve [[1964]])
* [[1932]] - [[Gerard Nijenhuis]], Nederlandse sjriever en dichter
* [[1936]] - [[Alan J. Heeger]], Amerikaanse natuurkundege en sjemicus, Nobelpries in de Sjemie 2000
* 1936 - [[Ong Teng Cheong]], [[Singapore]]sen arsjitek en politicus (gestorve [[2002]])
* [[1952]] - [[Karen Moe]], Amerikaanse zjwömster en Olympisch kampioen (1972)
* [[1970]] - [[Abraham Olano]], [[Spanje|Sjpaanse]] fitserenner
Regel 46 ⟶ 78:
== Gesjtorve ==
* [[239]] - [[Cao Rui]], [[Lies vaan staotshoofde vaan China|keizer]] vaan [[China]]
* [[906]] - [[He (keizerin, Tang)|He]], keizerin vaan China
* [[935]] - [[Ma (keizerin, Zuieleke Han)|Ma]], keizerin vaan de [[Zuieleke Han]]
* [[1188]] - [[Ferdinand II vaan Leon]] (ca. 50)
* [[1536]] - [[Jan vaan Leiden]], [[Holland]]se [[Wederduiper]] (26)
* [[1666]] - [[Shah Jahan]], keizer vaan 't [[Mughalriek]] (74)
* [[1867]] - [[William Snow Harris]], [[Vereineg Keuninkriek|Britsen]] dokter en elektrotechnicus (75)
* [[1869]] - Kroanprins [[Leopold van 't Belsj (1859)|Leopold van 't Belsj]] (9)
* [[1900]] - [[David Edward Hughes]], Brits-[[Vereinegde Staote vaan Amerika|Amerikaansen]] inzjenieur (68)
* [[1901]] - [[Lies vaan keuninge vaan Ingeland, Sjotland, Groet-Brittannië en 't Vereineg Keuninkriek|Keuningin]] [[Victoria vaan 't Vereineg Keuninkriek]] (81)
* 1901 - [[Emil Erlenmeyer]], [[Duitsland|Duitse]] sjemicus (83)
* [[1922]] - [[Lies van pause|Paus]] [[Benedictus XV]] (67)
* 1922 - [[Fredrik Bajer]], [[Denemarke|Deense]] politicus, [[Nobelpries]] veur de Vrei 1908 (84)
* 1922 - [[Camille Jordan]], [[Frankriek|Franse]] wiskundege (84)
* [[1929]] - [[Cornelis Lely]], Nederlandse waterbouwkundige en politicus (74)
* [[1936]] - [[Simon Maris]], [[Nederland]]se sjilder (61)
* [[1942]] - [[Oleg Losev]], [[Sovjet-Unie|Sovjet-Russische]] weitesjapper en oetvènjer (38)
* [[1968]] - [[Duke Kahanamoku]],
* [[1973]] - [[Lyndon B. Johnson]], 36e [[Lies vaan presidente vaan de Vereinegde Staote|president vaan de Vereinegde Staote]]
* [[1975]] - [[Klaas Voskuil]], Nederlandse journalis (79)
* [[1982]] - [[Eduardo Frei Montalva]], [[Chili|Chileense]] politicus (71)
* [[1993]] - [[Kōbō Abe]], [[Japan]]se sjriever (68)
* [[1995]] - [[Rose Kennedy]], Amerikaanse filantrope (104)
* [[2007]] - [[Abbé Pierre]],
* [[2008]] - [[Heath Ledger]], [[Australië|Australische]] acteur (28)
* [[2015]] - [[Abdoellah bin Abdoelaziz as-Sa'oed]], keuning van [[Saoedi-Arabië]] (90)
| |||