Oortwolk: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K opmaak
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 22:
De Oortwolk besteit dinkelek oet mieljarde werelde vaan >20km doorsnei en zelfs bieljoene objekte groeter es 1km. Umtot ze evels enorm groet is (zoeget 3×10¹⁶ AE³),<ref>De Oortwolk is bolvörmeg. D'n inhaajd vaan 'ne bol is ½πr³; mèt 'ne straol vaan 200.000 AE (minus de binneregio vaan 't Zonnestèlsel, die 2.000 AE groet is), kump me roond de 30 bieljard kubieke AE oet.</ref> is ze toch gooddeils leeg en zien proto-komete hendeg dun gezejd. In tegestèlling tot de planetair regio en de [[Kuiperreem]] beperk ziech de Oortwolk neet tot 't [[eclipticavlaak]]; zeker in de boeteste regione zitte de objekte euveral roontelum de zon. De objekte in de Oortwolk höbbe baone vaan hoonderddoezende tot väöl mieljoene jaore. Sommege komete koume noe nog periodiek trök in de Oortwolk; aandere bringe hunne gansen umlouptied binnenin 't Zonnestèlsel door.
 
Aofgoonde op 'n analyse vaan passerende komete bestoon de leie vaan de Oortwolk veur 't groetste deil oet [[water]]-, [[methaan]]-, [[ethaan]]-, [[koolmonoxide]]- en [[waterstofcyanide]]-ies. Me nump evels aon tot sommege ouch 'n samestèlling höbbe die mie aon asteroïde rappeleert. De lèste jaore zien diverse objekte oontdèk die hun afelium wel in de Oortwolk höbbe meh gein komete zien, ofwel umtot ze gei vlöchteg ies (mie) höbbe, ofwel umtot ze neet kort genóg bij de zon koume. [[2012 DR30|2012 DR<sub>30</sub>]] heet 'n afelium vaan 3070 AE, [[2005 VX3|2005 VX<sub>3</sub>]] kump tot 3080 AE. Ouch [[Sedna (dwergplaneet)|Sedna]] is in dat verband intrèssant: al is zien maximaol aofstand vaan 936 AE laank neet genóg um de Oortwolk te hole, häör bestoon wijs trop tot me ouch in de Oortwolk dwergplanete moot kinne vinde.
 
==Oonderzeuk==
Op dit memint gief 't gein minseleke apparaote die de Oortwolk kinne oonderzeuke. De [[Hubble-ruimtetelescoop]] is neet sterk genog um ze te zien. ''[[Voyager 1]]'' kump pas euver 300 jaor in de Oortwolk aon, dewijl zie radiosignaal al roond 2025 zal oetvalle es ziene nucleaire krachbron oetgepöt raak. Oongeveer 'tzelfde gelt veur de aander ruimtetuige die 't Zonnestèlsel aon 't verlaote zien. De ''[[Kepler (ruimtesonde)|Kepler]]'', veural gelanceerd um nao [[exoplaneet|exoplanete]] te zeuke, zouw mesjiens wel Oortwolk-objekte kinne zien. Eventueel missies die nao de Oortwolk móste reize zien wel theoretisch meugelek, meh noets oontwikkeld. Oonderzeuk nao de Oortwolk kin dus veurluipeg allein gedoon weure aon de hand vaan komete en aander objekte die de Oortwolk periodiek verlaote.
 
==Bron==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Oortwolk"