Sint-Pietersberg: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
Nuuj pazjena: {{Dialek|Mestreechs}} {{Wio}} thumb|Sjäöp op de Sint-Pietersberg, op de achtergroond Mestreech Plaetje:Pietersberg-natuur-OpenTopo...
 
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
KGeen bewerkingssamenvatting
Tekslien 8:
 
==Geologie==
't Plateau vaan Caestert en de Sint-Pietersberg oontstonte, doortot de [[Jeker]] en de [[Maos]] aan bei kante depe zesteg meter depe daole oetslete. 't Gesteinte in d'n oondergroond is gevörmp in 't [[Maastrichtien|Mestreechtien]], aon 't einde vaan 't [[Kriet (geologie)|Kriet]]. Typisch veur 't [[Mestreechter Kriet]] is zien körrelege structuur en 't veurkoume vaan [[vuurstein]]concreties. Jonger aafzèttinge van zand, [[greend]] en [[lösselöss]] dèkke de laog aof.
 
In de vouksmoond hèt dit gesteinte [[melger]]. Dees benaoming is evels strik genaome neet riechteg. Melger besteit oet 25 bis 75% kalk en veur de res oet [[zand]] en [[leim]]. De Limburgse kalkstein is aanders vaan samestèlling, en varieert get per plaots. Zoe is heer in Mestreech zachter es 't [[kunderstein]] oet [[Kunder]].
 
===Melgerwinning===
[[Plaetje:Mergelblok_uit_Maastricht_met_kalksteen_uit_Valkenburg_(boven)_en_Lanaye,_geologische_collectie,_Museum_Het_Land_van_Valkenburg,_Limburg.jpg|thumb|left|'ne Melgerblok mèt twie soorte kalkstein oet Mestreech. De oonderste witte laog is Kalkstein vaan [[Ternejje]] en de get brojner laog mèt gruus is Kalkstein vaan [[Valkeberg]] ]]
Al iewelaank weurt oondergroonds krietgesteinte gewonne in de Sint-Pietersberg. 't Rizzeltaot daovaan zien de oetgestrèkde oondereerdse kalksteingroeves. De benaoming "[[melgergrot]]" is daorum eigelek ouch neet zjus. 't Gief evels wèlwel echte grotte. E bekind veurbeeld is de [[Duvelsgrot]].
 
==Netuur en recreatie==
Tekslien 22:
 
==Gesjiedenis==
Vaanwege zien strategische ligking aon de Maos verreze op de Sint-Pietersberg versjèllende forte en versterkinge. In de [[Romeinse tied in de Limburge|Romeinse tied]] gaof 't hei 'n [[oppidum]], boevaan euvereges neet vassteit of 't Romeins'ne Romeinse of KeltischKeltische bouw iswaor. 'n Aander hypothese zeet tot 't meugelek 't [[atuatuca]] vaan de [[Eburone]] is.<ref>[http://www.archeonet.be/?p=4686 Archeonet Vlaanderen - Een opgraving heropgegraven. Onderzoek op het plateau van Caestert]</ref> Begin [[achtiende iew]] woort op de noordflank vaan de berg [[fort Sint Pieter]] aongelag. Dit fort waor oonderdeil vaan de vestingwerke vaan 't [[Twiehieregheid vaan Mestreech|twiehierege Mestreech]]. De ligking in 't Maosdal maakde de stad kwetsbaar. Zoe woort ze in 1673 en 1794 door de Franse aangevalle vaanaof de berg. Vanoet 't fort zouw veurtaon alle zuieleke aonvalle aofgeslage kinne weure. 't Dörp [[Sint Pieter]] (allewijl behurend tot de gemeinte Mestreech) laog boete de stadmör en woort mierder kiere verweus bij belegeringe.
 
==Cultureel erfgood==
Tekslien 37:
Bestand:Slavante en Lichtenberg, litho nr. 77 uit Voyage Pittoresque door De Cloet - Sint Pieter - 20182244 - RCE.jpg| De Cloet (19e iew)
Bestand:Interieur, overzicht mergelgrot en rechts een muurtekening - Maastricht - 20534289 - RCE.jpg|Laat-middeliewse grotteikening
</gallery?>
 
==Extern linke==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Sint-Pietersberg"