In de vreug [[middeliewe]] waor de ganse [[Noordzie]]kös vaan de Nederlen [[Ingweoons]]taoleg; dat wèlt zègke tot dao Fries of e sterk geliekend Germaans dialek gesproke woort. Door de Frankische expansie verdween dees taol in 't zuie meh mie nao 't noorde euverleefde ze. Ouch in e groet deil vaan wat later Noord-Holland zouw weure spraok me nog Fries; dit gebeed hètde ''Wes-Friesland'' en zien taol ''Wes-Fries''.
In de [[daartiende iew]] lökden 't graof [[Floris V van Hollandj|Floris V]] vaan [[Holland]] nao jaore vaan strijd de WesfriezeWes-Frieze te oonderwerpe. Vaanaof dat memint mote de WesfriezeWes-Frieze 't Hollands laankzaamaon zien goon euvernumme. 't Fries verdween neet vaan d'n einen op d'n aanderen daag; nog in 1643 woort e gediech in 't Wes-Fries gepubliceerd. Dit is euveregens d'n insegste bekinde gansen teks in dit dialek; veur de res moot me ziech behelpe mèt [[glos]]se, eigenaome en plaotsnaome.<ref>[https://www.nrc.nl/nieuws/2018/04/22/oud-erotisch-lied-in-noord-hollands-fries-ontdekt-a1600383#/handelsblad/2018/04/23/#116 NRC.nl - Oud erotisch lied in ‘Noord-Hollands’ Fries ontdekt]</ref>
't Steit wel vas tot dees nui taol nog väöl Friese invlode had. Aon d'n andere kant waor toen ouch 't Hollands wat de vereuverere mètbrachte väöl noordeleker, Fries-echteger, es tot 't later zouw weure. Wie dat laat-middeliewsemiddeliews WesfriesWes-Fries gekloonke heet en wieväöl 't vaan 't toenmaoleg Zuid-Hollands aofstoont is neet te achterhole. In de iewe daonao greujden 't ummer nao 't zuidelek Hollands touw. Veural de taol vaan 't mechteg [[Amsterdam]] waor e belaankriek doorgeefluuk. Zoe dege de mieste Wesfriese dialekte mèt aon de [[Braobantse expansie]]: 't euvernumme vaan de klaanke ''ij'' en ''ui''. De ''ei/ij'' woort in 't Wesfries zelfs nog wijer getrokke tot ''ai'' of zelfs ''oi''. Ander veranderinge in 't Zuid-Hollands sloog 't Wesfries evels euver. Zoe bewaorde 't väöl aajd-Hollandse dialek-kinmerke die in de Randstad verlore gónge. Veural sinds 1900 greujt 't Wesfries dudelek nao 't [[Standaardnederlands]] touw. Daobij verdwijne in de ierste plaots typische wäörd, meh ouch de grammair vernederlandsde. Ouch tösse de Wesfriese dialekte oonderein woorte de versjèlle belaankriek kleinder, zoetot oonder de jóng generaties e soort vaan Wesfries einheidsdialek gebrukelek is gewore.
