Iers: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Tekslien 10:
Vanaof d'n tienden iew sprik me vaan [[Middeliers]]. Dees taol heet minder vörm es Aajdiers, meh väöl belaankrieker zien diverse klaankveraanderinge. In 't Middeliers zien wel umvaankrieke tekste versjene. De taol is in dezen tied nog vrij uniform. 'tzelfde gelt veur 't [[Klassiek Iers]]. Dit waor de cultuurtaol vaan zoewel Ierland es Sjotland vaanaof de daartienden iew tot deep in de [[achtienden iew]].
 
Nao de middeliewe mote Iers, Sjots Gaelisch en Manx dudeleker oeterein zien gegreujd. De politieke situatie had veur ummer mie isolatie gezörg. Oondaanks de Ingelse euverheersing heel 't Iers ziech iewelaank good. Allein in [[The Pale]], e gebeed in Oos-Ierland boe ziech väöl Ingelse hadde gevesteg, had 't [[Ingels]] veuj aon de groond, en zelfs dao veriersde de bevolking deils. De ierste groete veraandering waor de kolonisatie vaan [[Ulster]] in de zeventienden iew. De Sjotse koloniste naome hun eige [[Sjots]] dialek mèt, wat in de loup vaan d'n tied evolueerde tot [[Ulster-Sjots]]. De groeten umslaag kaom in d'n achtienden iew: noe pas begós 't Brits bewind de Ingelse taol officieel te promote. Zeker 't ooste vaan Ierland veringelsde zoe vrij snel, umtot 't spreke vaan dees taol groete sociaol veurdeile booj. Vaanaof oongeveer 1800 waor 't eiland in mierderheid IersIngelstaoleg. Dezen trend góng in de negentienden iew door: ummer mie sjaole woorte eintaoleg Ingels en väöl intellectuele wezen 't Iers aof. Vaan groeten invlood waor ouch d'n [[Iersen Hoongersnoed]] vaan de jaore 1854-52. Doezende lui zjus in de Ierssprekende gebeje gónge doed, en hiel väöl vaan de euverlevende emigreerde nao de [[Vereinegde Staote]] en [[Canada]]. Zoedoende is de taol nog 'nen tied in [[Newfoundland]] gesproke.
 
De negentienden iew waor evels ouch 't memint tot 't Iers [[nationalisme]] opkaom. Väöl nationaliste (zij 't neet allemaol) kaome op veur de taol. Ouch in dezen tied raakde 't klassiek Gaelisch definief zien positie kwiet aon 'ne nuie standaard, die ziech mie op de Ierse volkstaol baseerde.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Iers"