Zèstiende iew: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Tekslien 4:
==Groete gebäörtenisse==
* 1510: De Portugeze vereuvere de Indische stad [[Goa]].
* 1517: De Osmaanse Turke oonder [[Selim I vaan Turkije|Selim I]] lieve 't [[Mamelukke]]sultanaot vaan [[Egypte]] in. Umtot de Mamelukke ouch [[Mekka]] controlere, neump d'n Osmaanse sultan ziech vaanaof noe [[kalifaot|kalief]].
* 1521: [[Tenochtitlan]], hoofstad vaan 't [[Aztekeriek]], weurt oonder de voot geloupe en verweus. Op de pojnhuip oontsteit [[Mexico-stad]].
* 1529: De Turke belègke [[Wene]] veur d'n ierste kier.
* 1532: De Portugeze stiechte [[Saõ Vicente (São Paulo)|Saõ Vicente]], hun ierste kolonie in 't later [[Brazilië]].
* 1533: De Spanjole lieve 't [[Incariek]] in.
* 1541: De Turke vereuvere [[Boeda]]; [[Hongarije]] raak daomèt in e christelek en e Turks deil verdeild.
* 1551: De Turke pakke [[Libië|Tripolitanië]]. De koumende iewe bezitte ze bekaans de ganse Noord-Afrikaanse kös.
* 1555: Keizer [[Sjarel V]] trejt um groete gezoondheidsprobleme aof.
* 1557: De Portugeze pachte [[Macau]] vaan de Chineze. Ze zalle hei tot 1999 d'n deens oetmake.
* 1568: Mèt de [[Slaag bij Heiligerlee]] begint d'n [[Tachtegjaoregen Oorlog]].
* 1572: De [[Watergeuze]] pakke [[Brielle|Den Briel]]. Diverse stei weure gepak of steune vaanzelf d'n Opstand; Spaanje verluis zie gebeed.
Regel 17 ⟶ 20:
* 1576: De Nederlen vereinege ziech in de [[Pacificatie vaan Gent]], boe-in kathelieke en protestante ziech same tege de Spanjole kiere.
* 1579: E paar Zuid-Nederlandse geweste kiere in de [[Unie vaan Atrech]] trök nao de Spaonse keuning. Dao-op slet diverse noordeleke geweste de [[Unie vaan Utrech]].
* 1580: [[Spaanje]] en [[Portugal]] koume in [[personeel unie]]. Heidoor oontsteit 'n enorm wereldriek.
* 1581: In 't [[Plakkaot vaan Verlaoting]] zweurt de [[Staote-Generaol]] de Spaonse keuning aof.
* 1581: De [[kozakke|kozak]] [[Jermak Timofejevitsj]] stik d'n [[Oeral]] euver en begint de Russische vereuvering vaan [[Siberië]].
* 1585: De Ingelse stiechte de kolonie [[Roanoke]], die 't evels neet zal hawwe.
* 1599: De Nederlanders lande op de [[Banda-eilen]]. De volgende jaore zalle ze die vereuvere.
* 1600: De Staotse legers weure, op weeg nao [[Duinkèrke]], bij [[Nieuwpoort]] gestuit meh [[slaag bij Nieuwpoort|winne wel]].
Regel 24 ⟶ 29:
==Wetensjap==
===Oontdèkkingsreize===
Alle oontdèkkinge zien vaanoet Europees perspectief.
* 1502: Aofgoonde op diverse recinte reize nao de Wes concludeert [[Amerigo Vespucci]] tot me mèt e nui continent te make heet. De landmassa zal nao häöm [[Amerika]] goon hete.
* 1513: 'n Expeditie oonder [[Vasco Núñez de Balboa]] trèk door de landingde vaan [[Panama]] en stèlt 't bestoon vaan de [[Stèllen Oceaon]] vas.
Regel 34 ⟶ 40:
* 1511: [[Desiderius Erasmus]] deit ''[[Stultitiae laus]]'' (''Lof der zotheid'') publicere.
* 1516: [[Thomas More]] bringk ''[[Utopia]]'' oet.
==Religie==
Regel 57 ⟶ 61:
* [[Elizabeth I vaan Ingeland]]
* [[Filips II vaan Spaanje]]
* [[Hendrik VIII vaan Ingeland]]
* [[Ivan de Versjrikkeleke]]
* [[Niccolò Machiavelli]]
| |||