Versie op 6 sep 2006 11:14 bewirk Aelske (Euverlèk \| biedrages) Administrators 16.588 bewerkingen KGeen bewerkingssamenvatting ← Gank nao de veurige diff		Versie op 4 okt 2006 21:16 bewirk óngedaon make Cicero (Euverlèk \| biedrages) Administrators 8.764 bewerkingen e sjtökske debie Gank nao de volgende diff →
Tekslien 19: ==Óntwiekkeling== 't [[Koar]] en de [[koarumgank]] van de [[abdij]]kèrk van [[Saint-Denis]] bie Paries, geboewd tösje 1136 en 1144 ónder [[abt]] [[Suger]], weurt algemein besjouwd es 't begin van de gotiek. In dees kèrk woorte saer de 7e ièw de Franse keuninge begrave. Suger wol miè ruumde veur de [[pelgrim]]s en 'n leech hoag ruumde mèt väöl leechinval. Diet woort bereik door 't gebruuk van sjpietsbäög en kruusribgewelve en 't aafleije van de drök door sjteunbaere. De kèrk van Saint-Denis maakde väöl indruk. 't Boewplan van de kathedraal van [[Sens]] woort aangepas nao 't veurbeeld van Saint-Denis. Wiejer veurbeelde van vreug gotiek in 't Île-de-France zint de kathedrale van [[Noyon]], [[Paries]] ([[Notre-Dame]]), [[Senlis]] en [[Laon]]. De sjnel verbreiing van de sjtiel ies ónder andere te verklaore door de concurrentie tösje de [[biesjop]]pe in Noord-Frankriek; edere biesjop wol 'n sjoaner en groater kèrk es ziene buurman. De sjtiel versjpreide ziech vervolges euver Wes-Europa, woa euveral regionaal variante óntsjtoon. De [[cisterciënzer]] kloasterorde, die 'n sober gotische boewsjtiel mèt wiènig versering gebruukde, zörgde mèt veur de versjpreiing van de sjtiel euver gans Europa. Óngevaer 60 jaor nao Saint-Denis haet de sjtiel ziech óntwiekkeld en begint in Frankriek de [[hoaggotiek]]. In dezen tied weurt begoes mèt de boew van de groatste kathedrale, bieveurbeeld in [[Reims]], [[Amiens]] en [[Bourges]]. Me koes ouch in de huègde van 't sjeep en 't koar ummer wiejer goon. De kathedraal van [[Chartres]], herboewd vanaaf [[1194]] nao 'ne brand, haet 'n sjeep mèt 'n huègde van 36 maeter, 't hoagste tot dan toe. Vanaaf 1230 neump me de sjtiel meistal [[rayonnante gotiek]]; de kèrke woorte nog hoager, de verticaliteit woort nog belangrieker, de glaasoppervlakke woorte hièl groat, de sjteine ónderdeile woorte e riechtig skelet. 't Huègdepunt in 't sjtreve nao verticaliteit woort bereik in [[Beauvais]] in 1272: 't koar ies 48,5 maeter hoag (euveriges ies 't geboew 2 kièr ingesjtort). Ouch woort in dezen tied 't [[roasvènster]] e belangriek decoratief ónderdeil. Gedoerende de boew van kèrke, dae sóms waal hónderde jaore koes doere, woorte de planne aangepas aan de nuuj óntwiekkelinge. ==Regionaal variante==

Gotiek: Versjèl tösje versies