Turkije: Versjèl tösje versies

Turkije heet 'n rilletief joonkjong bevólkingbevolking en giltgelt same mitmèt [[Ierland]], [[Iesland]], [[Cyprus]], [[Kosovo]] en [[Luxemburg]] es ein vaan de weinegewienege (gedeiltelek) Europese len mèt 'nen hoegenhoege bevolkingsgreuj. Zoen 80% vaan de bevolking is etnisch Törks, dewieldewijl de twiede groetste etnische gróp besteit oet Koerde. De Koerde leve veural in 't zuidooste vaan 't land. Vaan oersprunk waor 't Anatolisch Sjiereiland ouch bewoend door Grieke, Armene en Assyriërs, meh nao de [[genocide]]s op dees christeleke volkere vaanaof 't ind vaan de [[negetiende iew]] sloonk hun aontal hendeg. Ouch cultureel assimilatie en de bevolkingsoetwisseling tösse [[Griekeland]] en Turkije nao d'n [[Ierste Wereldoorlog]] heet heibij 'ne rol gespäöld.<ref>[http://www.niod.nl/sites/niod.nl/files/Armeense%20genocide.pdf NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies - De Armeense genocide, 1915]</ref> 't Verdraag vaan Lausanne in [[1923]] beteikende 't begin vaan 't modern Turkije. Heibij woorte de Grieke, Armene en Assyriërs officieel es bevolkingsgróp in 't nui Turkije erkind. Daodoor genete dees allewijl marginaal minderhede officieel speciaol minderheidsrechte.

Volges de lèste sjattinge is 95,6% vaan de bevolking moslim, allewel de Törkse regering beweert dat miermie es 99% vaan de bevolking d'n [[islam]] aonhingk. Zoen 70% vaan de moslims hingk 't soennisme aon, meh 'n rilletief groetgroete minderheid vaan 25% hingk 't alevisme aon, 'n spiritische strouming binne 't sjiisme. 't Gief wijerswijer väöl klein christeleke gemeinsjappe, good veur zoeget 160.000 luuj. Vaan aajdsheer zien de Armeens Apostolische Kèrk, de Grieks-Orthodoxe Kèrk, de [[Roems-Kathelieke Kèrk]] en versjeie Oosters-Kathelieke en -Orthodoxe kèrke vaan de Assyrische etnische gemeinsjap vertegewoordigvertegewoordeg. Ouch gief 't 'n protestantse gemeinsjap vaan viefdoezend luujlui, boe-in veural etnisch Törkse bekierlinge de mierderheid vörme. In sommege Grieks-Orthodoxe kèrke gief 't ouch etnische Törke. [[Istanbul]] weurt allewielallewijl gezeen es 't Törkse centrum vaan 't christedom.

Laank veurde 't [[Osmaans Riek]] e tolarant relizjieus beleid. In de vieftiende en de zestiende iew leide totdat tot de vestiging van Sefardische joede oet [[Spanje]], boe zie vervolg woorte door de inquisitie. Allewiel gief 't nog ummer 'n joedse gemeinsjap vaan 20.000 lui, meh hun aontal geit hel achteroet, wat te verdutse is door de oprichtingopriechting vaan de staot [[Israel]] en touwnummend antisemitisme in 't modern Turkije.

WijersWijer weurt gesjat tot 1 tot 10% vaan de bevolking atheïstisch of agnostisch is. Daovaan zouw 85% joongerjonger es 35 jaore zien.

't Törks weurt 't door 85% vaan de bevolking gekaldgemojld en is ouch de einegste officieel taol vaan 't land.<ref>[http://www.milliyet.com.tr/2007/03/22/guncel/agun.html Milliyet - Türkiye'nin yüzde 85'i 'anadilim Türkçe' diyor]</ref> 't Koerdisch is de twiede taol, en weurt veural in 't zuidooste gesproke, meh ouch in groete stei wie Ankara en Istanbul. De meiste Koerde kalle 't Kurmanci-dialek: 't Dialekdialek van Noord-Koerdistan. E'n aanderAander belaankriek dialek vaan 't Koerdisch is 't Zazaki. Aander taole zien 't [[Grieks]] (en 't Pontisch Grieks), 't [[Armeens]], 't [[Arabisch]], 't [[Azerbeidzjaans]], 't [[Abchazisch]], 't Assyrisch, 't Lazisch (verwant aon 't [[Georgisch]]), 't Tsjerkessisch en 't Ladino, 'n aon 't [[Spaons]] verwante [[Roemaanse taole|Roemaanse taol]] die gesproke weurt door sefardische joede.