Stalinisme: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
'Maoïsme gaaroet neet geneump, dat moot wel. |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 3:
't '''Stalinisme''' is 'ne vörm vaan [[communisme]], oontwikkeld in de [[Sovjet-Unie]] oonder [[Jozef Stalin]] (r. 1924-1953) oet 't [[leninisme]].
Centraol veur de ideologie vaan 't stalinisme is de idee vaan 'socialisme in ei land'. Aanders es zienen tiedgenoot en latere vijand [[Leon Trotski]] (zuug [[trotskisme]]) wouw Stalin iers 't communisme in de Sovjet-Unie oetbouwe ietot 'r 't nao de res vaan de wereld wouw exportere. Dit is 'ne vörm vaan [[Realpolitik]]. In zien jaore aon de mach perbeerde heer dit te realisere door 'ne sterk gecentraliseerde en [[totalitarisme|totalitaire]] staot, dee absolute gehoerzaamheid vaan zien inwoeners eisde. Wee geach woort tege te wèrke, woort zwoer gestraof. De sterke staot deent um economische hervörminge ([[collectivisering]], [[industrialisering]]) vaan bove door te duie. Um dees groete mach te bereike weurt um de persoen vaan 't staotshoof 'nen oetgebreide [[persoensverhierleking|cultus]] opgebouwd.
Regimes boete de USSR die me stalinistisch kin neume (of dao in eder geval dudeleke trèkke vaan höbbe) zien 't [[China]] vaan [[Mao Zedong]] (zuug ouch [[maoïsme]]), [[Noord-Korea]] (in 't bezunder oonder [[Kim Il-sung]] meh tot op zeker huugde ouch noe nog) en in 't algemein de communistische len in Midde- en Oos-Europa tösse 1948 en 1956. In de jaore nao Stalin zienen doed wees de nuie leismaan vaan de Sovjet-Unie, [[Nikita Chroesjtsjov]], 't stalinisme sterk aof. Daomèt verdween 't ouch in de res vaan 't [[Warschaupak]], meh neet in [[Albanië]] ([[Enver Hoxha]]) en [[Roemenië]] ([[Nicolae Ceaucescu]]). Ouch in de westerse wereld bleve diverse communistische partije de stalinistische lier aonhaange; noe nog zien zoe'n partije (in 't gemein es splintergróppe) hei en dao politiek actief.
| |||