Trentino-Zuud-Tirol: Versjèl tösje versies

'''Trentino-Zuud-Tirol''' ([[Italiaans]]: ''Trentino-Alto Adige''; [[Dütsj]]: ''Trentino-Südtirol''; [[Ladinisch]]: ''Trentin-Südtirol'') is de noardeligstenoordeligste regio van [[Italië]]. De hoofsjtad is [[Trente]]. De regio ligk vuur e groeët deel i de zudelige oetleupesj va de [[Alpe]] en is historisch en kultoereel verbónge mit de noardelignoordelig geleëge [[Oesteriek|Oeësteriek]]se regio [[Tirol (deilstaot)|Tirol]]. Doaneëve grens zie óch aa g'ne deelsjtaat [[Salzburg (deilstaot)|Salzburg]]. In 't weste grens de regio óch aa ge [[Zjwitserland|Zjwitserse]] kanton [[Graubünden]]. Zudelig grens zie aan de Italiaanse regio's [[Lombardije|Lombardieje]] en [[Veneto|Venetië]].

Trentino-Zuud-Tirol is verdild i twieë provincies: Trente en Zuud-Tirol. I Trente kalt bekans jiekerieë Italiaans en in Zuud-Tirol bekans jieëkeree Dütsj en lokale Beiesje dialekte. I Trente guëf 't evvel óch zier klinge Dütsjsjproakige minderhede, zoeëwie de [[Zimbern]]. Hun sjproak is e Beiesj dialek en weëd óp inkel bergdörper gekald. Doaneëve weëd óch 't Romaanse Ladinisch in de bergdörper va Trente gekald. Dees sjproak liek get óp 't [[Reto-Roemaans]] in Graubünden. In alle groeëte sjteë kint me terech mit 't Italiaans en angesjum beheësje vöal lüj 't Dütsj, óch vaweëge 't toerisme. D'r [[Brennerpas]] óp g'n grens mit Oeësteriek verbingk NoardwesNoordwes-Europa mit de toeristische regio's in Italië, zoeëwie 't [[Gardameer]] en de sjtad [[Venetië]]. I g'n regio zelf guëf 't vöal bergbeklimmesjtoerisme i d'r zoeëmer en winktersjport.

De [[Adige]] (Dütsj: ''Etsch'') is de wichtigste revier en sjtruimt va noardnoord noa zuud. I höar daal ligke de wichtigste plaatsje va de regio. [[Bolzano]] (''Bozen'') hat knap 100.000 iwuënesj en is wiedoet de groeëtste sjtad va Trentino-Zuud-Tirol. Anger wichtige sjteë zint [[Merano]] (''Meran''), [[Laives]] (''Leifers''), [[Lavis]], [[Rovereto]] (''Rofreit''), [[Mori]] (''Moor in Tirol'') en [[Ala (Italië)|Ala]] (''Ahl am Etschtal'').