Zelfkantj: Versjèl tösje versies

De '''Zelfkantj''' (officieel '''Selfkant''') is 'n gemeinte in [[Duitsland]], in de [[kreis]] [[Heinsberg]], in 't deilstoatdeilstaot [[Noordrien-Wesfale]]. De gemeinte vörmp op de kaart e hepke oet [[Nederland]] (en [[Nederlands Limburg]]) en heet mèt Nederland 27 [[kilometer|km]] grens tegeneuver mer 6 km mèt de res vaan Duitsland. Miebepaold grens 't oanaon de gemeintes [[Óngerbenk]], [[Zittert-Gelaen]] en [[Ech-Zöstere]]. De oppervlekde is 42,08 km²; 't aontal inwoeners bedroog op 31 december 2015 10.167. <ref>https://www.it.nrw.de/statistik/a/daten/bevoelkerungszahlen_zensus/zensus_rp3_dez15.html</ref> Dörper en gehuchte in de gemeinte zien [[Diek (Zelfkant)|Diek]] (Dieck), [[Grootwaerhage]] (Großwehrhagen), [[Havert]], [[Heilder]], [[Hillesberg]] (Hillensberg), [[Hönge]] (Höngen), [[Iezebrook]] (Isenbruch), [[Kleinwaerhage]] (Kleinwehrhagen), [[Mille]] (Millen), [[Mille-Brook]] (Millen-Bruch), [[Zaofele|Zoafele]] of [[Zeffele]] (Saeffelen), [[Sjalbrook]] (Schalbruch), [[Sjtein (Zelfkant)|Sjtein]] (Stein), [[Zösterzeel]] (Süsterseel), [[Tudder]] (Tüddern) en [[Waer (Zelfkant)|Waer]]. De volkstoalvolkstaol is doadao [[Limburgs]] en de ploatselekeplaotseleke dialekte liekene sterk op 't [[Zittesj|Zitterts]]<!--Naome op de gok, wee hölp miech eventueel ze verbetere?-->. Ze weure evels veural door de awwer generatie nog gesproke. Anderzijs zien vöälväöl inwoeners, zeker e kwart, oet Nederland (dèks oet Limburg) geëmigreerd.

Oorsprunkelek woarwaor Mille 'n mechtege [[hierlekheid]]; deze woort evels in [[1282]] door de hierlekheid [[Heinsberg]] opgeslok, die op höärhäör beurt in [[1499]] weer geannexeerd woort door 't heertogdom [[Jöllig]]. VaanoafVaanaof deen tied woarwaor de Zelfkant 'n oonbelangriek gebeed, wat ingedeild woort bij 't Amp [[Bor]] en later, vaanoafvaanaof [[1709]], bij 't Amp [[Zittert]].

Bij 't [[Congrès vaan Wene]] in [[1815]] woorte de grènze tösse 't keuninkriek [[Pruse]] en 't Keuninkriek der Nederlen vasgelag; heidoor koamkaom de Zelfkant in Pruse han en woort 't gesjeie vaan Zittert, woe 't ziech iewelaank op had geriech.

In [[1949]] woort de Zelfkant, same mèt [[Elte]] bij [[Gelderland]], dör [[Nederland]] geannexeerd es sjaojvergeujing veur d'n [[Twiede Wereldoorlog]]. 't VerkoazeVerkaoze Duutsje besjtuur waoërt noanao heem gesjikt en de bewuners krege 'ne nuje paas mèt de vermelding "wordt als Nederlander behandeld". D'n officiele noamnaom woort ''Drostambt Tudderen'', mèt 'ne Nederlandse [[landdros]] aon 't hoof. In [[1963]] woort de gemeinte, noanao betoalingbetaoling vaan 280 miljoen [[Duitse mark]], weer oanaon Duitsland truukgegeavetruukgegaeve.

Oetindelek woorte in [[1969]] de aw gemeintes Havert, Hillesberg, Hönge, Mille, Zösterzeel, Tudder en Wehr same mèt de gemeintes Zeffele en Amp Waldfeucht (die neet Nederlands gewees woarewaore) tot de gemeinte Zelfkant samegesmolte.

In [[2002]] woort bovedeen de [[N274]], die vaan [[Remunj|Remun]] nao [[Kirchroa|KèrkroajKèrkraoj]] löp en ouch door de Zelfkant geit, oanaon Duitsland euvergedroageeuvergedraoge: 39 jaor laank woarwaor dit e stroek Nederlands gebeed vaan e paar meter wied gewees.

In 2008 haat 'n kwart van de bevólking de Nederlandse nationalitèèt. Dör d'r bevólkingsdruk in Nederlands Zuid-Limburg trèkke vöälväöl jóng luuj de grens övver. In 2003 sjtèlde zich 'ne Nederlander kandidaat vöärväör [[börgemèèster]].

* [http://www.selfkant.de Website vaan de gemeinte] (DuitstoalegDuitstaoleg)