Vennbahn: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
Wio minder
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
KGeen bewerkingssamenvatting
Tekslien 2:
[[Plaetje:Vennbahn.png|thumb|De Vennbahn]]
[[Plaetje:Neue_Exklaven_durchVennbahntrasse.JPG|thumb|De Dütsje enclaves]]
De '''Vennbahn''' woar 'nen ieëzerweëg tusje de Luxemburgse sjtad [[Troisvierges]] en [[Aoke|Oake]]. 't Tracé vuët durch de [[Oeëskantons]] en de [[Eifel]] en vuët óch langs [[Stolberg]], [[Roetgen]], [[Eupe]], [[Monschau]], [[Malmedy]], [[Sankt Vith]] en [[Burg-Reuland]]. Bei de plaatsj Roetgen en Monschau ligk 't gleis op Dütsj grónkgebeed, oeë durch 't hei vunnef Dütsje enclavesexclaves guëf.<ref>http://geosite.jankrogh.com/vennbahn.htm</ref> 't Deel bei Sjtolberg deent hüj nag as ieëzerweëg, meh anger deler, vuural in 't Belsj, zint vaarraadpader. Meugelig weëde i de toekóms de grenze gecorrigeerd.
 
==Gesjichde==
't Gleis woeëd durch Pruse aagelèg en woar oersjprunkelig gemeind um de Dütsje indoestriegebeder bei Oake sjnel va koale en ieëzerets te kinne vuurzieë. Óch mós d'r ieëzerweëg economische untwikkelóng i de Eifeldörper sjtimoelere. Aan 't begin va d'r [[Ierste Wereldoorlog|Ieësjte Weltkreeg]] woeëd 't gleis gebroek vuur 't verveur va Dütsje soldate noa 't front dat toen loog bei de fortificaties va [[Luuk]]. Dit woar ungerdeel van 't [[Schlieffenplan]]. Noa d'r Ieësjte Weltkreeg woeëd in 't [[Verdraag van Versailles|Verdraag va Versailles]] van [[1919]] besjtumd dat de [[Oeëskantons]] Belsj grónkgebeed woeëde. E praktisch perbleem woar de laag van 't gleis. Durch de grenscorrectie krütste 't vuurtaan aafwisselend Dütsj en Belsj territorium, mit as gevólg dat me op jieëker grensuëvergang formeel grenscontroles mós oetveure. Um dit perbleem op te losse woeëd óch 't ganse tracé bis aa g'n grensuëvergang bei [[Raore|Roare]] Belsj, inclusief de sjtaties en de technische insjtallaties aan 't Belsj toegeweëze. Heidurch zint de Dütsje enclavesexclaves tusje Roetgen en Monschau untsjtange.
[[Plaetje:Vennbahn01.jpg|thumb|left|'ne Vernetigden tunnel bei Lommersweiler]]
't Gleis woeëd durch Pruse aagelèg en woar oersjprunkelig gemeind um de Dütsje indoestriegebeder bei Oake sjnel va koale en ieëzerets te kinne vuurzieë. Óch mós d'r ieëzerweëg economische untwikkelóng i de Eifeldörper sjtimoelere. Aan 't begin va d'r [[Ierste Wereldoorlog|Ieësjte Weltkreeg]] woeëd 't gleis gebroek vuur 't verveur va Dütsje soldate noa 't front dat toen loog bei de fortificaties va [[Luuk]]. Dit woar ungerdeel van 't [[Schlieffenplan]]. Noa d'r Ieësjte Weltkreeg woeëd in 't [[Verdraag van Versailles|Verdraag va Versailles]] van [[1919]] besjtumd dat de [[Oeëskantons]] Belsj grónkgebeed woeëde. E praktisch perbleem woar de laag van 't gleis. Durch de grenscorrectie krütste 't vuurtaan aafwisselend Dütsj en Belsj territorium, mit as gevólg dat me op jieëker grensuëvergang formeel grenscontroles mós oetveure. Um dit perbleem op te losse woeëd óch 't ganse tracé bis aa g'n grensuëvergang bei [[Raore|Roare]] Belsj, inclusief de sjtaties en de technische insjtallaties aan 't Belsj toegeweëze. Heidurch zint de Dütsje enclaves tusje Roetgen en Monschau untsjtange.
 
Doaneëve verminderde 't economisch belang va g'n Vennbahn noa d'r kreeg. [[Lotharinge]], oeë e deel va koale etse kame, loog i [[Frankriek]]. [[Luxmburg]] góng zich economisch mieër op Frankriek richte en wieër woar 't handelsverkieër tusje Dütsjlank en 't Belsj meh bepèrk. I d'r [[Twiede Wereldoorlog|Twieëde Weltkreeg]] woar de lien e doelwit in 't [[Ardenne-offensief]], oeë-bei höar tunnele en brögke vernetig woeëde. E deel va g'n lien, tusje Lommersweiler en Reuland, woeëd noeëts heropgeboewd. Heidurch kós de lien neet vuur 't oersjprunkelig doel woeëde gebroek en woeëd de basis van höar economisch en militair belang hendig ungermiend.
Regel 18 ⟶ 17:
Tusje de sjtaties Kalterherberg en Sourbrodt weëd 't gleis seër [[2004]] gebroek vuur [[draisines]], 'n aat vaarraad, meh dan vuur op 't gleis.
 
==De Dütsje enclavesexclaves==
Hüj guëf 't de nieëgste vunnef Dütsje exclaves:
{| class="wikitable"
Regel 24 ⟶ 23:
! Enclave !! Oppervlak !! Iwuënesj
|-
| MünsterbildcenMünsterbildchen || 182,6 ha || 50
|-
| Roetgener Weld || 998 ha || 1.000
Regel 39 ⟶ 38:
==Fotogalerie==
<gallery>
[[Plaetje:Vennbahn01.jpg|thumb|left|'ne Vernetigden tunnel bei [[Lommersweiler]]
Plaetje:RAVeL-Ondenval_2.jpg|D'r "Vennbahnradweg" bei [[Ondenval]]
Plaetje:Vennbahn_Kalterherberg_1.JPG|Gleis in unbrook bei [[Kalterherberg]]
Plaetje:Zuginbreinig4.jpg|Tusje Oake en Eupe
Plaetje:Falkenbachviadukt.jpg|'t "Falkenbachviadukt" bei Sjtolberg-Walheim
Plaetje:BahnhofKornelimuenster2.JPG|Hüj hant de mietste sjtaties 'n angere functie, wie dees sjtatie in Kornelimünster. ZeZie is noe e restaurant.
</gallery>
 
Tekslien 51:
 
==Referenties==
{{ReferencesReferenties|90%}}
 
[[Categorie:Belsj]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Vennbahn"