Versie op 15 aug 2016 22:58 bewirk Stephan 0796 (Euverlèk \| biedrages) 7.343 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting ← Gank nao de veurige diff		Versie op 13 jan 2017 13:19 bewirk óngedaon make Stephan 0796 (Euverlèk \| biedrages) 7.343 bewerkingen Wio minder Gank nao de volgende diff →
Tekslien 1: {{Dialek\|Heëlesj}} [[Plaetje:Vennbahn.png\|thumb\|De Vennbahn]] ~~{{wio}}~~ [[Plaetje:Neue_Exklaven_durchVennbahntrasse.JPG\|thumb\|De Dütsje enclaves]] De '''Vennbahn''' woar 'nen ieëzerweëg tusje de Luxemburgse sjtad [[Troisvierges]] en [[Aoke\|Oake]]. 't Tracé vuët durch de [[Oeëskantons]] en de [[Eifel]] en vuët óch langs [[Stolberg]], [[Roetgen]], [[Eupe]], [[Monschau]], [[Malmedy]], [[Sankt Vith]] en [[Burg-Reuland]]. 't Gleis woeëd oersjprunkelig bedoeld um de Dütsje industriegebeder bei Oake sjnel va koale en ieëzerets te kinne vuurzieë. Óch mós d'r ieëzerweëg economische untwikkeling i de Eifeldörper ópleëvere. Noa 't [[Verdraag van Versailles\|Verdraag va Versailles]] in 1919 woeëd 't sjtök tusje Roetgen en Burg–Reuland gans Belsj. Bei de plaatsj Roetgen en Monschau ligk 't gleis op Dütsj grónkgebeed, oeë durch 't hei vunnef Dütsje enclaves guëf.<ref>http://geosite.jankrogh.com/vennbahn.htm</ref> 't Deel ~~tusje~~bei ~~Oake~~Sjtolberg endeent ~~Eupe deent~~hüj nag as ieëzerweëg, meh anger deler, vuural in 't Belsj, zint vaarraadpader. Meugelig weëde i de toekóms de grenze gecorrigeerd. ==Gesjichde== [[Plaetje:Vennbahn01.jpg\|thumb\|left\|'ne Vernetigden tunnel bei Lommersweiler]] 't Gleis woeëd durch Pruse aagelèg en woar oersjprunkelig gemeind um de Dütsje indoestriegebeder bei Oake sjnel va koale en ieëzerets te kinne vuurzieë. Óch mós d'r ieëzerweëg economische untwikkelóng i de Eifeldörper sjtimoelere. Aan 't begin va d'r [[Ierste Wereldoorlog\|Ieësjte Weltkreeg]] woeëd 't gleis gebroek vuur 't verveur va Dütsje soldate noa 't front dat toen loog bei de fortificaties va [[Luuk]]. Dit woar ungerdeel van 't [[Schlieffenplan]]. Noa d'r Ieësjte Weltkreeg woeëd in 't [[Verdraag van Versailles\|Verdraag va Versailles]] van [[1919]] besjtumd dat de [[Oeëskantons]] Belsj grónkgebeed woeëde. E praktisch perbleem woar de laag van 't gleis. Durch de grenscorrectie krütste 't vuurtaan aafwisselend Dütsj en Belsj territorium, mit as gevólg dat me op jieëker grensuëvergang formeel grenscontroles mós oetveure. Um dit perbleem op te losse woeëd óch 't ganse tracé bis aa g'n grensuëvergang bei [[Raore\|Roare]] Belsj, inclusief de sjtaties en de technische insjtallaties aan 't Belsj toegeweëze. Heidurch zint de Dütsje enclaves tusje Roetgen en Monschau untsjtange. Doaneëve verminderde 't economisch belang va g'n Vennbahn noa d'r kreeg. [[Lotharinge]], oeë e deel va koale etse kame, loog i [[Frankriek]]. [[Luxmburg]] góng zich economisch mieër op Frankriek richte en wieër woar 't handelsverkieër tusje Dütsjlank en 't Belsj meh bepèrk. I d'r [[Twiede Wereldoorlog\|Twieëde Weltkreeg]] woar de lien e doelwit in 't [[Ardenne-offensief]], oeë-bei höar tunnele en brögke vernetig woeëde. E deel va g'n lien, tusje Lommersweiler en Reuland, woeëd noeëts heropgeboewd. Heidurch kós de lien neet vuur 't oersjprunkelig doel woeëde gebroek en woeëd de basis van höar economisch en militair belang hendig ungermiend. Noa d'r Twieëde Weltkreeg gebroekde 't Belsj leger de lien um zjwer materiaal noa 't militair kamp van [[Elsenborn]] te transportere. Me perbeerde de lien nag vuur toeristische doele te exploitere, meh óch dat mislökde vuur e deel. ==Hüj gebroek== [[Plaetje:Eisenbahn_im_Grenzland_bei_Aachen.svg\|thumb\|right\|Ieëzerweëg i ge grensgebeed van Oake]] Hüj functioneert nor 't tracé tusje Stolberg Altstadt en Stolberg Hauptbahnhof. Vanoet hei geet jieëker oer 'nen boemeltoog noa [[Heële]] via [[Hertseroa]]. 't Sjtök wieër noa Walheim en Eupe is neet i gebroek, meh 't gleis ligk hei nag ummer. Meugelig geet me dit sjtök reactivere vuur moeseumlocomotieve van de Eisenbahnfreunde Grenzland (EFG). Dees verein is gevestig op 't emplacement va Walheim. Tusje de sjtaties Kalterherberg en Sourbrodt weëd 't gleis seër [[2004]] gebroek vuur [[draisines]], 'n aat vaarraad, meh dan vuur op 't gleis. ==De Dütsje enclaves== Hüj guëf 't de nieëgste vunnef Dütsje exclaves: ~~===Vuurmalige enclaves===~~ {\| class="wikitable" \|- ! Enclave !! Oppervlak !! Iwuënesj \|- \| Münsterbildcen \|\| 182,6 ha \|\| 50 \|- \| Roetgener Weld \|\| 998 ha \|\| 1.000 \|- \| Rückschlag \|\| 1,6 ha \|\| 4 \|- \| Mützenich \|\| 1.211,7 ha \|\| 2.237 \|- \| Ruitzhof \|\| 93,7 ha \|\| 70 \|} 'n Anger Dütsje exclave woar [[Hemmeres]] in [[Rienland-Palts]], aa g'n reveer de [[Our]]. De Vennbahn leep hei vuur 'ne kilometer uëver Dütsj grónkgebeed, meh durch 'n grenscorrectie in [[1956]], kam de exclave wier i Dütsjlank te ligke. ==Fotogalerie== <gallery> Plaetje:RAVeL-Ondenval_2.jpg\|D'r "Vennbahnradweg" bei [[Ondenval]] Plaetje:Vennbahn_Kalterherberg_1.JPG\|Gleis in unbrook bei [[Kalterherberg]] Plaetje:Zuginbreinig4.jpg\|~~'t Deel tusje~~Tusje Oake en Eupe ~~is nag i gebroek as ieëzerweëg~~ Plaetje:Falkenbachviadukt.jpg\|'t "Falkenbachviadukt" bei Sjtolberg-Walheim Plaetje:BahnhofKornelimuenster2.JPG\|Hüj hant de mietste sjtaties 'n angere functie, wie dees sjtatie in Kornelimünster. Ze is noe e restaurant. </gallery> ==~~Referenties~~Weblinks== {{Commonskl\|Vennbahn}} ~~<references/>~~ *[http://www.vennbahn.eu/nl/ Website va g'n Vennbahn] ==Referenties== ~~{{commonscat}}~~ {{References\|90%}} [[Categorie:Belsj]]

Vennbahn: Versjèl tösje versies