Mergel: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K robot Erbij: it:Marna |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 6:
==Mergelwinning==
Minstes vaanaof de Romeinsen tied weurt mergel al gewonne in sjachbouw, dat wèlt zègke es grotte in 'nen heuvel. Oonder mie bij [[Valkeberg]] en bij [[Berg (Valkeberg)|Berg]] (Valkeberg) zien allewijl zoe'n grotte te vinde. Sommege vaan die grotte zien veur publiek touwgenkelik, andere weure gebruuk veur [[champignon]]kweek. Allewijl weurt in [[Sub]] en bij [['t Roeët]] nog mergel gewonne in [[daagbouw]], dat wèlt zègke in 'ne [[kojl]] dee aon de oppervlekde gans open is. D'n [[ENCI]]-daagbouwkojl en awwer grotte in de [[Sint-Pietersberg]] bij [[Mestreech]], zien feitelik winplaotse veur kalkstein.
==Touwpassinge==
Mergel weurt in Limburg zelf veural es bouwmateriaol gebruuk. (Mestreechse en Suber mergel) Ander touwpassinge vint de mergel in kleurstoffe, in [[sólfer|oontsólferingsmiddele]], es componint vaan messtoffe die de verzoering vaan de bojem moot tegegoon en zelfs in veevojers.
't [[Gulpesj kriet]], dat in de buurt van [[Gulpe]] aan de oppervlakte kump is heller en brokkeliger. Dae is neet gesjik um mèt te bouwe. Deze kalksjtein weurt gebruuk um kalk van te brenne. [[Kalkoves]] ligke bv aan de [[Pötberg]] en in de Subergröbbe bie [[Sub]]. Van de Gulpesje kalk weurt aoch [[cement]] gemaak. De 1e Nederlandse cementfabrik (ENCI) is begós in [[Viele]] en in 1925 verplaot nao de [[Sint-Pietersberg]] in Mestreech. Van belang waor hij 't transportmiddel van de [[Maas]] um de cement te verveure. De groeve [['t Roeët]] weurt aoch aafgegraove tenn baote van de cementindustrie. In de buurt van [[Kunder]] weurt 'n heller soort kalkstein gevónde, de zoegeneumde [[Kundersjtein|Kunderstein]] of Krawbiker stein. Deze stein kènt neet gezeeg weure.
[[da:Mergel]]
| |||