Amazone (revier): Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
veerdeg
Tekslien 29:
 
===Debiet===
't Gemiddeld [[debiet]] vaan de Amazone bij häöre moond is 209.000 [[kubeke meter|m³]]/[[second|s]], 'n nao eerdse maotstave oongekind groete kwantiteit: de twiede krachtegste revier (de [[Congo (revier)|Congo]]) veurt mer 41.000 m³/s aof, en de twiede tot en mèt de achste groetste oonaofhenkeleke reviere op de wereld bijein hole nog neet 't debiet vaan de Amazone. Al op 't memint tot de revier de grens tösse Peru en Brazilië euverstik, is ze krachteger es de Congorevier. Ouch diverse zijtek kinne ziech mèt de groetste reviere op de wereld mete. Zoe is de Madeira (31.200 m³/s) e bitteke krachteger es de [[Jangtzekiang]] (30.166 m³/s) en kump de Rio Negro (28.400 km³/s) dao e bitteke oonder. De Japurá is (mèt 18.620 m³/s) minder krachteg, meh ummer nog vergeliekbaar mèt de [[Brahmaputra]] (19.300 m³/s). Moot me dit allemaol vergelieke mèt de bekinde reviere in Wes-Europa, daan is de Amazone negeteg kier zoe sterk wie de [[Rijn]] (2.300 m³/s) en zelfs 900 kier zoe krachteg wie de [[Maos]] (gemiddeld 230 m³/s; in de winter wel evels e stök sterker). Dees ciefers betreffen 't gemiddeld debiet. In 't regesezoen, wat oongeveer van december t/m mei löp, vèlt in 't bekke nog väöl mie rege en struimp de Amazone aon alle kante euver.
 
Dit beteikent oonder mie tot de Amazone en häör zijtek tot deep in häöre boveluip bevaarbaar zien. Zelfs [[oceaonstoumer]]s kinne nog tot aon Manaus de revier opvare en ziesjeper mèt 'n laojing vaan 3000 ton kinne nog tot [[Iquitos]] in Peru. Umtot 't weegtransport in 't oonherbergzaam Amazonegebeed dèks lesteg of zelfs oonmeugelek is, is dit e groet veurdeil veur d'n handel.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Amazone_(revier)"