Chinees: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
K Robot: autematis teks vervange (-Wijers +Wijer) |
||
Tekslien 3:
't '''Chinees''' is 'n [[Sino-Tibetaanse taole|Sino-Tibetaanse]] taol die door 't groetste deil vaan de 1,3 mieljard inwoeners vaan [[China]] (en [[Taiwan]]) weurt gesproke, zoewie door talloes mieljoene lui wereldwied in de Chinesen [[diaspora]]. 't Is de taol vaan de [[Han-Chineze]], meh ouch väöl lui oet etnische minderhede in China spreken 't es ierste daan wel twiede taol. 't Chinees is 'n [[macrotaol]]: zien dialekte versjèlle oonderein zoe zier tot ze oonderein neet te verstoon zien en op taolkundege grun gemekelek es apaarte taole kinne gelle. De hoofdialekte zien [[Mandarijn]], [[Hui (taol)|Hui]], [[Wu (taol)|Wu]], [[Xiang (taol)|Xiang]], [[Hakka (taol)|Hakka]], [[Min (taol)|Min]], [[Kantonees]] en [[Ping (taol)|Ping]]. 't [[Yin]] weurt soms ouch nog es apaarte grop aofgesjeie; väöl taolkundege rekene dat evels ieder tot 't Mandarijn.
Alle Chinese dialekte zien [[toentaol]]e in d'n ingste zin vaan 't woord: de [[prosodie]] weurt in de ierste plaots bepaold door de toene die wäörd vaan ziechzelf höbbe. De dialekte versjèlle oonderein evels sterk in 't toensysteem wat ze höbbe. Zoe heet 't Mandarijn veer toene, 't Kantonees evels zès, die nog wijer kinne weure oetgesplits tot wel nege. Ouch goon alle soorte Chinees [[cluster (taolkunde)|consonantclusters]] oet de weeg; in sommege dialekte maag e woord ouch neet op 'nen aandere consonant es ''-n'' of ''-ng'' indege.
't Chinees weurt gesjreve mèt 't [[Chinees sjrif]], e [[karaktersjrif]] wat al sinds 't ind vaan 't twiede millennium veur Christus bekind is. De ajdste fase vaan 't Chinees neump me ''[[Aajdchinees]]'', wat gans geleidelek euvergeit in 't [[Middelchinees]]. Taolkundege meine tot 't Aajdchinees nog gans oon-Chinees kloonk ('t had woersjijnelek gein toene en wel consonantclusters). 't Middelchinees had wel 'n typisch Chinese klaanklier. De groete väölheid aon aofwiekende dialekte zouw ziech pas in 't Nuichinees höbbe gemanifesteerd.
| |||