Käöme: Versjèl tösje versies

De '''käöme''', ouch wel '''sjummele''' (wetensjappelek [[Latien]] '''Fungi''') zien e riek vaan [[eukaryote]] [[leve|organismes]] die uterlek op [[plante]] liekene meh bestoon oet e compleet aander soort [[cel]]le. Individue kinne microscopisch klein en eincelleg zien, meh ouch de gruutde vaan 'n aardeg plentsje höbbe; bij dat lèste sprik me vaan '''''zwamme''''' en/of '''''[[paddesteul]]'''''. Voortplanting gebäört zoewel door [[parthenogenese]] ([[klone]]) es door [[meiose]]<!--e sjoen woord veur 'póppe'-->. Käöme koume dèks in [[symbioos|symbiotische]] kolonies mèt [[plante]], [[alge]] um perceis te zien, veur; me sprik daan vaan ''[[koorsmosse]]''. Väöl ziech in kolonie vörmende käöme zien sjäöjelek veur de mins: ze zörge veur [[bederf]] vaan ete en [[sjpik (sjummel)|spik]] in textiel. De eigesjap vaan [[vergisting]], die normaal gezeen bederf veroerzaak, weurt evels ouch wel gebruuk veur ete op smaak te bringe (beveurbeeld in [[Limburger (kieës)|Herfse kies]] en väöl aander kiessoorte, zoewie in [[alcohol]]ische draanke), dewijl bepaolde soorte es [[antibiotica|antibioticum]] kinne dene. Echte käöme zien vaanaof 't vreug [[Devoon]] bekind; sjummelechtege organismes bestoon al väöl laangerlanger. Me erkint allewijl zeve [[stam (taxonomie)|stam]]me. 't Deil vaan de [[biologie]] wat ziech mèt käöme bezeghèlt weurt '''''mycologie''''' geneump.