China: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Tekslien 324:
[[Plaetje:Revolutionary_opera.jpg|thumb|Scène oet 't ballèt ''Bataljon vaan roej vrouwlui''. Zoe'n propagandakuns waor in de cultureel revolutie gemeingood.]]
[[Plaetje:Deng_Xiaoping.jpg|thumb|Deng Xiaoping, leismaan vaan China tösse 1978 en 1989.]]
De communiste repe datzelfde jaor de Volksrippubliek China opoet, nao [[stalinisme|stalinistisch]] model, mèt partijsecretair [[Mao Zedong]] es veurmaan. In 't boeteland spraok me nog laank vaan ''Communistisch China'' of 't ''Roed China'', um aon te geve tot 't mer um ein vaan de twie regeringe góng. Toch had 't Volksleger 't land al vrij snel in han: [[Hainan]] woort in [[1950]] vaan de Kwo Min Tang aofgepak en datzelfde jaor woort ouch Tibet weer oonderworpe. Taiwan, boe de nationalistische legers ziech hadde ingegrave, bleef evels oongemeujd, en ouch in 't weste bleve tróppe vaan de Kwo Min Tang ziech nog laank verzètte.
 
Mao zien ierste prioriteit waor 't verbetere vaan de boere hun positie. Heer oonteigende daoveur alle groetgroondbezitters en voch tege d'n opiumhandel. Ouch veurde heer Viefjaoreplanne in, en zörgde heer veur alfabetiseringscampagnes en gratis gezoondheidszörg. Mao zien gewelddaodege filosofie vaan [[klassestrijd]] en [[revolutie vaan oonderop]] (zuug [[maoïsme]]) zörgde deveur tot de groetgroondbezitters en handelere en masse geëxecuteerd woorte. Nao 'ne korten tied vaan liberalisering (de campagne ''[[Laot hoonderd blomme bleuje]]'') radicaliseerde dit beleid. Wie in [[1958]] de [[Groete Sprunk Veurwaarts]] woort aofgekundeg, woort dat pienelek dudelek. Mao wouw China in hoeg tempo industrialisere es eisde daoveur tot me ouch op 't platteland staol zouw producere. Dit maakde oetindelek tot de boere hun gewasse neet mie vaan 't land kóste hole en tot mieljoene lui verhoongerde. Zelfs 't geproduceerd staol waor neet vaan bruukbaar kwaliteit. Es gevolg daovaan leep Mao zienen invlood in de regering sterk trök. Heer wis in [[1966]] de mach trök te kriege mèt 'n nui campagne, de [[Cultureel Revolutie]]. Mèt good gekoze propaganda lanceerde heer de [[Roej Garde]]s, die op eige initiatief de sameleving móste zuvere vaan reactionair eleminte. Gevolg waor 'ne golf vaan politiek geweld, terreur en chaos, zoewie de verneteging vaan väöl iewenaajd erfgood. Tegeliek kaom de [[persoensverhierleking]] vaan Mao tot e huugdepunt.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/China"