Versie op 24 mrt 2015 21:52 bewirk Dexbot (Euverlèk \| biedrages) 716 bewerkingen K Removing Link FA template (handled by wikidata) ← Gank nao de veurige diff		Versie op 6 jul 2016 10:13 bewirk óngedaon make Steinbach (Euverlèk \| biedrages) Bureaucrate, Administrators 44.560 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Gank nao de volgende diff →
Tekslien 1: {{dialek\|Mestreechs}} [[Plaetje:Map of sinitic languages cropped-en.svg\|thumb\|Verspreiing vaan de Chinees dialekte in Oos-China. Ouch in deile vaan 't weste is 't Mandarijn inheims; me zuut dat vaan de kaart aofloupe.]] 't '''Chinees''' is de samevattende naom veur alle dialekte die mèt 't Chinees [[karaktersjrif]] weergegeve kinne weure. Samegenome weure dees dialekte door alle etnische [[China\|Chineze]] gesproke, dat is eine mins op de vijf. De versjèllende dialekte zien oonderein neet of koelek te verstoon; um die rei weure ze soms es apaarte taole gezeen. Op pepier evels kinne alle gelètterde Chineze mètein communicere. 't '''Chinees''' is 'n [[Sino-Tibetaanse taole\|Sino-Tibetaanse]] taol die door 't groetste deil vaan de 1,3 mieljard inwoeners vaan [[China]] (en [[Taiwan]]) weurt gesproke, zoewie door talloes mieljoene lui wereldwied in de Chinesen [[diaspora]]. 't Is de taol vaan de [[Han-Chineze]], meh ouch väöl lui oet etnische minderhede in China spreken 't es ierste daan wel twiede taol. 't Chinees is 'n [[macrotaol]]: zien dialekte versjèlle oonderein zoe zier tot ze oonderein neet te verstoon zien en op taolkundege grun gemekelek es apaarte taole kinne gelle. De hoofdialekte zien [[Mandarijn]], [[Hui (taol)\|Hui]], [[Wu (taol)\|Wu]], [[Xiang (taol)\|Xiang]], [[Hakka (taol)\|Hakka]], [[Min (taol)\|Min]], [[Kantonees]] en [[Ping (taol)\|Ping]]. 't [[Yin]] weurt soms ouch nog es apaarte grop aofgesjeie; väöl taolkundege rekene dat evels ieder tot 't Mandarijn. Alle Chinese dialekte zien [[toentaol]]e in d'n ingste zin vaan 't woord: de [[prosodie]] weurt in de ierste plaots bepaold door de toene die wäörd vaan ziechzelf höbbe. De dialekte versjèlle oonderein evels sterk in 't toensysteem wat ze höbbe. Zoe heet 't Mandarijn veer toene, 't Kantonees evels zès, die nog wijer kinne weure oetgesplits tot wel nege. Ouch goon alle soorte Chinees [[cluster (taolkunde)\|consonantclusters]] oet de weeg; in sommege dialekte maag e woord ouch neet op 'nen aandere consonant es ''-n'' of ''-ng'' indege. Wijers is 't Chinees 'n [[isolerende taol]], wat drop neerkump tot wäörd samevalle mèt [[wortel (taolkunde)\|wortel]]e en neet kinne weure verboge. 't Chinees is 'n isolerende taol; dat wèlt zègke eder woord is 'n wortel op ziech en kin neet door grammaticaal betrèkkinge veranderd weure. 'n Aander, bekinder aspek vaan 't Chinees is de mietoenegheid ([[toentaol]]). 't [[Limburgs]] kint dat principe mèt twie toene, meh 't Chinees heet 'rs mie. 't [[Manderijn]]-Chinees (oonder mie 't dialek vaan [[Peking]]) heet 'rs veer of vijf, 't [[Kantonees]] (o.m. in Hong Kong gesproke) heet 'rs wel ach of nege. 't Chinees weurt gesjreve mèt 't [[Chinees sjrif]], e [[karaktersjrif]] wat al sinds 't ind vaan 't twiede millennium veur Christus bekind is. De ajdste fase vaan 't Chinees neump me ''[[Aajdchinees]]'', wat gans geleidelek euvergeit in 't [[Middelchinees]]. Taolkundege meine tot 't Aajdchinees nog gans oon-Chinees kloonk ('t had woersjijnelek gein toene en wel consonantclusters). 't Middelchinees had wel 'n typisch Chinese klaanklier. De groete väölheid aon aofwiekende dialekte zouw ziech pas in 't Nuichinees höbbe gemanifesteerd. {{sjtumpke}}

Chinees: Versjèl tösje versies