Lutheranisme: Versjèl tösje versies

't Lutheranisme versjpreidde zich zier rap in 't Scandinavisch sjireilank toen de kuënig van 't [[Keuninkriek Denemarke en Noorwege|Kuënigriek Denemarke en Noeërwege]] de Lutheraanse lieër aannam. Dees personele unie woar i de vreuge [[zestiende iew|zestieënde ieëw]] d'r politieke zjwieërgewich in 't noarde van Europa. Dat zorgde óch devuur, dat óch uëverzeese sjtökker lank, wie de [[Faröer|Faröer-eileng]] en [[Iesland|Ieslank]] sjnel noa de reformatie in Scandinavië uëvergónge op 't Lutheranisme. Óch [[Zjwaede|Zjweëde]] woeëd góng uëver tót 't Lutheranisme toen de kuënig zich bekieërde tót dees religie. [[Finland|Finlank]], toen i heng va de Zjwede, góng toen óch sjnel uëver en is tót op hütse daag is 't Lutheranisme doa good verteëngewöadig, trots de sjpieër sjtarke Russische kelturele invluëj. I de Baltische sjtate woeëd de Lutheraanse veriant van 't protestantisme durch Dütsje handelare en adel óch i de zestieënde ieëw geïntroduceerd. I [[Letland|Letlank]] en [[Estland|Estlank]] woeëd 't de groeëtste religie. [[Litouwe|Litaue]] blieëf en is nag sjteeds vuurnamelig kathelik, weil 't i deë tieëd i unie woar mit 't kathelike [[Pole]]. IIn 't hütse Pole goof 't waal groeëte Dütsje minderhede die 't Lutheranisme aahenge, oeë ónger in [[Oospruse|Oeëspruse]], [[Pommere]] en [[Silezië]]. Noa d'r [[Twiede Wereldoorlog|Twieëde Weltkreeg]] goof 't 'ne exodus va de Dütsjers in die gebeder. Noa 1945 is de bevólking t'n oeëste va d'r [[Oder]] (de hütse grens tusje Pole en Dütsjlank) vuurnamelig kathelik, durchdat Pole zich in de vuurmalige Dütsje gebeder hant gevestig en de uëvergeblieëve Dütsjers zint gepoloniseerd (en dös dök óch kathelik zint gewoeëde).