Rippubliek vaan de Zeve Vereinegde Nederlen: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎'t Rampjaor (1672): Boeveur zouw iech jao neet wijer goon....
Tekslien 40:
 
==='t Rampjaor (1672)===
In dezen tied bleve de verhajdinge mèt Ingeland slech en begós ouch Fraankriek 'n bedreiging te vörme. [[Lowie XIV vaan Fraankriek|Lowie XIV]] maakde aonspraak op de Zuieleke Nederlen; de Rippubliek wouw dat gebeed liever in Spaons bezit laote um 'ne [[bufferstaot|buffer]] tege 't mechteg Fraankriek te hawwe. In miert [[1672]] verklaorde Ingeland d'n oerlog aon de Rippubliek, in aprèl volgde Fraankriek en in mei de bisdomme [[aartsbisdom Kölle|Kölle]] en [[bisdom Munster|Munster]] (mèt wee vaan te veure e pak waor geslote). De legers vaan Lowie kóste rillatief gemekelek nao [[Utrech (stad)|Utrech]] doorstoete en de Duitser vele 't ooste in. De Ingelse invasie in Holland en Zieland mislökde evels. Ouch de Franse kóste Holland neet pakke, doortot me de [[Aw Hollandse Waterlinie|Waterlinie]] had opgeworpe: de polders in 't [[Greun Hart]] waore oonder water gezat um 't [[moeras]] trök te kriege wat 't oets gewees waor. Vaanoet de Hollandse sjanse kós ederen aonval gemekelek weure aofgeslage, en zoewiezoe waor 't water te oondeep veur groete bote en te deep veur landlegers. Ouch [[Groninge (stad)|Groninge]] wis 't belag vaan de Munsterse bisjop te weerstoon.
 
Intösse waor in Holland groeten oonras oontstande oonder 't volk. Me heel de regente verantwäördelek veur de rampspood en reep um de prins vaan Oranje. [[Raodspensionair]] [[Johan de Witt]] woort oetindelek zelfs, same mèt zie broor [[Cornelis de Witt|Cornelis]], door 't volk vermaord. Heinao woort [[Wöllem III vaan Oranje|Wöllem III]] stadhawwer in Holland en Zieland en indegde 't Ierste Stadhawwerloes Tiedperk.
 
Naotot de Franse successe minder woorte en de boondgenoete vrei slote mèt de Rippubliek, kaom laankzaamaon 'ne status quo tot stand. Bij de [[Vrei vaan Nimwege]] in [[1678]] annexeerde Fraankriek allein 't zuie vaan Vlaondere, e gebeed wat sindsdeen es [[Frans-Vlaondere]] bekind steit.
 
===Gestiedeg verval (1674-1747)===
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Rippubliek_vaan_de_Zeve_Vereinegde_Nederlen"