Limburgs: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Tekslien 84:
 
== De [[Waols|Waolse Expansie]] ==
Vaanaof de [[19e ièw|19e iew]] begos de [[industrie]] op te komme. Dizzen tied weurt neet allein in Limbörg, meh ouch in de res vaan [[Europa]] de [[Industriële Rivvelutie]] geneump. Vaanaof dat momint kin me 't Limbörgstaoleg gebeed in veer ikkenomische gebeeje opdeile: 't Gebeed dat ziech laot kènmerke mèt industrie roontelum de [[mijnwèrker|mijne]], 't gebeed dat ziech riech bis de febrieke vaan [[Liège]], 't gebeed dat ziech riech op de handel mèt [[Indhove]] en 't gebeed dat eigelek weineg tot gein indöstrie heet. De bekènde Zuid-Limbörgse Mijnstreek (roontelum [[Heerle]], [[Zitterd]], [[Geleen]] en [[Kèrkraoj]]) veraanderd in hun dialekte neet väöl (al geit dat later wel gebäöre), ouch veur 't utterste weste vaan Belsj-Limbörg gebäört d'r neet väöl, simpelweeg umtot 't neet väöl industrie dao gief. Roontelum [[Mestreech]] en [[Hasselt]] begint laankzaom meh zeker de vocabulaire evels hendeg snel te veraandere: Veural 't [[Waols]] en later ouch 't [[Frans]] vaan Liège heet 'n innorme invlooj op de steij, boe dat 't extreems gebäört in [[Eijsde]], [[Mestreech]] en [[TòngerTóngere]]. Zoe weurt herinnere ''rappelere'' en zuver make ''sjoevenere''. Sommege vaan de Waols-Franse wäörd haole 't zelfs väöl wijer, bis aon [[Venlo]], zoewie versjèt in plaots vaan vork. Dit maak de kloof evels wel groeter tösse 't Limbörgs en 't oets zoe kortbij ligkende [[Ripuarisch]], dat niks vaan dees Waolse expansie mètkraog. In 't noorde begint de ik-ich lijn laankzaom mie en mie nao 't zuie te trèkke, vaanwege de ikkenomische invlooj vaan Indhove. Bis 't momint dat zelfs Venlo euver de streep geit. Nog ummertouw is Venlo e typisch geval vaan 'n euvergaansdialek vaan 't dao origineel gesproke [[Limbörgs]] (ze spreke nog altied vaan ''mich'' en neet ''meej'' en ouch ''dich'', neet ''ow'' of ''geej'') en 't mie Indhoofse [[Kleverlands]] (ze spreke nimmie vaan ''ich'', meh ''ik'' en zègke neet ''sjoen'' meh ''moei'').
 
== Allewijle invlooje ==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Limburgs"