Sjelde: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
Tekslien 13:
De Sjelde woar al i de [[Romeine|Romiense tied]] al bekank en gebroek as hankelsroute tusje Gallië (Frankriek) en de kössjtreker die bewuënd woare durch [[Ingevone]]. Wiechtig woar d'r tempel gewieëd aa de Romiense godin Nehalennia óp 't eilank [[Walcheren]] aa de monding i d'r Noardzieë. Óch kunt me per sjip ''Brittannia'' berieke. De uëverlieveringe noa passeerde dit va'naaf de vaargeul d'r Roompot, dat e verbasjtering mót zing va ''Portus Romanus'', litterlig: Romiense have.
 
Va'naaf 260 noa Christus koame de invalle va de Germaansje sjtam de [[Franke]], deë zuudoeëstelig va'noet 't hütse Pruus aa koame zètte. Ze woare óp g'ne Sjelde beruch um dön piraterie teënge Romiense sjipper. Neet lang d'r noa vastigden zeë zich i 't Sjeldegebeed. Wieër gebroekde i de [[negende iew|neëgende ieëw]] de [[Vikinge]] de Sjelde as insjteekroute. Ze woare gevreës, meh 't góf óch handel mit de lokale Franke en Ingevoonse sjtamme aa d'r kös. Noa de val en de ópdelinge va 't [[Karolinge|Karolingsje Riek]] va de Franke, woeëd in 843 en 872 't lank ópgedeeld i inne Wes-Frankisje Riek (Frankriek) en inne Oeës-Frankisje Riek ('t Duutsje Riek). 't Oeëstelige Duutsje riek woar 't [[Heilig Roeams Riek|Hillig Roeëmse Riek]] en de grénsj tusje de twieë rieke blieëf bis 1528 zoeë besjtoa. D'r Sjelde woar noe sjteets wiechtiger aa 't weëde, en mitnaam de Vloamsje sjteëj en Antwerpe profetieëde va de handel. Sjpieër ginke óch de Zieëwse sjteëj zich ikkenomisj óntwikkele. De [[Val van Antwerpe|Val va Antwerpe]] i ded'r [[Tachtigjaorige Krieg|Tachentigjoarige Krieëg]] in 1585 woar sjlech vuur de ikkenomisje óntwikkeling rónk d'r Sjelde, zeëker toen de Sjelde woeëd aafgesjlóte de [[watergeuze]], milities die zich verzatte teënge de Sjpaanse tróppe ónger de [[Hertog van Alva|Hertog va Alva]], aagesjtuëd durch [[Fillips II]].
 
Óch i d'r [[Twiede Wereldoorlog|Twieëde Weëltkrieëg]] woar de Sjelde va sjtrategisj belang, en woar heftig gevóchte um 't eilank Walchere en de sjtad Antwirpe. Antwirpe woar va ikkenomisj belang en Zieëlank mieër sjtrategisj. De Zieëwse eilenger woeëde vuurzieë as 'n gooj verdedigingslinie teënge de gealjeerde, oeë-va verwach woar dat ze oet 't weste koame (meh die koame va'noet 't zude, Normandië). Oetintelig riselteerde dit i 'ne heftige veldsjlaag mit vöal verlieze.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Sjelde"