Sjpeeksel: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
 
Tekslien 1:
{{Dialek|Remunjs}}
'''Sjpeeksel''' ([[Letien]]: ''phlegma'') is 'n vleujsjtof die weurt aangemaak in de [[móndj]] door de [[sjpeekselkleer|sjpeekselklere]]. De vleujsjtof besjteit oet [[water]], [[elektrolyt]]e, [[sliem|sjliem]] (mucines), versjillende [[enzym]]e, [[[[proteïne|eitwitte]] en [[antisjtof]]fe.
 
Sjpeeksel kan twee versjillende sjtructure höbbe. Water sjpeeselWatersjpeeksel (sereus) óntsjteit wen lich en vertaerbaar aete, wie [[besjuut]], wuertweurt gegaete. 't Besjteit houfzakelik oet [[Kalium|K<sup>+</sup>]] (kalium), [[Natrium|Na<sup>+</sup>]] (Natrium), [[waterstofcarbonaat|HCO<sub>3</sub><sup>–</sup>]] (watersjtofcarbonaat) en 't enzym [[α-amylase]]. Bie tej en lestig-vertaerbaar aete, wie [[vleis]], kan 't sjpeeksel sjliemerig waere (muceus). Sjpeeksel haet 'n [[pH]] van 5,5 tót 7,5 (e pH van 7 is neutraal).
 
Wen emes 'ne laege [[maag]] haet kan 't zeen of ruke van aete, en zelfs 't dinke aan aete, de sjpeekselperductie sjtimulere. 't Water löp 'm zogezag in de móndj. Beester, klein kienjer of luuj die minder kóntraol euver häör [[kaak|kaak-]] of móndjsjpiere höbbe kinne den gaon kwijle. Kwijle weurt óm dees raeje ouch mit verlange en seksueel lös geassocieerd, altied in 'n negatieve kónteks. Sjtripverhaole, parodieje en dergelieke teune den ouch döks seksueel-opgewónje of gefrustreerde mennelike luuj kwijlend, mit de [[tóng]] oet de móndj, bie 't zich van 'n aantrèkkelik vrouwmis. Seksueel opwinjing haet aevel gein neumeswaerdig effèk op de sjpeekselperductie.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Sjpeeksel"