Rippubliek vaan de Zeve Vereinegde Nederlen: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Religie: doupsgezinde
Tekslien 15:
Alva veurde evels nog mie impopulair maotregele door, neet in 't minste diverse belastinge. Veural de [[Tiende Penning]] zörgde veur verzat oonder de bevolking. Intösse waore in [[1572]] de Watergeuze, die tot daan touw in Ingeland kóste blieve, door keuningin [[Elizabeth I vaan Ingeland|Elizabeth I]] verdreve um de vrei mèt de Habsbörgers te bewoere. Hei-op vele de Watergeuze de Nederlandse Noordziekös aon, te beginne op [[1 aprèl]] mèt [[Brielle]] (Den Briel) en op [[6 aprèl]] mèt [[Vlissingen]]. Diverse aander stei volgde of slote ziech spontaon bij d'n opstand aon. In Holland en Zieland góng 't um de groete mierderheid vaan de stei, in 't zuie waor me trökhawwender. Wel waore dao in 't binneland de stei [[Berge]] en [[Valencijn]] (Valenciennes). De veurnaomste stei die ziech neet aonslote waore [[Amsterdam]] en Brussel, de residentiestad. In 1572 kaome ouch de calvinistische Staote vaan Holland bijein in [[Dordrech]]; dit weurt soms de ''Unie vaan Dordrech'' geneump. In 1573 zaog de Spaonse keuning in tot de lijn vaan Alva averechs had gewèrk; heer reep 'm trök en stèlde [[Luis de Zúñiga y Requesens]] es landvoog aon.
 
De Spanjole hadde e good getraind en euvermechteg leger, meh móste in hun enorm riek op diverse froonte tegeliek oerlog veure mèten ehun soldaote waore neet bezunder gemotiveerd leger. Al-evel haolde ze nog militair successe, wie de [[slaag op de Mokerhei]] en de vereuvering vaan [[Haarlem]], meh veural de lèste euverwinning had zier väöl meujte gekos (''Haarlem, het Spanjaardsgraf''). 't Daan nog klein [[Alkmaar]] wis in [[1674]] d'n aonval zelfs aof te sloon, boe-op versjèllende aander succes volgde (''Van Alkmaar de victorie''), wie de oontzètting vaan [[Leiden]] ([[3 oktober]]). Ouch in 1574 woort [[Middelburg]], tot daan touw loyaol gebleve, door de Geuze vereuverd. In [[1575]] besloot Don Requenses vreidesbesprekinge te belègke in [[Breda]], meh die lepe stök op religieus eise. De Spanjole haolde daonao nog besjeie successe: ze pakde de klein stei [[Zierikzee]], [[Schoonhoven]] en [[Oudewater]]. Door de achterstallege betaolinge begóste ze in [[1576]] evels massaol te muite en te plundere ([[Spaonse Furie]]). D'n hernuiden drök vaan boete brach de oonderein verdeilde Nederlandse geweste same in de [[Pacificatie vaan Gent]]. De nuie landvoog vaan de Nederlen, [[Don Juan vaan Oosteriek]], besloot begin [[1577]] de Pacificatie ouch te teikene en sloot 't [[Ieweg Edik]]. Hei-in woort oonder mie beslote tot de Spaonse tróppe ziech móste tröktrèkke.
 
[[Plaetje:Tachtigjarigeoorlog-1579.png|thumb|Unies vaan Atrech en Utrech, Spaons gebeed en gebeed wat allein de Pacificatie vaan Gent erkós.]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Rippubliek_vaan_de_Zeve_Vereinegde_Nederlen"