Germaanse taole: Versjèl tösje versies

De '''Germaanse taole''' zien 'n taolfamilie binne de [[Indogermaanse taole]], gesproke door de [[Germane]], die in de gebiede aon de oosteleke [[Noordzie]] en de westeleke [[Ooszie]] en sinds de [[Groete VolksverhuzingVolksverhuizing]] ouch in de Hercynische streike, de [[Alpe]] en op [[Groet-Brittannië]] endemisch zien. Bovedeen höbbe ze ziech naodeen verspreid euver gans [[Noord-Amerika]] en [[Australië]] en op väöl ander plaotse. De groetste drei taole zien 't [[Ingels]], wat euver de ganse wereld door groete grope lui verstoon weurt, 't [[Duits]] en 't [[Nederlands]]; ouch 't [[Limburgs]] is 'n Germaanse taol. Aofhenkelek vaan de defintie vaan ''taol'' zien dao nege tot mier es vijfteg levende Germaanse taole; daoneve besteit nog 'n aontal creooltaole die op 'n Germaanse taol (meistal 't Ingels) gebaseerd zien.

De Germaanse taole vörmde ziech es taalgroop um de westeleke Ooszieköste es Indo-Germaanse taol op 't [[substraot]] vaan 't volk vaan de [[Hunebedbouwers]]. Ze mote ziech al hiel vreug vaan de andere Indo-Europese taole höbbe aofgesjeie door de [[Wèt vaan Grimm]], e taolprincipe wat de consequinte mutatie vaan de oorsprunkeleke Indo-Europese plosieve in 'n aontal ander kleng. 't Aontal echte verbetije is beperk tot twie, 't presens en 't preteritum, al höbbe alle Germaanse taole (in de ierste plaots 't Ingels) door 't gebruuk vaan participia en [[hölpverb]]e e väöl groeter aontal samegestelde tije gecreëerd. Väöl verbe vörme hunne verleien tied mèt [[ablaut]] (de zoegeneumde [[sterk verb|sterke verbe]]), e systeem wat dees taolgroop es einege vaan 't [[Proto-Indo-Europees]] heet euvergenómme. De meiste verbe zien evels [[zwak verb|zwak]] en vörme ziech mèt 'ne [[suffix]]. De Germaanse taole höbbe e sterk [[dynamisch accint]] op de [[wortel (taolkunde)|wortel]][[syllaab]] (dèks de ierste vaan e woord); daodoor höbbe de meiste hun [[vocaol]]e in de neet-betoende syllabes laote verzwakke tot [[sjwa]]'s. Sommege taole höbbe nog e systeem vaan [[naomval]]le bewoerd ('t [[Proto-Germaans]] had 'rs zes, 't [[Duits]] en 't [[Ieslands]] höbbe 'rs nog veer). Wijers kint 't Germaans vaan oorsproonk sterke en zwakke [[adjectief|adjectieve]] - dit systeem is nog dudelek in 't Duits en leechtelek in 't Nederlands presint, meh is verdwenen in 't Limburgs (boete in 't [[Venloos]] boe-in 't is gereïntroduceerd).