Modernen Tied: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 1:
{{wio}}
{{Dialek|Mestreechs}}
De '''Modernen Tied''' of '''Nuisten Tied''' is de meis recenten tied in de [[Europa|Europese]] [[historie]], maak deil oet vaan de [[Nuien Tied]] (dee oet 't de traditionele Europese indeiling vaan [[Aajdheid]], [[Middeliewe]] en Nuien Tied kump) en is 't vervolg op de [[Vreugmodernen Tied]]. Groofweeg gief 't dees periood vaanaof de [[19e iew]], al stèlle mie en mie historici allewijl tot de [[Franse Rivvelutie]] oet [[1789]] 't begin, of de “mörrege”, vaan dees periood waor.
 
Zoewie de benaoming al zal implicere, is de “Modernisering vaan Europa” teikenentere veur dizzen tied. 't Goof hei 'n [[politiek|polletieke]], [[sociologie|socio-]][[economie|ikkenomische]] en [[cultuur|culturele]] transformatie vaan Europa en de [[Westerse Wereld]] (in deen tied de door de blaanke behojde Europese [[kolonie]]s en ex-kolonies). De percessie vaan dees modernisering is veural te zien in polletieke [[ideologie]] en [[weitesjap|weitesjappeleke kènnes]]. Aon de eine kant kin me stèlle tot modernisatie ideologieje en [[sociologie|socio-]] en [[biosjemie|biomedische]] weitesjap heet geproduceerd en aon de aandere kant kin me zègke tot ideologieje en socio- en biomedische weitesjap modernisatie heet geïnterpreteerd en evalueerd.
 
==Inleiing==
 
De oontouvering vaan de [[maotsjappie]] steit centraol in de modernisering vaan Europa en woort ind 19e iew good verweurd door [[Nietzsche]]s ''Doed vaan God'', aofgeleid vaan ziene bekinde quote: ''Gott ist tod!'' (''God is doed!'').
Regel 54 ⟶ 51:
| Femilie || Extentiëel femilie (“wie mie, wie beter”, kwantitatief) || Nuclair femilie (stabiel, mie geïsoleerd, kwalitatief)
|-
| Functies || diffuus || specialiseerd
|-
| Levesverwachting || Hoeg || Lieg
|-
| Mobiliteit || Lieg || Hoeg
|-
| Niveau vaan organisering || Lieg; informeel || Hoeg; formeel
|-
| Polletieke force || Lokaal; persoenelek || Gecentraolizeerd, nationaal, institutioneel; oonpersoenelek
|-
| Polletieke participatie || Lieg || Hoeg
|-
| Prodöktiviteit || Lieg || Hoeg
|-
| Relizjie || Dogmatiek; staotscontrol || Sécularisatie; indiviueel, privé
|-
| Sociaal control || Direk; persoenelek || Indirek; bureaucratisch
|-
| Sociaal differentiatie || Lieg || Hoeg
|-
| Straotificatie || Estates (Edel, Kèrk, Börgerij) || Klasse (gein klaore grèns te trèkke en per regio weer aanders
|-
| Technolozjie || Sömpel || Complex
|-
| Locative populatie || Laand (in Limbörg en umgeving: veural 't Heuvelland, Veurstreek en Rienland, mèt de steij veural es oontmóttingsplaotse um te handele tösse boere) | Stad (in Limbörg en umgeving: iers veural Liège en Kölle, later ouch Heerle en 't Roergebeed, pas bij inleiing vaan de Mestreechter Universiteit en de Hesselse Universiteit – beij pas nao de oorlog - ouch Mestreech en Hessel)
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Modernen_Tied"