Doeadstraof: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
brón: nl.wp
brón: nl.wp
Tekslien 20:
 
In [[Europa]] waas de doeadstraof tiejes de [[Middelieëve]]n enne periood daonao 'n algemein straof veur e breid scala aan misdriever. Innen achtieëndje ieëf sting in [[Groeat-Brittannië]] beveurbeildj de doeadstraof op 222 versjillige misdriever, worónger 't óngeaorlouf kappe van 'ne boum of 't staele van e bieës. Döks woort de doeadstraof in dees periood ómgezatte in 'n verbanning nao ein vanne nuuj kelonieje.
 
Inne loup vannen tied koom d'r 'n bewaeging op geng veure doeadstraof miensjeliker te make. De juridische lieërmeister [[Maimonides]] sjreef al innen twellefdjen ieëf det 't baeter is doezjendj sjöljige luuj vrie te laoten es einen ónsjöljige t'r doead te bringe. Innan achtieëndjen ieëf woort in [[Frankriek]] de [[guillotine]] ingeveurdj veur 't vóltrèkke vanne doeadstraof zoea snel en pienloeas meugelik te make. In 'n aantaal aan lenjer wo verhanging de gebroekelik methood van 't vóltrèkke vanne doeadstraof waas, woort de kórte val vervange dore lang val, wodoor de veroardeildje drek stórf aan 'ne gebraoke nak in plaats lankzem stikke. Inne [[Vereinigdje Staote]] woorten anen ènj vanne neugetieëndjen en twintjigsten ieëf nuuj methode gezóch veur veroeardeildje minder pienlik te laote stèrve. Es 'n vervanging veur verhanging woort ieës lektrocutie mitte lektrikstool ingeveurdj, daonao de gaaskamer en es litste de doeajelik injectie. Van gein van dees methode steitj aevel vas det ze pienloeas zeen en eder daovan is ómstreje.
 
Tróds 't feit det de miensjeliker methode breid zeen ingeveurdj, kènne sómmige lenjer nag ummer methode die es ónmiensjelik gelje, wie 't lankzem verhange, 't ónthödde mit e zwaord of zelfs steiniging.
 
Mit naam in 't vergange kós 'n doeadstraof es "ieërvól" of juus es "ónieërvól" gelje, waat mit naam veure femielje vanne veroeardeildje van belang kós zeen. Aedele woorte meistes ónthöd; dees executiemethood sting den ouch bekèndj es ieërvól. 'n Anger ieërvól methood (mit naam veur militaire) waas 't [[vuurpeloton]]. Tupische veurbiljer van ónieërvól doeadstraofe ware verbranjing, e sjot inne nak of de rögk, verhanging en [[verendeiling]]. Ouch vanwaenge de aerd vanne misdriever woorte de t'r doead veroeardeildje luuj nao de [[percèsse van Neurenberg]] verhangen en woort häör 't ieërvól vuurpeloton óntzag.
 
[[Liechtestein]] waas in [[1798]] 't ieëste landj oppe welt det de doeadstraof aafsjafdje. 'n Ummertoe grótter waerendj aantaal aan lenjer haet de doeadstraof saer daen tied gans aafgesjaf of veurtj dees neet mieër oet. 't Aafsjaffe vanne doeadstraof is ein vanne veurwaerd die verbónjen is aan 't lidmaotsjap vanne [[Europese Unie]].
 
== Oetveuringsmethode ==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Doeadstraof"