Versie op 21 sep 2013 16:23 bewirk Steinbach (Euverlèk \| biedrages) Bureaucrate, Administrators 44.558 bewerkingen Actueel, en hei en dao de teks aongepas (besjrieving pleetsje klopde neet gans) ← Gank nao de veurige diff		Versie op 25 okt 2013 22:22 bewirk óngedaon make Steinbach (Euverlèk \| biedrages) Bureaucrate, Administrators 44.558 bewerkingen Intrèssante oontdèkking: stèlsel mèt zeve planete! Gank nao de volgende diff →
Tekslien 21: ==Methode== Umtot planete roond aander stare gei leech oetstraole zien ze slech te zien. Ze kaatse wel 't leech vaan de staar trök, mer umtot die staar väöl mie leech oetstraolt is dat aamper woer te numme. Daorum is 't bijnao neet meugelek dees planete mèt telescope te zien, allein in oetzunderleke situaties, zoewie hiel groete planete of es ze nog hiel joonk zien en dus nog väöl infraroedstraoling oetzende. Ouch es de staar neet väöl leech straolt zoewie '~~nen~~ne [[brojnen dwerg]] is 't meugelek. [[Plaetje:Planet reflex 200.gif\|thumb\|right\|200px\|[[Animatie]] vaan 'n zwoer exoplaneet roond 'n staar. Allein 't deil vaan de exoplaneet aon de staarkant weurt verleech. De beweging vaan de planeet bringk via häör zwoertekrach de staar in beweging. Alletwie bewege um hun gemeinschappelek [[zwoertepunt]] (massacentrum).]] Tekslien 28: #[[Euvergaank (astronomie)\|Transitmethode]]. Es de exoplaneet tösse de Eerd en de staat in steit, weurt e deil vaan 't leechintensiteit vaan de staar minder, boedoor me ouch de umlouptied vaan de planeet kin bepaole. #[[Pulsar]]timing. Pulsars geve korte flitse (pulse) radiostraoling aof mèt ongeveer regelmaotege tössetije. Verstoringe kinne duie op aonwezigheid vaan exoplanete. #[[~~Zwoertekrachlens~~Zwuurtekrachlens]]. Me kin gebruuk make vaan 't microlens-effek dat weurt veroorzaak door 'n staar mèt 'n planeet, die veur de ~~achterliggende~~achterligkende staar sjuif. #Stöbsjijve roond stare. De meneer boe-op stöb ziech roond 'n staar verzameld kin leie tot oontdèkking vaan exoplanete. #Eclipserende [[Dobbelstaar\|dobbelstare]]. Es dobbelstare veur ein langs drejje (vaanaof de Eerd gezeen) verwach me tot 't leech op 'n bepaolde meneer verboge weurt. Es dat aofwiek, kin dat duie op exoplanete. Tekslien 34: == Aard vaan de planete == De mieste exoplanete zien woersjienelek [[gaasreus\|gaasreuze]] wie [[Jupiter (planeet)\|Jupiter]] en dus oongesjik um op te leve of zelfs op te lande. De astronome zien wel verbaas tot d'n aofstand vaan de planete tot hun staar zoe klein is. Meugelek weurt dit veroorzaak door de methode vaan woernumme: dees planete vertuine 't groetste effek wat gemete kin weure en weure bij de gebruukde methodes dus es ierste oontdèk. Toch is ouch 'n aontal exoplanete gevoonde die ligke in de ''bewoenbaar zone'', en aander [[eerdechtege planete]] (neet alle eerdechtege planete zien gesjik um op te kinne leve): zuug ouch [[supereerd]]. Mèt de jaore is 't aontal oontdèkde kleinder plante touwgenome. Ouch zien ummer dèkser complete zonnestèlsele bij stare oontdèk. Zoe voont me in oktober 2013 bij de klein staar [[KIC 11442793]] neet minder es zeve planete.<ref>http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-24642603 BBC News - Seven-planet solar system found]</ref> ==Referenties==

Exoplaneet: Versjèl tösje versies