Exoplaneet: Versjèl tösje versies

[[Plaetje:Exoplanet Discovery Methods Bar.png|thumb|right|250px|Aontal bekindeoontdèkde exoplanete oetgezatper tege d'n tiedjaor. De kleur in de balke gief de methode aon die gebruuk is um de planete to oontdèkke.]]<!-- Dit pleetsje weurt regelmaoteg aongepas, mer gief neet altied de perceize stand weer -->

'n '''Exoplaneet''' is 'n planeet die drejt um 'n aander [[staar]] es de [[Zon]], dus in 'n aander [[zonnestèlsel]] es dat vaan de [[Eerd]]. De ierste exoplanete woorte oontdèk in de jaore '90. 't Is neetkoelek meugelek die planete rechstreeks te oontdèkke, dit gebäört bijnao ummertouw indirek. De oontdèkking vaan exoplanete kump ummertouw dèkser veur, umtot de technologie steeds beter weurt. Op 21 novemberseptember 20112013 gaof 't 702978 bekinde exoplanete.<ref name="Encyclopedia">

|year=2009 en later

|accessdate=20112013-1109-21

De [[Kepler missie]] heet op 2 fibberware 2011 aongegeve tot zie nog 1235 kandidaat-exoplanete oonderzeuke, boevaan 'rs 54 in de bewoenbarebewoenbaar zaone zouwe kinne ligke.

Umtot planete roond aander stare gei leech oetstraole zien ze slech te zien. Ze kaatse wel 't leech vaan de staar trök, mer umtot die staar väöl mie leech oetstraolt is dat nauweleksaamper woer te numme. Daorum is 't bijnao neet meugelek dees planete mèt telescope te zien, allein in oetzunderleke situaties, zoewie hiel groete planete of es ze nog hiel joonk zien en dus nog väöl infraroedstraoling oetzende. Ouch es de staar neet väöl leech straolt zoewie 'nen [[brojnen dwerg]] is 't meugelek.

De mieste exoplanete zien woersjienelek [[gaasreus|gaasreuze]] wie [[Jupiter (planeet)|Jupiter]] en dus oongesjik um op te leve of zelfs op te lande. De astronome zien wel verbaas tot d'n aofstand vaan de planete tot hun staar zoe klein is. Meugelek weurt dit veroorzaak door de methode vaan woernumme: dees planete vertoenevertuine 't groetste effek wat gemete kin weure en weure bij de gebruukde methodes dus es ierste oontdèk. Toch is ouch 'n aontal exoplanete gevoonde die ligke in de ''bewoenbaar zone'', en aander [[terrestrischeeerdechtege planete]] (neet alle terrestrischeeerdechtege planete zien gesjik um op te kinne leve): zuug ouch [[supereerd]].