Jozef Stalin: Versjèl tösje versies

{{dialek|Mestreechs}}

'''Jozef Wissarionovitsj Stalin''' ([[Rössisch]] Иосиф Виссарионович Сталин), gebore '''Joseb Jughasjvili''' ([[Georgisch]] '''იოსებ ჯუღაშვილი''') ([[Gori]], [[Georgië]], [[21 december]] [[1879]] - [[Moskou]], [[5 miert]] [[1953]]) waor 'ne [[Rusland|Rössische]] [[revolutie|revolutionair]] en diktator. Nao [[Lenin]]s doed in [[1924]] had heer 't bewind euver de [[USSR]] en gaof häör gedorende mier es 25 jaor häör vaste vörm. Heer waor in d'n [[Twiede Wereldoorlog]] betrokke bij de strijd aon de kant vaan de geallieerde en woort mèt [[Winston Churchill]] en [[Franklin Delano Roosevelt]] tot de "Groete Drei" gerekend; ouch stoont heer aon de weeg vaan de [[Kawwen Oorlog]]. Heer waor beröch um zien niksoontziende vreedhede, ingegeve door 'ne milde vörm vaan [[paranoia]], die neet minder es 8 tot 20 miljoen lui 't leve kosde. Zie polletiek waor evels succesvoller es die vaan [[Mao Ze Dong]]. Zien ideologie weurt 't ''[[stalinisme]]'' geneump.

 

 

== Veranderinge in de USSR ==

 

Stalin vörmde de economie mèt [[Viefjaoreplan]]ne, die väöl te rizjide waore en veural te ambitieus, mer nao zienen doed wel gehandhaaf woorte.

Waor oonder Lenin veural de experimenteel kuns bevörderd, oonder Stalin, dee good bemèrkde tot 't volk die kuns neet ech umermde, woorte wette oetgeveerdeg die stèlde tot kuns begriepelek mós zien en es 't eve kós 't communisme mós oondersteune. Die kunsvörm neump me ''[[stalinistisch realisme]]''. Väöl kunsteneers kraoge de opdrach expliciet Stalin te verhierleke; wee protesteerde woort gedeporteerd. Es leefhöbber vaan kuns bemeujde heer ziech dao dèks perseunlik mèt. De maot boe-in kunsteneers ziech al of neet kóste ute varieerde nogal; evels leverde ze dèks gooj kunsteneers op, wie [[Dmitri Sjostakovitsj]].

 

 

{{Link FA|he}}