Sjtraasburg: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Zeiverklaos (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 1:
{{Dialek|Valkebergs}}
[[Plaetje:Strasbourg_map.png|thumb|200px|right|Ligking van Sjtraasburg]]
[[Plaetje:Map arrondissement code 678.svg|left|thumb|150px|'t Arrondissement Sjtraasburg-Sjtad, dat geliek sjteit aan de sjtad zelf]]
'''Sjtraasburg''' of '''Straotsburg''' ([[Elzassisch]]: ''Strossburi'' of ''Schdroosburi'', [[Frans]]: ''Strasbourg'', [[Duutsj]]: ''Straßburg'') ies de [[hoofsjtad]] van de [[Elzas]], 'n regio in [[Frankriek]]. Ouch is 't 'n [[arrondissement]] in die regio. Däörum weurt de sjtad ouch waal '''Sjtraasburg-Sjtad''' geneump, um 't beetneet verwarre mèt [[Strasbourg-Campagne]].
 
==Geografie==
[[Plaetje:Map arrondissement code 678.svg|left|thumb|150px|'t Arrondissement Sjtraasburg-Sjtad, dat geliek sjteit aan de sjtad zelf]]
Sjtraasburg ligk, zoewie eerder gezach, in de regio Elzas en in 't [[depaartemint]] [[Bas-Rhin]] ([[Limbörgs]]: ''Liège Rien''). Ouch ligk 't gelaege in 't [[arrondissement]] '''Sjtraasburg-Sjtad''' (''Strasbourg-Ville''). 't Geuf 10 [[kanton|kantons]] in Sjtraasburg, die genummerd zin van ''Sjtraasburg Ein'' (''Strasbourg Un'') tot ''Sjtraasburg Tièn'' (''Strasbourg Dix''). 't Liegk op 'n huegte van 132 - 151 m en haet 'n oppervlaak van 78,3 km².
 
==Demografie==
[[Plaetje:Population - Municipality code 67482.svg|350px|left|thumb]]
Volges de [[census]] van [[2009]] haet Sjtraasburg 'n inweunersaantal van 271.782. Hiemèt geuf 't 'n inweunersaantal van 3.471 inw. per km².
 
==Historie tusje Frankriek en Duutsjland in Sjtraasburg==
Sjtraasburg is hièl diks van land verangerd. 't Eine memint waor 't waer Duutsj (of Pruusj), 't anger momint waer Frans. Dit begos al in [[1648]], wie 't nao ièwe Pruusj te zin gewaes Frans woort. Binne e jaor waor 't waer Pruusj. In [[1697]] weurt 't waer Frans. E paar honderde Duutsjers verlaote de sjtad metein. Toch blief 't zien Pruusje cultuur behawwe. In de ièwe daonao behilt 't 'n Duutsjtalege universiteit en is 't ein van de centra in de [[Duitse literatuur|Duutsje literatuur]]. De Franse perbere aevels de Duutsje cultuur ummer miè tege te hawwe, al luk dit neet good. In [[1871]] wuert de sjtad waer ingelief bie de Pruusje. Doezende Fransgezinde luuj verlaote de sjtad, mer in de jaore daonao verdubbelt 't aantal inwoners van de sjtad nao 150.000. In [[1919]] weurt 't opnuuj Frans, naodat de Duutsjers 't höbbe moete truuk geve aan de Franse vanweage de [[Ièrsjte Waereldoorlog]]. In [[1939]] vereuvert Duutsjland onger [[Adolf Hitler]] Sjtraasburg waer truuk. Mer neet veur lank. Nao de [[Twiede Wereldoorlog|Twède Waereldoorlog]] weurt de sjtad waer Frans. [[Plaetje:Strasbourg_PalaisRohan32.JPG|thumb|300px|right|Oetziech euver 't Middelièws Sjtraasburg, auch waal bekind es ''Palais-Rohan]] En dat is de sjtad tot noe nog ummer. Waal haet de [[EU]] d'r veur gekoze e paar belangrieke insjtèllinge wie de Raad van Europa hie neer te zitte, um de relatie tusje Frankriek en Duutsjland sjterker te make. Ongertusje gief 't ouch 'n brögk tusje Sjtraasburg en 't Duutsje [[Kehl]], dat door 'n reveer wuurt gesjeije van mekaar. Opvallend is dat ummer minger luu 't Elzassisch kalle, wat hie van oudsher weurt gekald. Tot 1990 maakde Sjtraasburg 'n groate verfransing mèt. Daonao begoes 't Frans waer aaftenumme. Noe umdat de jongere ummer miè [[Duutsj]] en [[Ingelsj]] lière. 't Frans haet dus nog ummer 'n zwakkere positie in Sjtraasburg en de res van de Elzas, es in de mièste regio's en sjtae van Frankriek. Allewaal allewiel Elzassisch dus neet miè de groatse concurent is van 't Frans. De vraeme, culturele basis van de sjtad zörgde, zoa es ièrder gezach, veur 't deile mèt [[Brussel]] en [[Luxembörg]] es de positie van [[houfsjtad]] van [[Europa]]. Toch begint dat ummer miè gewoon Brussel te weure. Daodoor beginne ummer miè Europarlementaeriër te pottestere tege 't feit dat ze eine kièr per maond collectief moete verhuze nao Sjtraasburg, allein meh vanwaege 'n symbool (de angs dat 't waer 'ne kreeg geit geve tusje Frankriek en Duutsjland). En dan ouch nog 's 'n symbool woa allewiel emper nog angs rontum besjteit. De maondelekse verhuzing van Brussel nao Sjtraasburg kos miljoane.
 
{{Sjabloon:Departeminte in de Elzas}}
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Sjtraasburg"