Ludwig van Beethoven: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K →Ballètmeziek: typo |
toch mer begós mèt ouch Biamonti touw te veuge, oonder mie umtot dao boete sjetse ouch ganse werke tösse zitte |
||
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
{{wio}}
[[Plaetje:Beethoven.jpg|thumb|right|200px|Ludwig van Beethoven gesjèlderd door Joseph Karl Stieler (1820)]]
'''Ludwig van Beethoven''' ([[Bonn]], [[17 december]] [[1770]] - [[Wene]], [[26 miert]] [[1827]]) waor 'nen [[Duutsjlandj|Duits-]][[Oosteriek]]se componis en [[piano|pianis]]. Heer weurt algemein gezeen es eine vaan de groetste en geniaalste vernuiers in de meziek en eine vaan de invloodriekste componiste.
Regel 9 ⟶ 10:
== Werk ==
Zien carrièr weurt meistens in drei stökker verdeild: 1. de liertied (tot 1800), boe-in heer nog veural in de stiel vaan [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]] en Haydn sjrief; 2. de middelperiode, boe-in zien werke moderner en ambitieuzer weure; 3. de late periode, boe-in zien werke ummer langer weure, klassieke vörmsjema's verwatere en e mystiek karakter kriege. In die lèste periode sjreef heer o.a.d. zien euverbekinde ''Negende Symfonie''.
Regel 19 ⟶ 20:
== Inventaris ==
Beethoven waor d'n ierste componis dee zien mieste werke [[opus|opusnómmers]] gaof. Veurheer dege componiste dat huugstens bij gedrökde werke. Sommege relatief vreug werke brach heer pas later oet; e hoeg opusnummer kin daorum bedreeglek zien. Jäögwerke en stökker die heer neet wiechteg genóg voont höbbe gein opusnómmers; die weure aongegeve mèt e WoO-nómmer (''Werke ohne Opuszahle''), 't werk vaan [[Georg Kinsky]] en [[Hans Halm]]. Dees nómmers zien neet chronologisch meh thematisch georganiseerd; orkeswerke iers, daan kamermeziek en tot slot lejer. Oongeveer tegeliek mèt hun deeg [[Willy Hess]] ditzelfde werk, meh daan grundeger: stökker die veur 1957 bekind waore, meh door Kinsky en Halm euver 't hoof woorte gezeen, gief me dèks mèt e Hess-nómmer aon. Vaan zoewel WoO es Hess bestoon appendices, bekind es respectievelek ''Kinsky Anh.'' en ''Hess Anh.'' Dao-in zien werke opgenome boevaan (al in de jaore viefteg) weurt betwieveld tot Beethoven ze heet gesjreve. Tot slot gief 't nog de catalogus vaan [[Giovanni Biamonti]] oet 1968; dit is de compleetste catalogus, boe-in alle toen bekinde werke zien opgenome, inclusief de oondudelekste sjetse
Sommege bij leve oongepubliceerde werke zien verlore gegaange in hun oersprunkeleke versie, meh euvergelieverd es klaveeroettrèksel. Die stoon hei oonder hun oersprunkeleke bezètting geneump.
Regel 29 ⟶ 30:
====[[Symfonie|Symfonieë]]====
* ''Sjets veur 'n symfonie in c'', Hess 298
* ''Sjets veur 'n symfonie in C'', Biamonti 73
* ''Symfonie nr. 1 in C'', op. 21
* ''Symfonie nr. 2 in D'', op. 36
Regel 42 ⟶ 44:
====[[Concert]]e en concertante werke====
* ''Klaveerconcert in Es'', WoO 4 (jäögwerk; neet georkestreerd, later esnog vaan 'n orkes veurzeen door Hess)
* ''Sjets veur klaveer en orkes in D'', gemeind veur e neet voltoejd concert in A, Biamonti 55
* ''Rondo veur klaveer en orkes in Bes'', WoO 6 (voltoejd door [[Carl Czerny|Czerny]])
* ''Klaveerconcert nr. 1 in C'', op. 15
Regel 95 ⟶ 98:
* Zès striekkwartètte op. 18 'Haydnkwartètte'
** ''Striekkwartèt nr. 1 in F'', op. 18 nr. 1 (ierste versie bekind es Hess 32)
** ''Striekkwartèt nr. 2 in G'', op. 18 nr. 2 (sjets veur 't ierste deil: Biamonti 188)
** ''Striekkwartèt nr. 3 in D'', op. 18 nr. 3 (sjets veur 't lèste deil: Biamonti 187)
** ''Striekkwartèt nr. 4 in c'', op. 18 nr. 4
** ''Striekkwartèt nr. 5 in A'', op. 18 nr. 5
Regel 124 ⟶ 127:
* ''Trio in Es'', WoO 38
* Drei trio's op. 1
** ''Trio in Es'', op. 1 nr. 1 (oonvoltoejde sjets veur 't lèste deil: Biamonti 61-1)
** ''Trio in G'', op. 1 nr. 2 (scherzo in klaveerversie [oonvoltoejd]: Hess 98)
** ''Trio in c'', op. 1 nr. 3 (oonvoltoejde shets veur 't lèste deil: Biamonti 61-2)
* ''Trio in Bes''. op. 11 ('Gassenhauertrio')
* ''Variaties euver 'n oersprunkelek thema in Es'', op. 44
Regel 228 ⟶ 231:
* ''Twelf variaties veur cello en klaveer euver 'See the Conqu'ring hero comes' oet 'Judas Maccabaeus' vaan [[Georg Friedrich Händel|Händel]]'' in G, WoO 45
* ''Sjets veur e rondo veur cello en klaveer'' in C, Biamonti 154
* ''Twelf variaties veur cello en klaveer euver 'Ein Mädchen oder Weibchen' oet 'Die Zauberflöte' vaan Mozart in F'', op. 66
* ''Zeve variaties veur cello en klaveer euver 'Bei Männern welche Liebe fühlen' oet 'Die Zauberflöte' vaan Mozart in Es'', WoO 46
Regel 263 ⟶ 267:
* ''Klaveersonnaat nr. 8 in c, op. 13 ('Pathétique')
* Twie klaveersonnate op. 14
** ''Klaveersonnaat nr. 9 in E'', op. 14 nr. 1 (sjets: Biamonti 104)
** ''Klaveersonnaat nr. 10 in G'', op. 14 nr. 2
* ''Klaveersonnaat nr. 11 in Bes'', op. 22
Regel 330 ⟶ 334:
* ''Oefening in Bes'', Hess 58
* ''Oefening in C'', Hess 59
* ''Anglaise in g'', Biamonti 48
* ''Andante in C'', Biamonti 52
* ''Menuèt in F'', Biamonti 66
* ''Menuèt in C'', Biamonti 74
* ''Sjets'', Biamonti 95 (oonvoltoejd)
* ''Sjets veur e rondo in c'', Biamonti 113
* 2 rondo's, op. 51
** ''Rondo in C'', op 51 nr. 1
** ''Rondo in G'', op. 51 nr. 2
* ''[[Pastorale]]'' (oonvoltoejd), Biamonti 172
* ''Menuèt in Bes'' (oonvoltoejd), Hess 331
* ''Bagatel in C'', Hess 73
Regel 386 ⟶ 397:
* ''Begraffeniscantaat veur George Cressener'', Hess 314
* ''Trauerkantate auf den Tod Joseph II'', WoO 87
* ''Kantate auf die Erhebung Leopold II zur Kaiserwürde'', WoO 88 (bijbehurende cadens verlore, boete cellopartij, Biamonti 16)
* ''Koerfantasie in c veur klaveer, koer en orkes'', op. 80
* [[Cantaat]] ''Der glorreiche Augenblick'' veur 4 solostumme, koer en orkes, op. 136
Regel 413 ⟶ 424:
* ''Schilderung eines Mädchens'', WoO 107
* ''An einen Säugling'', WoO 108
* ''Der arme Componist'', Biamonti 15
* ''Trinklied'', WoO 109
* ''Punschlied'', WoO 111
* ''Meine Mutter fragt mich immer: trinkst du?'', Biamonti 43 (oonvoltoejd)
* ''An Laura (Freud' umblühe dich auf allen Wegen)'', WoO 112 (klaveerversie Hess Anh. 21, arrangeur oonzeker)
* ''Que le temps me dure'' (2 zèttinge), WoO 116
Regel 424 ⟶ 437:
* ''Heidenröslein'', Hess 150
* ''Traute Henriette'', Hess 151
* ''Die Schwester der Schicksal - Nacht und Träume'', Biamonti 50 (oonvoltoejd)
* ''Ich wiege dich in meinem Arm'', Hess 137
* ''Odorata - o Nice'', Hess 138
Regel 453 ⟶ 467:
* ''Lebensglück'', op. 88
* ''Ich denke dein'', WoO 74(a) (zuug ouch [[#Variaties|bove]])
* ''Ich denke dein'' in D (aander zètting), Biamonti 176 (sjets)
* ''Der Wachtelschlag'', WoO 129
* ''An die Hoffnung'', op. 32 (ierste zètting)
Regel 609 ⟶ 624:
* Canon zoonder teks veur twie stumme in As, Hess 328
* Twie oefeninge op 't leed ''Gedenke mein'', Hess 335
* Bagatèl in A, Biamonti 53 (oonvoltoejd)
* 3 fugathema's veur studie, Biamonti 68
* 3 contrapuntische studies, Biamonti 69
* Sjets in C, Biamonti 70
* Contrapuntische oefening op 't octaaf, Biamonti 71 (oonvoltoejd)
* Sjets veur e [[Lied ohne Worte]] in C, Biamonti 140
* Sjets veur 'n sonnaat in c, Biamonti 155
===Cadenze===
Regel 709 ⟶ 731:
* ''An die Freude'', Hess 143
* Canon ''Wie Silber die Rede'', Hess 306
* Sjetse veur klaveer, Biamonti 96-99
== Extern links ==
| |||