Limburgs: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K Reverted 1 edit by 145.102.0.30 (talk) identified as vandalism to last revision by MastiBot. (TW) |
|||
Tekslien 70:
'n Aontal vaan die grenze löp door tot boete 't Limburgs taolgebeed, m.n. de twie umlautsgrenze, die zelfs tot wied in 't [[Nedersaksisch]] procedere.
=== De [[Braobantse expansie]] ===
Tegen 't ind vaan de [[daartiende iew]] is de mach vaan Kölle gebroke en dómmeneert [[Braobant]] de zuidelike Nederlen. E groet deil vaan 't later Limburg riech ziech in cultureel opziech op Braobant. De Kölse taolexpansie stop direk, meh weurt eigelik amper trökgedrejd. Dit bliek beveurbild oet de [[Uerdinger Linie]], die nog ummer mèt 'ne boeg um de Braobantse stad [[Tiene]] heer ligk en oondanks de Braobantse expansie sjijns noets nao 't ooste versjove is.
Veranderinge die in e groet deil vaan 't later Belsj Limburg weure doorgeveurd zien:
* Umlaut en diftongering vaan de ''oe'' in ''ui'', diftongering vaan de ''ie'' in ''ij'': ''hoes > huis'', ''ies > ijs'';
* Mutatie vaan de ''ee'' en ''oo'' in ''ie'' en ''oe'': ''good > goed'', ''beer > bier'';
* Eliminatie vaan 't wäördsje ''doe'' te geunste vaan ''gij''.
Limburg waor evels in deen tied politiek zoe versnipperd tot deen invlood bij 't Maasland abrup ophoolt. De drei bove besjreve taolveranderinge höbbe hun isoglosses allemaol dao loupe, en bij [[Genk]] loupe ze zelfs, same mèt de Panninger Seitenlinie, geliek in de [[Genker barrièr]].
De Braobantse expansie heet nog iewe gedoord, al versjove de dialekgrenze vaanaof de zeventiende iew nog mer weineg. Feitelik waor op dat memint 't Limburgs taollandsjap gooddeils vasgelag. De dialekte zien daonao geleidelik aon oetereingegreujd. Mèt 't oontstoon en in beteikenis touwnumme vaan de Nederlandse Staanderdtaol kaome de dialekte oonder ummer touwnummenden invlood daovaan. Beter mobiliteit en gestege opleiingsnivo zörgde in de [[twintegste iew]] veur touwgenómme contak tösse vesjèllende dialeksprekers en brach laanksemaon 'n [[regiolek|regiolectisering]] op gaank.
== Dialekte ==
| |||