Gewervelde bieste: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K r2.7.3) (Robot: d'rbie: ckb:بڕبڕەدارەکان |
dit moot ech dringend ins get wetensjappeleker |
||
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
De '''gewervelde bieste''' zien 'nen oonderstam vaan [[bieste]], deil vaan de stam vaan [[Chordata]] die allemaol 'n inwendeg [[gereemsel]] höbbe, inclusief [[sjeel]] en rögkegraot, en dèks relatief groete [[herses]]. De gewervelde bieste
* [[Vèsse]]
Tekslien 8:
* [[Zoogdiere]]
Es zèsde klas gelle allewijl de [[Prikke]], gewervelde meh kaakloes bieste die soms weure gezeen es zier primitief vèsse meh dèkser es die hun ingste verwante daan wel lèste veurawwers.
De gewervelde diere zien oet de [[Sliemprikke]] oontstande. Zoewel de vèsse wie de reptiele zien [[parafyletisch taxon|parafyletisch]]: oet de vèsse zien alle aander klasse oontstande (same bekind es [[Tetrapoda]]) en oet de reptiele zien de veugel geëvolueerd. ▼
Cladistisch klop vaan dees indeiling (zij 't mèt vief of mèt zès klasse) niks. De vèsse stamme aof vaan bieste die fenotypisch gezeen prikke waore. Zelf valle ze oeterein in [[kraakbeinvèsse]] en [[beinvèsse]], meh 't lèste taxon heet geine veurawwer dee de euvergebleve gewervelde neet höbbe. Dees bieste, de [[Tetrapoda]] (veervoters), stamme um perceis te zien vaan [[Kwasvinnege]] vèsse aof. Daobinne stamme de Reptiele weer aof vaan bieste die op Amfibieë mote höbbe geleke, stamme de Zoogdiere aof vaan reptielechtege bieste, en höbbe de levende Reptiele geine veurawwer gemein die de Veugel neet kinne.
De traditioneel erkinde gróppe zien dus in väöl gevalle [[parafyletisch taxon|parafyletisch]]. Samegevat:
* De [[Prikke]] (Petromyzontiformes) zien pas monofyletisch es me alle aander gewervelde touwveug (dit maak 't taxon Vertebrata);
* De [[Vèsse]] (Pisces) zien pas monofyletisch wienie me alle veervoters touwveug; 'tzelfde gelt veur de Beinvèsse;
* De [[Reptiele]] zien pas monofyletisch wienie me de Veugel touwveug (dit maak 't taxon Sauropsida)
Wijers:
* De [[Amfibieë]] zien pas gans discreet wienie me, neve hun fossiel Amfibie-echtege veurawwers, ouch de reptiele (sensu lato) inveug (dit maak 't taxon Tetrapoda)
* De [[Reptiele]] zien um dezelfde rei pas gans discreet wienie me neve de Veugel ouch de Zoogdiere touwveug (dit maak 't taxon [[Amniota]])
▲De gewervelde diere zien oet
{{sjtumpke}}
| |||