South Georgia en de Zuid-Sandwicheilen: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
veerdeg
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
{{wio}}
{{deptabel|
| naamlandj = South Georgia en de Zuid-Sandwicheilen
Regel 52 ⟶ 51:
 
==Historie==
[[Plaetje:Grytviken church.jpg|thumb|Noorse Kèrk in Grytviken.]]
't Eiland is in d'n tied vaan de oontdèkkingsreize e paar kier aongedoon, meh dèks is 't oonzeker wat expedities höbbe gezeen, en versjèllende spookeilendsjes zien op kaarte ingeteikend. Koupmaan [[Anthony de la Roché]] maag South Georgia in 1675 gezeen höbbe, wie 'n Spaonse expeditie oet 1756. D'n ierste dee landde op dit eiland waor [[James Cook|Kaptein Cook]] in [[1775]]. Heer claimde de eilen veur Groet-Brittannië, en neumde 't nao keuning George III. Datzelfde jaor oontdèkde heer ouch de zuieleke ach Zuid-Sandwicheilen, al identificeerde heer ze nog neet allemaol es apaarte eilen. Dezen arsjipel neumden 'r nao d'n Hertog vaan Sandwich. De prefix ''Zuid-'' woort later touwgeveug, umtot [[Hawai]] vreuger ouch de ''Sandwicheilen'' woort geneump. De Pruus [[Fabian Gottlieb von Bellingshausen]] oontdèkde in 1819 ouch de noordeleke eilen, en brach de al bekinde eilen beter en gedetailleerder in kaart.
 
Op South Georgia kaom in de loup vaan de negentienden iew de ziehoondejach op, meh vaanaof 't begin vaan d'n twintegsten iew woort de [[walvèsvaart]] belaankrieker. De belaankriekste verwèrkingsplaots waor Grytviken, oersprunkelek gestiech door [[Noorwege|Nore]] die oonder Britse pach wèrkde. Vaan alle bases op 't eiland is hei de walvèsvangs es ierste begós (1904) en bekaans es lèste opgehawwe (1964; allein [[Leith Harbour]] góng ei jaor laanger door). 't Minder intrèssant weure vaan de [[traon]]- en [[spermaceti]]-industrie maakde 'n ind aon de vangs en dege de bases leegloupe. De sjeper vaan 50 jaor geleie ligke nog ummer in de have vaan Grytviken te róste en make noe vaan dit dörpke 'n toeristische attractie.
 
Argentinië, wat wie bekind al sinds de negentienden iew de Falklandeilen claimde, breide in 1927 ziene claim oet tot South Georgia en in 1938 tot de Zuid-Sandwicheilen. Um dee claim krach bij te zètte, vestegde 't land vaan 1955 tot 1956 'ne basis op 't zuielek Thule-eiland. In [[1976]] vestegde dit land weer 'ne basis, noe 'ne militaire; 't Vereineg Keuninkriek (wat de basis pas in 1978 oontdèkde) besloot evels veur dit oonbewoend gebeed geinen oorlog te veure meh de kwestie diplomatiek perbere op te losse. Dit veranderde in [[1982]]: op 19 miert vele de Argentijne 't verlaote Leith Harbour in, en op 3 aprèl, einen daag nao de invasie vaan de Falklandeilen, pakde ze Grytviken. De Britte vereuverde South Georgia weer trök op 25 aprèl, in 'n actie die me Operatie Paraquet neumde. Bij de Zuid-Sandwicheilen woort neet gevochte, meh nao de euvergaaf vaan Argentinië woort de basis op Thule oontmanteld.
 
==Bronne==
''Dit artikel is gebaseerd op, meh neet vertaold oet, 't corresponderend Ingelstaoleg artikel, en wel in [http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=South_Georgia_and_the_South_Sandwich_Islands&oldid=517135464 dees versie].''
 
{{Zuud-Amerika}}
[[en:South Georgia and the South Sandwich Islands]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/South_Georgia_en_de_Zuid-Sandwicheilen"